tawa anpa

tan lipu Wikipesija
Revision as of 2023-01-26T06:26:27 by Tepo (toki | ante) (ilo li ante e nimi pi nasin lipu tan "ijo:" tawa "sitelen:")
(ante) ← Older revision | Latest revision (ante) | Newer revision → (ante)
Jump to navigation Jump to search

kama tawa ala li tawa e ijo la, ona li tawa anpa.

ma la, ijo ali li tawa anpa. ni li tan ni: suli ale li wile tawa suli ale.

ijo li tawa anpa la, ona li pilin ala e wile tawa.

toki pi jan Kalilejo Kalili[o ante | o ante e toki ilo]

jan Alitotele la, ijo pi suli mute li tawa anpa mute. ijo pi suli lili li tawa anpa lili. jan Kalilejo Kalili li kama sona e ni: ijo ale li tawa anpa lon tenpo sama.

ijo pi suli mute li wile tawa mute. taso, ijo pi suli mute li wile awen mute kin. nasin tu ni li weka e nasin ante.

toki pi jan Isa Nuton[o ante | o ante e toki ilo]

NewtonsLawOfUniversalGravitation.svg

jan Isa Nuton li toki e nasin pi tawa anpa. jan Isa Nuton li kama sona e ni: tawa mun en tawa anpa pi ijo li nasin sama.

toki pi jan Isa Nuton la, tawa anpa li wile tawa (force). suli ale li wile tawa suli ale ante. suli li suli mute la, wawa ni li suli. ni la, ijo li tawa ma. taso, ijo li tawa mute la, ijo li tawa lon sike pi ijo pi suli mute. ma li tawa lon sike suno. mun Luna li tawa lon sike ma.

toki pi jan Ape Ansan[o ante | o ante e toki ilo]

ma li ante e len tenpo kon (spacetime).

jan Isa Nuton la, jan Ape Ansan li toki e nasin ante pi tawa anpa. toki pi jan Ape Asan la, suli li ante e len tenpo kon (spacetime). ijo li lon poka suli la, tenpo li tawa lili. kon (space) lon poka suli li kama lili. ni la, nasin pi tawa ijo li ante lon poka suli.

lupa pimeja[o ante | o ante e toki ilo]

lupa pimeja (black hole) li jo e wawa suli pi tawa anpa. suno lon poka mute pi lupa pimeja li ken ala weka. suno li ken ala weka la, ona li pimeja lukin. suno li tawa lon poka pi lupa pimeja la, suno li ante e nasin ona.

lupa pimeja li ante e nasin suno taso ala. ona li ante e tawa tenpo kin. tan weka la, tenpo li pini lon selo pi lupa pimeja.

suno li ante e nasin ona. (pali tan ilo sona)
lupa pimeja tu li kama wan (pali tan ilo sona)

selo pi lupa pimeja (event horizon) la, jan li ken ala lukin e insa. ala li ken weka tan insa pi selo pi lupa pimeja.