utala lete
| utala lete | |
|---|---|
| |
| sitelen pi poka pi pini suno (tan sewi tawa anpa): ilo pi utala suli pi ma Mewika lon telo suli Pasipi, tomo tawa lon kon pi ma Mewika en tomo tawa lon telo pi ma Seseselo li jo e ilo utala suli, utala lon ma Sekolowenko, utala lon ma Akan. sitelen pi poka pi open suno (tan sewi tawa anpa): utala lon ma Anku, utala lon ma Wije, ilo mun "Apolo" en ilo mun "Soju" li wan, pakala pi sinpin lon ma tomo Pelin | |
| tenpo open | tenpo sike nanpa 1947 en tenpo suno nanpa 65 |
| tenpo pini | tenpo sike nanpa 1991 en tenpo suno nanpa 360 |
| ma | ma ali |
| tan | ma suli li jo e nasin ante |
| lon ala lon | lon ala |
| ante |
|
| kulupu utala | |
| nanpa wan: ma pi pini suno: ma Mewika kulupu KMUAL |
nanpa tu: ma pi open suno: ma Sesesele kulupu ma Wasawa kulupu mani pona |
| weka | |
| ala | ala |
utala lete (toki Inli: Cold War, "utala lete") li open lon tenpo sike nanpa 1946 li pini lon tenpo sike nanpa 1991. utala ni la nasin pi pali kulupu en nasin mani li utala. ma Sesesele li kepeken nasin pi pali kulupu. ma Mewika li kepeken nasin mani. esun en ilo en nasin li lon utala ni. utala li pini tan ni: ma Sesesele li pakala.
ma Mewika li utala ala e ma Sesesele. ma Sesesele li utala ala e ma Mewika. taso ona li utala e ma ante tan ni: ona li wile pali e wawa lon ma ni. tenpo ni la, utala mute en ante suli mute li lon ma ante. ma Tosi li kipisi: ma Tosi pi pini suno (pi ma nasin mani) en ma Tosi pi open suno (pi ma pali kulupu) li lon. tenpo sike nanpa 1949 la, kulupu KMUAL li open. ma Sonko li kama jo e nasin pi pali kulupu. tenpo sike nanpa 1953 la, utala lon ma Anku li pini. ma Anku (ma pi pini suno) en ma Soson (ma pi open suno) li lon.
tenpo ni la, ma Sesesele en ma Mewika li jo e ilo pi utala suli li tawa lon pimeja mun. jan Juli Kakalin pi ma Sesesele li jan nanpa wan lon pimeja mun. tenpo sike nanpa 1950 tawa 1969 la, ma Sesesele li kama ike tawa ma Sonko. tenpo sike nanpa 1961 la, ma Sesesele li pali e sinpin lon ma tomo Pelin. tenpo sike nanpa 1962 la, tenpo ike Kalipi li lon. jan mute li pilin e ni: utala suli nanpa tu wan li lon tenpo kama. jan Leoni Pesew li lawa e ma Sesesele la, tenpo lape pi utala lete li lon. ma Mewika li utala e ma Wije. ma Sesesele li utala e ma Akan.
tenpo sike nanpa 1985 la, jan Mike Kopasow li kama lawa pi ma Sesesele. ona li open e nasin pali sin (toki Lusi: Перестройка). taso tenpo sike nanpa 1989 la, ona li toki e ni: ma Sesesele li pana ala e ijo tawa ma pi kulupu ma Wasawa. ni li tan pi ante suli lon tenpo sike nanpa 1989 lon ma pi open suno. ma ni li weka e nasin pi pali kulupu. ma Tosi li wan. tenpo sike nanpa 1991 la, ma Sesesele li pakala. utala lete li pini.
utala lete li pini la, ma Mewika li kama wawa, kulupu KMUAL en kulupu Elopa li kama suli. ma Jukolawija li kipisi tan utala mute lon tenpo kama. jan mute li pilin e ni: utala lete nanpa tu anu utala lete sin li open lon tenpo kama.
nimi[o ante | o ante e toki ilo]
ma Mewika li kama jo e ilo pi utala suli. jan sitelen So Olel li toki e "utala lete" lon lipu ona "sina en ilo pi utala suli" (toki Inli: You and the Atomic Bomb). ona li pilin e ni: ma suli tu anu tu wan li lon tenpo kama, ona mute li utala ala e ona mute. tenpo sike nanpa 1947 la, jan Penat Palu (ona li pana e pilin tawa jan lawa pi ma Mewika) li toki e "utala lete" lon toki ona. nimi ni li toki mute lon tenpo kama.
open[o ante | o ante e toki ilo]
open[o ante | o ante e toki ilo]
tenpo sike nanpa 1945 la, ma Sesesele li wile e jo pi ma Tuki: nasin telo pi telo suli pimeja en ma lili. tenpo ni la, ma Mewika li pali e ilo pi utala suli. ona li kepeken e ni: ona li pakala e ma tomo Nakasaki e ma tomo Kilosima pi ma Nijon. utala suli nanpa tu li pini la, jan utala pi ma Sesesele li lon ma Elopa. ni li ike tawa ma Mewika en ma Juke. ma Mewika li pali e nasin "Totaliti" (toki Inli: Plan Totality): ona li wile pakala e ma tomo 20 pi ma Sesesele.
tenpo sike nanpa 1946 la, ma pi pini suno li wile e ni: jan utala pi ma Sesesele li weka e ma Ilan. jan Winson Sesile li toki e ni: ma pali kulupu li ike tawa ma Juke en ma Mewika. ma Sesesele li wile ala e ni.
tenpo sike nanpa 1946 la, jan So Kenan (ante la, jan lawa pi tomo ma Mewika lon ma tomo Makuwa) li pali e lipu. ona li toki lon lipu e ni: ma Sesesele li ike tawa ma Mewika. tenpo sike nanpa 1947 la, ma Sesesele li pali e kulupu pi ma pi nasin pi pali kulupu (toki Lusi: Информацио́нное бюро́ коммунисти́ческих и рабо́чих па́ртий). tenpo suno nanpa 71 la, jan lawa pi ma Mewika Kali Tumen li open e nasin: ma Mewika li weka e nasin pi pali kulupu lon ma ante. ma Mewika li pali e nasin Masal (toki Inli: Marshall Plan): ona li pana e mani tawa ma Elopa, ma Elopa li weka e nasin pi pali kulupu. tenpo sike nanpa 1948 la, nasin Masal li open. tenpo ni la, ma Jukolawija li weka e kulupu pi ma pali kulupu.
tenpo utala[o ante | o ante e toki ilo]
tenpo suno nanpa 51 tawa nanpa 56 la, ante suli li lon ma Sekolowenko. ma li kama jo e nasin pi pali kulupu. tenpo suno nanpa 115 la, jan lawa pi ma Sesesele Josi Salin li open e taso pi ma tomo Pelin. tenpo ni la, ma tomo Pelin li kipisi: ma pi pini suno (ma pi nasin mani li jo e ni) en ma pi open suno (ma Sesesele li jo e ni). tenpo sike nanpa 1949 en tenpo suno nanpa 132 la, taso li pini. tenpo ni la, ma Sesesele li kepeken e ilo pi utala suli. tenpo ni la, ma Tosi pi pini suno (lon ma pi nasin mani), ma Tosi pi open suno (pi pali kulupu) li lon.
utala insa lon ma Sonko li pini la, ma Sonko li tawa lon nasin pi pali kulpu, jan Mo Seton li kama jan lawa. tenpo suno nanpa 94 la, ma Pesije, ma Tansi, ma Lesepu, ma Netelan, ma Nosiki, ma Italija, ma Juke, ma Kanse, ma Isilan, ma Kanata, ma Mewika en ma Potuke li pali e kulupu KMUAL. ma Sesesele li pali e kulupu mani pona, ma pona pi ma Sesesele li tawa lon nasin pi pali kulupu. tenpo sike nanpa 1950 en tawa, ma Tosi pi pini suno li kama jo e jan utala e ijo utala. tenpo sike nanpa 1955 la, ona li tawa lon kulupu KMUAL.
utala lon ma Anku[o ante | o ante e toki ilo]
ℹ️ lipu suli: utala lon ma Anku
utala suli nanpa tu li pini la, ma Anku lete li ma pali kulupu, ma Anku seli li ma pi nasin mani. tenpo sike nanpa 1950 en tenpo suno nanpa 176 la, kulupu utala pi jan Kim Il Sen (jan lawa pi ma Anku lete) li utala e ma Anku seli. ma Mewika li pana e jan utala mute tawa ma Anku seli.
kulupu utala pi ma Anku lete li kama jo e ma tomo Solu, ma Anku seli li jo e ma poka ma tomo Pusan taso. ma Mewika li tawa lon ma Anku li kama jo e ma tomo Pijonjan. ma Sonko li tawa lon ma Anku li kama jo e ma tomo Solu. ma Mewika li utala li tu e ma Anku ali. tenpo sike nanpa 1953 en tenpo suno nanpa 208 la, utala li pini. ma Anku en ma Soson li lon.
ilo pi utala suli[o ante | o ante e toki ilo]
tenpo sike nanpa 1953 la, jan Josi Salin li moli. jan Nikita Kusow li kama jan lawa pi ma Sesesele. tenpo sike nanpa 1955 la, ma Sesesele en ma open suno li pali e kulupu ma Wasawa. tenpo sike nanpa 1956 la, ona li toki e ni: jan Salin li ike mute. ona li toki tawa jan suli pi ma pi pini suno lon ma Masuka e ni: "mi mute li weka sona e sina mute" (toki Lusi: Мы вас похороним). ona li pilin e ni: nasin pi pali kulupu li anpa e nasin mani.
jan Taj Esenkasel li jan lawa pi ma Mewika. ona li open e nasin "lukin sin" (toki Inli: New Look): ma Mewika li pali e ilo pi utala suli mute. ma Mewika li wile e pakala e ma tomo 1200 pi ma open suno.
tenpo sike nanpa 1953 la, jan pali lon ma tomo Pelin pi open suno li toki e ni: jan lawa li ike tawa mi mute. tenpo sike nanpa 1956 la, ijo sama li lon ma Posuka. tenpo ni la, ante suli li lon ma Mosijo, jan lawa li pini e ni. tenpo sike nanpa 1956 tawa 1957 la, utala lon nasin telo Esewese li lon: ma Masu li kama jo e nasin telo Esewese. ma Juke, ma Kanse en ma Isale li wile kama jo e ni. utala li pini la, ma Masu li jo e nasin telo. jan Kusow li toki tawa jan suli pi ma Mewika e ni: "mi mute lukin tawa sina mute e mama meli pi kusa" (toki Lusi: Мы вам покажем кузькину мать).
tenpo sike nanpa 1957 la, jan suli pi ma Posuka Atam Lapasi li toki e ni: ma Elopa insa li jo ala e ilo pi utala suli. ni li ike tawa ma Mewika, ma Juke, ma Kanse en ma Tosi pi pini suno. tenpo sike nanpa 1958 la, jan Kusow li toki e ni tawa kulupu KMUAL: o weka e kulupu utala sina tan ma tomo Pelin, ma tomo Pelin li ma lawa. kulupu KMUAL li pali ala e ni. tenpo sike nanpa 1961 la, jan So Keneti li kama jan lawa pi ma Mewika. ona li suli e ilo pi utala suli. tenpo sike nanpa 1963 la, jan sona ala li moli e ona lon ma tomo Talas.
ma suli en ma ante[o ante | o ante e toki ilo]
jan lawa lon ma ante li ike tawa ma Mewika, ma Mewika li weka e ona. tenpo sike nanpa 1953 la, ma Mewika li wile weka e jan lawa pi ma Ilan Muwama Mosatik. tenpo sike nanpa 1954 la, ma Mewika li weka e jan lawa pi ma Katemala. tenpo sike nanpa 1958 la, ma Mewika li pana e ilo utala tawa jan pi nasin ante lon ma Intonesija. tan ni la, jan ni li wile weka e nasin pi pali kulupu lon ma Intonesija. tenpo sike nanpa 1960 la, ma Mewika li weka e jan suli pi ma Konko. ma Juke li weka e nasin pi pali kulupu lon ma Malasija e ma Kajana. tenpo ni la, ma Wije li kipisi: ma Wije lete (ma pi open suno) en ma Wije seli (ma pi pini suno). ma Mewika li pana e mani tawa ma Wije seli. tenpo ni la, ma Sesesele li ike tawa ma Sonko tan ni: jan Salin li pona tawa jan Mo Seton, jan Salin li ike tawa jan Kusow.
tawa mun[o ante | o ante e toki ilo]
tenpo sike nanpa 1957 la, ilo mun "Sputnik-1" (toki Lusi: Спутник-1) pi ma Sesesele li tawa lon pimeja mun. ona li nanpa wan. soweli lon pimeja mun nanpa wan li soweli pona jan Lajka pi ma sama. tenpo sike sama la, ona li tawa lon ilo "Sputnik-2" (toki Lusi: Спутник-2). tenpo sike nanpa 1959 la, ilo "Luna-2" (toki Lusi: Луна-2) li tawa lon mun Luna. ona li nanpa wan. tenpo sike nanpa 1961 la, jan Juli Kakalin li tawa lon pimeja mun. ona li jan nanpa wan lon ni. tenpo sike nanpa 1969 la, jan Nije Anton li lon mun Luna. ona li nanpa wan. tenpo sike nanpa 1975 la, ilo "Sojus" (toki Lusi: Союз) pi ma Sesesele en ilo "Apolo" (toki Inli: Apollo) pi ma Mewika li wan.
telo Kalipi en ma tomo Pelin[o ante | o ante e toki ilo]
ℹ️ lipu suli: tenpo ike Kalipi
tenpo sike nanpa 1959 en tenpo suno nanpa 1 la, ante suli lon ma Kupa li pini. jan Se Kepata en jan Pite Kaso li kama jan lawa. nasin pi pali kulupu li kama nasin lawa. ma Kupa li wile esun jo e ilo utala pi ma pi open suno. ma Mewika li wile weka e jan lawa pi ma Kupa. tenpo sike nanpa 1961 la, ma Mewika li utala e ma Kupa.
jan pi ma Tosi pi open suno li tawa lon ma Tosi pi pini suno. ona li tawa lon ma tomo Pelin pi pini suno tan ma tomo Pelin pi open suno. tenpo suno nanpa 225 la, ma Sesesele li pali e sinpin lon ma tomo Pelin.
tenpo ni la, ma Sesesele, ma Juke, ma Mewika, ma Nosiki, ma Nijon, ma Setapika, ma Nusilan, ma Pesije, ma Oselija, ma Alensina, ma Kanse en ma Sile li open e lipu pi ma Antasika: ilo utala en ma lawa li lon ala ma Antasika. ma Mewika li pana e ilo pi utala suli lon ma Italija e ma Tuki. tenpo sike nanpa 1962 la, ma Sesesele li pana e ilo pi utala suli lon ma Kupa. jan mute li pilin e ni: utala pi ilo utala suli li lon tenpo kama.
lape[o ante | o ante e toki ilo]
kulupu KMUAL
ma pi pini suno
× ma li jo e ante suli pi nasin mani
ma pi kulupu ma Wasawa
ma pi pali kulupu li pona tawa ma Sesesele
ma pi pini suno
× ma li jo e ante suli pi nasin pali kulupu
ma Sonko en ma Sipe
ma ante
× ma li jo e utala ante
tenpo sike nanpa 1963 la, ma suli li open e ni: o kepeken ala e ilo pi utala suli lon sijelo kon, pimeja mun en telo. tenpo sike nanpa 1964 la, jan Leoni Pesew li kama jan lawa pi ma Sesesele. ona li wile e tenpo lape. tenpo sike nanpa 1967 la, ma suli li open e ni: o lon ala ilo pi utala suli lon pimeja mun.
utala[o ante | o ante e toki ilo]
ℹ️ lipu suli: utala lon ma Wije
ℹ️ lipu suli: utala lon ma Sekolowenko
tenpo sike nanpa 1964 la, tomo tawa lon telo pi ma Wije lete li utala e tomo tawa lon telo pi ma Mewika lon telo Pakpo. jan lawa pi ma Mewika Lintan Sonson li tawa e jan utala 184 000 lon ma Wije seli. ma Sesesele li pana e ilo utala tawa ma Wije lete. tenpo sike nanpa 1968 la, tawa utala Tet li pakala e ma Wije seli.
tenpo sike nanpa 1968 la, tenpo seli pi ma tomo Paja (toki Seki: Pražské jaro, toki Lowenki: Pražská jar) li lon ma Sekolowenko. jan li wile ken mute. jan utala pi ma Sesesele li tawa lon ma ni. jan pi ma Sekolowenko 300 000 li weka e ma ona. tenpo sike nanpa 1969 la, ma Sesesele en ma Sonko li utala e ona mute tan ni: ona li wile e ma lon telo lon sinpin.
tenpo sike nanpa 1969 en tawa la, ma Mewika li pona tawa ma Sesesele. tenpo sike nanpa 1973 la, esun pi telo pimeja li kama suli. tenpo sike nanpa 1975 la, ma mute li open e lipu pi ma tomo Esinki. ma Sesesele li pana e ken tawa ma Elopa.
tenpo sike nanpa 1978 en tenpo sike nanpa 1979 la, ante suli li lon ma Ilan e ma Nikalawa. jan lawa pi ma Mewika li weka e ma ni.
utala[o ante | o ante e toki ilo]
ℹ️ lipu suli: utala lon ma Akan
tenpo sike nanpa 1975 la, utala lon ma Wije li pini. tenpo sike nanpa 1978 la, nasin pi pali kulupu li kama nasin lawa lon ma Akan. taso tenpo sike nanpa 1979 la, jan utala pi nasin sewi Isilan li weka e ona. ma Sesesele li utala e ma Akan: utala "Stom-333" (toki Lusi: операция «Шторм-333»). ma Mewika li pana e mani tawa jan utala pi ma Akan.
tenpo sike nanpa 1980 la, jan Lonal Lekan li kama jan lawa pi ma Mewika. ma Sesesele li ike tawa ona e jan suli pi ma Juke Makale Tete. jan Lekan li toki e ni: "ma Sesesele li ma lawa suli ike" (toki Inli: evil empire). tenpo sike nanpa 1980 la, nasin pi jan Lekan (toki Inli: Reagan Doctrine): o weka e nasin pi pali kulupu, o pana e esun tawa nasin mani e nasin sewi Isilan pi ma Sesesele.
kulupu utala pi ma Sesesele li nanpa wan lon ma ali. tenpo sike nanpa 1980 en tawa la, telo pimeja mute li lon, esun ona li kama lili. ma Sesesele li esun e telo pimeja. tenpo sike nanpa 1983 la, ilo pi ma Sesesele li toki e ni: ma Mewika li utala e ma Sesesele kepeken e ilo pi utala suli. ni li lon ala. jan Stanisaw Petow li toki e ni: ni li lon ala. ona li pini e utala.
ma Mewika li pana e kulupu utala ona tawa lon ma Lunpan e ma Keneta, li pakala e ma Lipija.
pini[o ante | o ante e toki ilo]
tenpo sike nanpa 1985 la, jan Mike Kopasow li kama jan lawa pi ma Sesesele. ona li wile ante e ma li open e nasin pali sin (toki Lusi: Перестройка). ona li pali e ni: ma li jo e ilo sona, telo nasa li lon ala, pona tawa pali, weka e jan lawa ike, jan lawa li lukin e ijo tan tomo pali, mani tan pali utala li tawa lon kulupu jan. jan Kopasow li open e nasin lukin (toki Lusi: Гласность): jan ali li sona e pali pi jan lawa.
jan Kopasow en jan Lekan li lukin lon ma tomo Senewa (lon tenpo sike nanpa 1985) e ma tomo Leikapi (lon tenpo sike nanpa 1986). ona li toki e ni: ilo pi utala suli, ilo utala lon pimeja mun, ken jan, utala lon ma Akan. tenpo sike nanpa 1987 la, ona li open e ni lon ma tomo Sisi: o weka e ilo pi utala suli lili. tenpo sike nanpa 1989 la, ma Sesesele li weka e kulupu utala tan ma Akan.
ma Elopa pi open suno li kipisi[o ante | o ante e toki ilo]
ℹ️ lipu suli: ante suli lon tenpo sike nanpa 1989
tenpo sike nanpa 1989 la, jan Kopasow li toki e ni: ma Sesesele li pana ala e ijo tawa ma pi kulupu ma Wasawa. esun pi ma Sesesele li kama ike. tenpo ni la, moku pi ma Elopa ali (toki Tosi: Paneuropäisches Picknick, toki Mosijo: Páneurópai piknik): sinpin pi ma Mosijo (ma pi open suno) en ma Esalasi (ma pi pini suno) li open. awen kiwen (toki Inli: Iron Curtain) (ma pi open suno li awen, ma pi pini suno li ken ala pilin ni) li pakala.
tenpo sike nanpa 1989 la, ma Posuka en ma Mosijo li weka e nasin pi pali kulupu. tenpo ni la, sinpin lon ma tomo Pelin li pakala. jan lawa pi ma Mewika So Pus nanpa wan en jan Kopasow lon ma Mata li toki e ni: utala lete li pini. ma Sekolowemko li lukin e pakala sinpin. jan li open e ante suli suwi (toki Seki: sametová revoluce, toki Lowenki: nežná revolúcia). ma Sekolowenka li weka e nasin pi pali kulupu. jan lawa pi ma Pokasi li kama jo e mani. ona li tawa e mani e esun lon nasin ike. ona li weka e nasin kulupu pi jan Tuki. ma Pokasi li weka e nasin pi pali kulupu. jan lawa sin pi ma Lominija li moli e jan lawa pini Nikola Sauseku tan ni: ona li jan lawa lon tenpo suli, ona li utala e jan. ma Lominija li weka e nasin pi pali kulupu. tenpo sike nanpa 1990 en tenpo suno nanpa 276 la, ma Tosi pi pini suno en ma Tosi pi open suno li wan lon ma Tosi.
pakala pi ma Sesesele[o ante | o ante e toki ilo]
ℹ️ lipu suli: pakala pi ma Sesesele
tenpo sike nanpa 1990 la, ma lili pi ma Sesesele li wile e ken. tenpo sike nanpa 1991 la, jan mute li wile e ni: ma Sesesele li tawa lon kulupu ma. tenpo ni la, utala pi tenpo suli (toki Lusi: Августовский путч) li lon. jan lawa li wile e awen pi ma Sesesele. taso ona li anpa. tenpo suno 360 la, ma Sesesele ali li pakala. jan Polis Esin li kama jan lawa pi ma Lusi.
| ma lili | tenpo weka | |
|---|---|---|
| tenpo sike | tenpo suno | |
| ma Nakisewan | 1990 | 19 |
| ma Lijatuwa | 1990 | 70 |
| ma Lawi | 1990 | 124 |
| ma Esi | 1990 | 128 |
| ma Katelo | 1991 | 99 |
| ma Tatasan | 1991 | 80 |
| ma Ukawina | 1991 | 236 |
| ma Pelalusi | 1991 | 237 |
| ma Pinesowi | 1991 | 237 |
| ma Motowa | 1991 | 239 |
| ma Kilisa | 1991 | 243 |
| ma Opeki | 1991 | 244 |
| ma Tosiki | 1991 | 252 |
| ma Aja | 1991 | 264 |
| ma Sikimen | 1991 | 300 |
| ma Nosiso | 1991 | 305 |
| ma Kasatan | 1991 | 350 |
| ma Lusi | 1991 | 346 |
| ma Kakausija | 1991 | 360 |
| ma Asepajan | 1991 | 291 |
| ma Asaku | 1992 | 6 |
| ma Kalakalapa | 1992 | 9 |
| ma Kimija | 1992 | 125 |
| ma Usa Ileton | 1992 | 149 |
| ma Apesene | 1992 | 204 |
ijo pini en wawa[o ante | o ante e toki ilo]
utala lete li pini la, ma Mewika li kama ma wawa nanpa wan. kulupu utala li pana e esun tawa sona. esun pi ma Elopa li kama suli. utala lete li lon la, jan 1 000 000 en mute li moli lon utala. jan mute li moli lon ma Asija.
utala lete li pini la, ma pi open suno li weka a nasin pi pali kulupu. taso ma Lusi li pali lili e ni: kulupu nasin lawa pi nasin pali kulupu li lon. kalama musi lawa pi ma Lusi en kalama musi lawa pi ma Sesesele li sama. jan sona li pilin e ni: ma li weka e nasin pi pali kulupu lon tenpo lili, ni li ike. ma li ken ala ante lon tenpo lili.
tenpo sike nanpa 1991 tawa 2001 la, utala mute li lon ma Jukolawija. ma ni li kipisi lon: ma Lowensina, ma Lowasi, ma Maketonija, ma Kosowa, ma Sopisi, ma Posan en ma Sinakola.
utala lete nanpa tu[o ante | o ante e toki ilo]
tenpo sike ali nanpa 20 en 21 la, jan mute li toki e ni: utala lete nanpa tu anu utala lete sin li lon. poka nanpa wan li ma Mewika, poka nanpa tu li ma Lusi e ma Sonko. anu poka nanpa tu li ma Lusi, poka nanpa tu wan li ma Sonko. jan li pilin ala e tenpo open pi utala ni. tan ken pi utala lete nanpa tu:
- tenpo lape pi utala lete li pini la, ona li toki mute e ni.
- tenpo sike nanpa 1972 la, ma Mewika li kama pona tawa ma Sonko. ma Sesesele li ike tawa ma Sonko.
- tenpo sike nanpa 2007 la, toki pi jan Wasimi Pusin lon ma tomo Minsen. ona li toki e ni: ma Lusi li wawa, kulupu KMUAL li ike tawa ma Lusi, ma ante li pali e ike. ni li ken tenpo open.
- jan Tana Tan li ike tawa ma Sonko.ken la,utala lete ni li lon esun.ona li pana e mani tawa mute tawa ma Sonko.kin la,ma Sonko li pana e mani tawa mute.ken la,ni li tan ni:ma Sonko li kama wawa.[1]
- utala lon ma ante.
tan sona[o ante | o ante e toki ilo]
- ni li tan "Cold War" lon lipu Wikipedia.
- ni li tan "Second Cold War" lon lipu Wikipedia.
|
lipu ni li lipu pi pona mute. |