tenpo pini pi ma Tona

tenpo pini pi ma Tona li ken tan tenpo sike sinpin nanpa 900.

tenpo pini pi ma Tona
ma Tona
tenpo	sona
tenpo sike sinpin nanpa 1000 la	kulupu jan Lapita li tawa ma Tona.
tenpo sike ale nanpa luka luka tawa tenpo sike ale nanpa luka luka luka wan	ma Tuwi Tona li kama li lawa e ma Tona pi tenpo pini.
tenpo sike nanpa 1616	kama tan ma Elopa：jan Wilijan Kotun pi ma Netelan（Willem Schouten）li kama ma Tona.
tenpo sike nanpa 1845	jan So Tupu li wan e ma Tona.
tenpo sike 1875	nasin lawa Tona li kama lon.
tenpo sike nanpa 1900	ona li kama ma awen pi ma Juke taso ona li jo e lawa.
tenpo sike nanpa 1970	ona li weka tan kulupu pi ma Juke li kama wan.
sona suli	ma ante ala li lawa e ona

tenpo pini sinpin

tenpo sike sinpin nanpa 900 la, kulupu jan Lapita li lon ma Tona li alasa e kala li moku e kala.

ma Tona pi jan lawa

tenpo sike nanpa 950 la, ma Tuwi Tona li wawa lon ma telo Tonatapu.jan lawa li Tuwi Tona.ma ni la lawa en nasin sewi li wan.tenpo monsi la, ma ni li wawa mute lon telo suli Pasipi pi poka seli li jo e ma Samowa e ma Pisi. tenpo sike nanpa 1470 la, jan Tuwi Tona li anpa li pana e lawa ma tawa jan sama lili ona jan Tuwijatakalawa li jan lawa lon nasin sewi.tenpo monsi la ona li pana e lawa tawa jan sama lili ona jan Tuwikanokupolu.kulupu mama tu wan li lawa e ma Tona.tan insa pi kulupu ala la, ma Tona li kama wawa ala.tenpo sike nanpa 1700 la, ma Samowa li weka tan ma Tona.ma pi ma Tona li sama ma Tona pi tenpo ni.

kama tan jan pi ma Elopa

tenpo sike nanpa 1616 la jan pi ma Netelan li kama ma Tona.tenpo suno nanpa 21 pi tenpo mun nanpa 1 pi tenpo sike nanpa 1643 la jan Apa Taman li alasa e ma Tona taso ona li pilin musi ala.tenpo sike nanpa 1767 la jan Sen Ku li kama la ma Tona li anpa lukin pi jan tan ma Elopa.jan pi ma Tona li pilin pona tawa jan Ku, ni la jan Ku li pana e soweli mani tawa ona mute.jan pi ma Tona li pilin pona li pana e nimi ni tawa ona: soweli Ku.

wan pi ma Tona

tenpo sike nanpa 1799 la kulupu mama tu wan pi ma Tona li lon utala insa.tenpo sike nanpa 1822 la jan pi nasin sewi pi jan Jesu li tawa ma Tona.tenpo sike nanpa 1831 la jan So Tupu pi kulupu mama Tuwikanokupolu li lon nasin sewi pi jan Jesu li jo e pona tan ma Juke.tenpo sike nanpa 1845 la ona li wan e ma Tona. jan So Tupu li lawa la ona li wile ante e ma Tona li wile anpa ala e lawa pi ma Juke.ni la ma Juke li weka e jan ona tan ma Tona. tenpo sike nanpa 1893 la jan So Tupu li moli, jan lili ona li toki e ni: ma Tona li ma awen pi ma Juke. tenpo sike nanpa 1970 la ma Tona li ma lawa wan li awen lawa pi jan lawa taso tenpo ni la jan mute li wile e nasin ni: nasin lawa pi jan ale.

o lukin kin

lupa lipu:ma Tona
	ma Tona tenpo pini pi ma Tona ma Tuwi Tona ma tomo Nukuwalopa
ante mute