lipu "ma Insijena" la tenpo tu la ante li ni

3,747 bytes added en  2023-11-20
l
no edit summary
l (Ne moved page ma Insijana to ma Insijena: /æ/ -> [ɛə])
lNo edit summary
 
(6 intermediate revisions by 5 users not shown)
linja nanpa 1: linja nanpa 1:
{{poki sona ma|nimi ma=ma Insijena|nimi mama=Indiana|ma=ma lili|len ma=[[ijo:Flag_of_Indiana.svg|150px]]|sitelen lawa=[[ijo:Indiana-StateSeal.svg|150px]]|ma tomo lawa=ma tomo Insijenapoli|ma suli=ma Mewika|toki lawa=[[toki Inli]]|toki ante=|nasin lawa=|ISO 3166=US-IN|sitelen ma=[[ijo:Indiana_in_United_States.svg|300px]]}}{{lili ike}}
{{nasin toki ike}}{{o wan|lipu=[[ma Usali]]}}
{{nimi ijo|'''ma Insijena'''|Indiana|toki Inli||ipa=}} li ma lili pi [[ma Mewika]]. [[ma tomo lawa]] ona li ma tomo Insijenapoli.
{{poki sona ma|nimi ma=ma Insijena|nimi mama=Indiana|ma=ma lili|len ma=[[sitelen:Flag_of_Indiana.svg|150px]]|sitelen lawa=[[sitelen:Indiana-StateSeal.svg|150px]]|ma tomo lawa=[[ma tomo Insijenapoli]]|ma suli=[[ma Mewika]]|toki lawa=[[toki Inli]]|toki ante=|nasin lawa=|ISO 3166=US-IN|sitelen ma=[[sitelen:Indiana_in_United_States.svg|300px]]}}{{lili ike}}
{{nimi ijo|'''ma Insijena'''|Indiana|toki Inli||ipa=}} anu ma Insijana anu ma Usali li ma lili pi [[ma Mewika]]. [[ma tomo lawa]] ona li [[ma tomo Insijenapoli]]. ma Insijena li lon poka pi [[ma Misikan]], li lon poka pi [[ma Ilino]], li lon poka pi [[ma Kentaki]], li lon poka pi [[ma Owajo]], li lon poka pi [[telo Misikan]].
 
==nimi==
 
=== tan pi nimi Insijena===
nimi Insijena li tan nimi Inli "Indiana." toki Inli la nimi "Indiana" li sama "ma pi [[jan tan pi ma Mewika nimi|jan tan]]" anu "ma "Indian.""
 
===tan pi nimi Usali===
toki Inli la nimi Usali li "Hoosier." toki Inli la jan pi ma Insijena li jan Usali. jan ala li sona e tan pi nimi Usali. nimi Usali la [[kulupu pi tenpo pini pi ma Insijena]] (Indiana Historical Bureau) li toki e ni: nimi Usali li tan [[ma Wesinja]], li tan [[ma Kentaki]], li tan [[ma Nokewalana]], li tan [[ma Sakewalana]], li tan [[ma Tenesi]]. ken la nimi Usali li ike, li pana tawa jan nena.
 
==tenpo pini==
 
===jan tan===
[[tenpo pi kiwen pi telo lete]] li pini la, ijo lon li ken tawa ma ale. tenpo sike pini 10,000 la kulupu jan nanpa wan li tawa ma Insijena nimi. kulupu ni li pali ala e ma tomo. kulupu ni li alasa e soweli suli, e kili pi jan ala, e kasi pi jan ala. kulupu ni li pali e ilo kepeken kiwen pakala.
 
tenpo sike pini 6,000 la kulupu lon ma ni li kama pali e nena ma tan ni: kulupu li tawa [[jan li tawa nena ni e moli|nena e moli ona]]. kin la kulupu li tawa [[jan li tawa nena ni e ijo pakala|nena ante e ijo pakala]], e wan mute pi soweli moli, e ilo pakala. kulupu li pali e tomo awen, e kulupu tomo.
 
tenpo sike pini 3,000 la kulupu li kama pali e [[poki pi ko ma|poki kepeken ko ma]]. kulupu li kama suli e kasi sama ni: kasi ni li [[kasi palisa nena jelo|palisa nena jelo]]. kin la kasi ante li sike pi jelo loje pi insa ko.
 
===jan Elopa li kama===
tenpo sike nanpa 1679 la [[jan Kanse]] li kama lon ma Insijena nimi. tenpo ni la ma pi kama Kanse li [[ma tomo Sapen|kulupu tomo Sapen]] lon [[nasin telo Senjose tawa telo lili suli Misikan|telo linja Senjose]].
 
tenpo sike nanpa 1715 la jan Kanse li pali e tomo pi awen utala Mijami lon kulupu tomo Kekijonka. tenpo ni la tomo Kekijonka li [[ma tomo Powejen|tomo Powejen]].
 
==ma li sama ni==
 
===telo linja===
[[nasin telo|telo linja]] mute li lon ma Insijena.
 
telo linja ni li tawa [[telo Iwi]]:
 
*telo Mami
**telo Senjose (tawa telo lili suli Iwi)
**telo Senamawi
 
telo linja ni li tawa [[telo Misikan]]:
 
*telo Senjose (tawa telo Misikan)
 
telo linja ni li tawa [[nasin telo Misisipi|telo linja Misisipi]]:
 
*[[nasin telo Owajo|telo Owajo]]
**telo Wapasi 
***telo walo
****telo Wapawani
****telo Ankasaka
 
===kulupu tomo===
kulupu tomo mute li lon ma Insijena.
 
*[[ma tomo Insijenapoli|tomo Insi]]
*[[ma tomo Powejen|tomo Powejen]]
*[[ma tomo Epanwi|tomo Epanwi]]
*[[ma tomo Sapen|tomo Sapen]]
*tomo Kamele
*tomo Pisasa
*[[ma tomo Pulominton|tomo Pulominton]]
*tomo Amon
*[[ma tomo Lapaje|tomo Lapaje]]
*tomo Nopeli
*[[ma tomo Kewi|tomo Kewi]]
* tomo Munsi
*tomo Kinwa
* tomo Kokomo
*[[ma tomo Tewajo|tomo Tewajo]]
 
==musi==
 
===musi sijelo===
kulupu pi musi sijelo li musi tan mani lon ma Insijena.
{| class="wikitable"
|+
!kulupu musi
!wan musi
!kulupu pi kulupu musi
|-
|[[kulupu musi Kota pi ma tomo Insijenapoli|kulupu Kota]]
|sike palisa
|kulupu pi kulupu musi pi sike palisa pi ma lawa
|-
|[[kulupu musi Pesa pi ma tomo Insijenapoli|kulupu Pesa]]
|sike poki
|kulupu pi kulupu musi pi sike poki pi ma lawa
|-
|[[kulupu musi Pipa pi ma tomo Insijenapoli|kulupu Pipa]]
|sike poki
|kulupu pi kulupu musi meli pi sike poki pi ma lawa
|-
|[[kulupu musi Insijan pi ma tomo Insijenapoli|kulupu Insijan]]
| lipu tu tu
|
|-
|[[kulupu musi Matanta pi ma tomo Epanwi|kulupu Matanta]]
|sike poki
|
|-
|[[kulupu musi Elewen pi ma tomo Insijenapoli|kulupu Elewen]]
|sike noka
|
|}
{{ma Mewika}}