lipu "toki Epanja" la tenpo tu la ante li ni

mi pona e nasin toki
(mi weka e pakala lili. mi la jan nanpa _ li ike tawa mi tawa sina tawa ona. kin la mi ante e nasa pi nimi pi)
(mi pona e nasin toki)
 
(4 intermediate revisions by 2 users not shown)
linja nanpa 15: linja nanpa 15:
|kule kulupu=Palata Elopa
|kule kulupu=Palata Elopa
}}
}}
{{nimi ijo|'''toki Epanja'''|español|toki Epanja||ipa=}} anu {{nimi ijo|'''toki Katejano'''|castellano|toki Epanja||ipa=}} li toki pi [[kulupu toki Palata Elopa#toki mute tan toki Lasina|kulupu toki Loma]] tan [[ma Epanja]]. jan pi ma Epanja en jan mute pi [[ma Amelika seli]] li kepeken ona. taso ona li toki suli pi ma ale.
{{nimi ijo|'''toki Epanja'''|español|toki Epanja||ipa=}} anu {{nimi ijo|'''toki Katejano'''|castellano|toki Epanja||ipa=}} li nasin toki pi [[kulupu toki Palata Elopa#toki mute tan toki Lasina|kulupu toki Loma]] tan [[ma Epanja]]. jan pi ma Epanja en jan mute pi [[ma Amelika seli]] li kepeken ona. taso ona li toki suli pi ma ale.


==nimi toki==
==nimi toki==
[[ijo:Castellano-Español-es.png|thumb|nimi ''español'' lon kule laso en nimi ''castellano lon kule loje'']]
[[sitelen:Castellano-Español-es.png|thumb|nimi ''español'' lon kule laso en nimi ''castellano lon kule loje'']]
nimi tu li lon. jan mute li kepeken nimi ''español''. taso jan ante li kepeken nimi ''castellano''. nimi ''español'' li tan nimi ''Hispaniola'' pi [[toki Lasina]]. nimi ''castellano'' li tan nimi pi {{nimi ijo|ma lawa Kasija|el reino de Castilla|toki Epanja||ipa=}}.
nimi tu li lon. jan mute li kepeken nimi ''español''. taso jan ante li kepeken nimi ''castellano''. nimi ''español'' li tan nimi ''Hispaniola'' pi [[toki Lasina]]. nimi ''castellano'' li tan nimi pi {{nimi ijo|ma lawa Kasija|el reino de Castilla|toki Epanja||ipa=}}.
nimi pi [[toki pona]] li tan nimi ma ''España''.


==kulupu pi toki Epanja==
==kulupu pi toki Epanja==
linja nanpa 27: linja nanpa 25:


== ma pi toki Epanja ==
== ma pi toki Epanja ==
toki Epanja li toki pi nanpa wan lon ma ni:
toki Epanja li toki nanpa wan lon ma ale ni.
 
toki Epanja pi ma Amelika:
toki Epanja pi ma Amelika:
* [[ma Alensina]]
* [[ma Alensina]]
linja nanpa 50: linja nanpa 49:
* [[ma Epanja]]
* [[ma Epanja]]


ma ante mute li toki e ni kin. taso toki Epanja li toki lawa ala lon ma ante ni.
jan pi ma ante mute li toki e ni kin. taso toki Epanja li [[nasin toki lawa|toki lawa]] ala lon ma ante ni.


==kalama==
==kalama==
[[ijo:Spanish vowel chart.svg|thumb|kalama open pi toki Epanja]]
[[sitelen:Spanish vowel chart.svg|thumb|kalama open pi toki Epanja]]
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|+kalama open
|+kalama open
linja nanpa 129: linja nanpa 128:


==sitelen pi toki Epanja ==
==sitelen pi toki Epanja ==
toki Epanja li sitelen kepeken toki Lasina. sitelen Lasina ale li lon ala toki Epanja: sitelen W en sitelen K li lon nimi pi ma ante taso.  
toki Epanja li kepeken sitelen Lasina. sitelen Lasina pi ale ala li lon toki Epanja: sitelen W en sitelen K li lon nimi pi toki ante taso.  
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!A
!A
!B
!B
!V
!V
! colspan="2" |C
! colspan="2" |C*
!CH
!CH
!D
!D
!E
!E
!F
!F
! colspan="2" |G
! colspan="2" |G*
!GU
! colspan="3" |GU*
!GÜ
!GÜ
! colspan="2" |H
! colspan="2" |H***
!I
!I
!J
!J
linja nanpa 156: linja nanpa 155:
!CU/QU
!CU/QU
! colspan="2" |R
! colspan="2" |R
!RR/R
!RR/R****
!S
!S
!T
!T
!U
!U
!W
!W
! colspan="4" |X
! colspan="4" |X**
!Y
!Y
!Z
!Z
linja nanpa 175: linja nanpa 174:
|g~ɣ
|g~ɣ
|x~h
|x~h
|gw/w
|g
|g
|gw
| colspan="2" |gw/w
|ala
|ala
|h
|h
linja nanpa 204: linja nanpa 204:
|θ~s
|θ~s
|}
|}
<nowiki>*</nowiki> Ci en Ce li kalama e kalama  (θ~s, x~h, g) taso Ca en Co en Cu li kalama e kalama wan (k, g~ɣ, gw/w), cC li kalama sama k, guC li kalama tawa [gu] en C, gC li ken kalama sama g en C anu j en C lon ma Epanja (lag li kalama tan [lax] anu [lag]).
<nowiki>**</nowiki> X li kalama tan ks anu s (xi, xe) lon ma Epanja, taso lon ma Amelika, li ken kalama tan x~h en ʃ en ante anpa kalama (ks, s).
<nowiki>***</nowiki> H li kalama tan ala taso mute nimi li jo e h lpi ni li kalama tan h (hobby).
<nowiki>****</nowiki> R li kalama tan r lon open nimi, lon ante lon, r li sitelen tan rr (doble erre)
sitelen pi toki Epanja:  
sitelen pi toki Epanja:  
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
linja nanpa 209: linja nanpa 217:
!B
!B
!C
!C
!CH*
!D
!D
!E
!E
linja nanpa 219: linja nanpa 228:
|be
|be
|ce
|ce
|che
|de
|de
|e
|e
linja nanpa 224: linja nanpa 234:
|ge
|ge
|hache
|hache
|i
|-
|a
|be
|θe
|tʃe
|de
|e
|efe
|xe
|atʃe
|i
|i
|-
|-
linja nanpa 229: linja nanpa 250:
!K
!K
!L
!L
!LL*
!M
!M
!N
!N
linja nanpa 239: linja nanpa 261:
|ka
|ka
|ele
|ele
|elle
|eme
|eme
|ene
|ene
linja nanpa 244: linja nanpa 267:
|o
|o
|pe
|pe
|cu
|cu/qu
|-
|xota
|ka
|ele
|eʎe
|eme
|ene
|eɲe
|o
|pe
|ku
|-
|-
!R
!R
!S
!S
!T
! colspan="2" |T
!U
!U
!V
!V
linja nanpa 258: linja nanpa 292:
|erre
|erre
|ese
|ese
|te
| colspan="2" |te
|u
|u
|uve/ve
|uve/ve
linja nanpa 265: linja nanpa 299:
|i griega/ye
|i griega/ye
|zeta
|zeta
|-
|ere
|ese
| colspan="2" |te
|u
|uβe/βe
|uβe doble/doble βe
|ekis
|i grieɣa/ʝe
|θeta
|}
|}
<nowiki>*</nowiki> Ch en LL li lon ala tan sitelen, taso li jo e nimi ante tan c + h en l + l taso sina li ken toki e "ce ache" en "doble ele" la sina li wile kepeken ala e nimi ante.


===sitelen kule===
===sitelen kule===
linja nanpa 291: linja nanpa 336:
tan k, jan li ken ante tan c en q, taso g li jo ala e ante sitelen, taso c, c li jo e q. ni li nasin tan ü.
tan k, jan li ken ante tan c en q, taso g li jo ala e ante sitelen, taso c, c li jo e q. ni li nasin tan ü.


open luka lo jo e sitelen kule Sinte ("Tilde") anu sitelen kule sewi ("acento agudo").
open luka li jo e sitelen kule Sinte ("Tilde") anu sitelen kule sewi ("acento agudo").
sitelen kule sewi li kepeken tan sona e wawa toki.
sitelen kule sewi li kepeken tan sona e wawa toki.


linja nanpa 361: linja nanpa 406:
| colspan="2" |vosotres
| colspan="2" |vosotres
|vuestre
|vuestre
|-
! colspan="2" |sina-ona*
| colspan="4" |usted
| colspan="4" |ustedes
|-
|-
! rowspan="4" |ona
! rowspan="4" |ona
linja nanpa 387: linja nanpa 436:


*toki tonsi li kepeken mute ala.
*toki tonsi li kepeken mute ala.
*jan sina-ona li sama sina, taso pini pi nimi pali ona li sama nimi pali pi jan ona. jan li kepeken sina-ona la jan toki li anpa lili tawa jan kute lon kulupu.


===jan nanpa tu tu===
===jan nanpa tu tu===
linja nanpa 648: linja nanpa 698:
Yo amaba a Juan: mi olin e ona Kuwan (taso lon tenpo ni mi olin ala e ona)
Yo amaba a Juan: mi olin e ona Kuwan (taso lon tenpo ni mi olin ala e ona)


pali ni li tan pali kulupu nanpa wan la: nimi lili + nasa pini (ab) + ''kalama lili kin (a)'' + jan pini pi tenpo ni (taso -é li kama tawa -a)
pali ni li tan pali kulupu nanpa wan la: nimi lili + nasa pini (ab) + ''kalama lili kin (a)'' + jan pini pi tenpo ni (taso -o li kama tawa -a)


pali ni li tan kulupu nanpa wan ala la: nimi lili + nasa pini (ía)  + jan pini pi tempo ni (taso wan pi jan nanpa wan li ala (-))
pali ni li tan kulupu nanpa wan ala la: nimi lili + nasa pini (ía)  + jan pini pi tempo ni (taso wan pi jan nanpa wan li ala (-))
linja nanpa 976: linja nanpa 1,026:
!
!
!tenpo ni
!tenpo ni
!tempo kama
!tenpo kama
!tenpo pino pi kama wan
!tenpo pino pi kama wan
!tempo pini pi awen wan
!tenpo pini pi awen wan
!tenpo ken
!pali pi tenpo wile 1
!pali pi tenpo wile 2
|-
|-
!Yo
!Yo
linja nanpa 985: linja nanpa 1,038:
|había
|había
|hube
|hube
|habría
|haya
|hubiera o hubiese
|-
|-
!Tú
!Tú
linja nanpa 991: linja nanpa 1,047:
|habías  
|habías  
|hubiste
|hubiste
|habrías
|hayas
|hubieras o hubieses
|-
|-
!Él / Ella
!Él / Ella
linja nanpa 997: linja nanpa 1,056:
|había  
|había  
|hubo
|hubo
|habría
|haya
|hubiera o hubiese
|-
|-
!Nosotr@s
!Nosotr@s
linja nanpa 1,003: linja nanpa 1,065:
|habíamos  
|habíamos  
|hubimos
|hubimos
|habríamos
|hayamos
|hubiéramos o hubiésemos
|-
|-
! Vosotr@s
! Vosotr@s
linja nanpa 1,009: linja nanpa 1,074:
|habíais  
|habíais  
|hubisteis
|hubisteis
|habríais
|hayáis
|hubierais o hubieseis
|-
|-
!Ell@s
!Ell@s
linja nanpa 1,015: linja nanpa 1,083:
|habían  
|habían  
|hubieron
|hubieron
|habrían
|hayan
|hubieran o hubiesen
|}
|}


linja nanpa 1,020: linja nanpa 1,091:
*'''toki!''' = ¡Hola!
*'''toki!''' = ¡Hola!
*'''mi tawa.''' / '''tawa pona.''' = Adiós.
*'''mi tawa.''' / '''tawa pona.''' = Adiós.
*'''mi wile e ___.''' = (Yo) Quiero  ___.
*'''mi wile (e) ___.''' = (Yo) Quiero  ___.
*'''mute seme?''' = ¿Cuánto?
*'''mute seme?''' = ¿Cuánto?
*'''tomo telo li lon seme?''' = ¿Dónde está el baño?
*'''tomo telo li lon seme?''' = ¿Dónde está el baño?
*'''sina sona ala sona e toki pona?''' = ¿Habla usted toki pona?
*'''sina sona ala sona e toki pona?''' = ¿Habla usted toki pona?
*'''mi sona ala.''' = No sé.
*'''mi sona ala.''' = No sé.
*'''mi sona e ni.''' = Lo sé.
*'''nimi sina li seme?''' = ¿Cómo te llamas?
*'''nimi sina li seme?''' = ¿Cómo te llamas?
*'''nimi ona li seme?''' = ¿Cómo se llama (el/ella)?
*'''nimi mi li ____.''' = Mi nombre es ____. / Me llamo ____.
*'''nimi mi li ____.''' = Mi nombre es ____. / Me llamo ____.
*'''mi wile moku.''' = Tengo hambre.
*'''mi wile moku.''' = Tengo hambre.
Anonymous user