mi kama lon ma Seja. mi pilin e ni: kulupu pi jan Seja li toki sama toki Seja la toki Sensa ala.
(mi pali e ni) |
(mi kama lon ma Seja. mi pilin e ni: kulupu pi jan Seja li toki sama toki Seja la toki Sensa ala.) |
||
(24 intermediate revisions by 14 users not shown) | |||
linja nanpa 1: | linja nanpa 1: | ||
'''toki Wensa''' li toki | {{poki sona toki|nimi toki=toki Seja|nimi mama=svenska|kulupu toki=Palata Elopa|kalama=[ˈsvɛ̂nːska]|ma=[[ma Seja]]<br>[[ma Sumi]]|nasin sitelen=[[sitelen Lasina]]|ISO 639-1=sv|ISO 639-2=swe|ISO 639-3=swe}}{{lili ike}} | ||
{{nimi ijo|'''toki Seja'''|Svenska}} (anu '''toki Wensa''') li toki lon [[ma Seja]] lon [[ma Sumi]]. jan 10,000,000 li toki e toki Seja. | |||
toki | == kalama toki == | ||
toki Seja li jo e kalama mute. o lukin e ni: | |||
{| class="wikitable" | |||
|+kalama pi kon lili | |||
! rowspan="2" | | |||
! rowspan="2" |selo uta | |||
! colspan="2" |pini pi palisa uta | |||
! colspan="3" |monsi uta | |||
|- | |||
!kiwen uta / nena | |||
! colspan="2" |supa kiwen | |||
!supa suwi | |||
!lupa kon | |||
|- | |||
!'''lon nena''' | |||
|m | |||
|n | |||
| colspan="2" | | |||
| | |||
| | |||
|- | |||
!'''open ala''' | |||
|p b | |||
|t d | |||
| colspan="2" | | |||
|k g | |||
| | |||
|- | |||
!'''kon wawa''' | |||
|f v | |||
|s | |||
| colspan="2" |ɕ | |||
|ɧ | |||
|h | |||
|- | |||
!'''kalama sike''' | |||
| | |||
| colspan="4" |r, ʀ | |||
| | |||
|- | |||
!'''kon suwi''' | |||
| | |||
|l | |||
| colspan="2" |j | |||
| | |||
| | |||
|} | |||
{| class="wikitable" | |||
|+kalama pi kon mute | |||
! | |||
! colspan="2" |sinpin uta | |||
! colspan="2" |insa uta | |||
! colspan="2" |monsi uta | |||
|- | |||
! | |||
!sike ala | |||
!sike | |||
!sike ala | |||
!sike | |||
!sike ala | |||
!sike | |||
|- | |||
!sewi | |||
|ɪ i: | |||
|ʏ yː | |||
| rowspan="3" | | |||
|ʉ: | |||
| rowspan="3" | | |||
|ʊ uː | |||
|- | |||
!sewi lili | |||
|e: | |||
|ø: | |||
| rowspan="2" |ɵ | |||
|oː | |||
|- | |||
!anpa lili | |||
|ɛ ɛ: | |||
|œ | |||
|ɔ | |||
|- | |||
!anpa | |||
| colspan="2" | | |||
|a | |||
| | |||
|ɑ: | |||
| | |||
|} | |||
== toki pi toki | == nasin sitelen == | ||
jan li sitelen e toki Seja kepeken sitelen Lasina. nasin sitelen Seja li jo e sitelen lili pi Lasina ala tu wan. ona li sitelen Å li sitelen Ä li sitelen Ö. | |||
* '''nimi | |||
* '''nimi | ni li kulupu sitelen Seja li nimi sitelen li kalama sitelen: | ||
{| class="wikitable" | |||
* '''mi toki ala, | |+sitelen lili pi toki Seja | ||
!'''sitelen''' | |||
!nimi sitelen | |||
* ''' | !kalama | ||
!kalama sama pi toki pona | |||
!sitelen | |||
!nimi sitelen | |||
!kalama | |||
!kalama sama pi toki pona | |||
|- | |||
!'''Aa''' | |||
|a [ɑ:] | |||
|[a], [ɑː] | |||
|p'''a'''li | |||
!Pp | |||
|pe [peː] | |||
|[p] | |||
|'''p'''ilin | |||
|- | |||
!'''Bb''' | |||
|be [beː] | |||
|[b] | |||
|'''p'''ali, taso kepeken linja kalama | |||
!Qq | |||
|qu [kʉː] | |||
|[k] | |||
|'''k'''ili | |||
|- | |||
!Cc | |||
|ce [seː] | |||
|[s], [k] | |||
|'''s'''ike / '''k'''alama | |||
!Rr | |||
|err [ɛrː] | |||
|[r]/[ʀ]/[ɹ] | |||
|''kalama li ala lon toki pona'' | |||
|- | |||
!Dd | |||
|de [deː] | |||
|[d] | |||
|'''t'''aso, taso kepeken linja kalama | |||
!Ss | |||
|ess [ɛsː] | |||
|[s] | |||
|'''s'''ama | |||
|- | |||
!Ee | |||
|e [eː] | |||
|[ɛ], [eː], [ə] | |||
|k'''e'''n | |||
!Tt | |||
|te [teː] | |||
|[t] | |||
|'''t'''elo | |||
|- | |||
!Ff | |||
|eff [ɛfː] | |||
|[f] | |||
|''kalama li ala lon toki pona.'' | |||
!Uu | |||
|u [ʉː] | |||
|[ɵ], [ʉː] | |||
|''kalama li ala lon toki pona.'' | |||
|- | |||
!Gg | |||
|ge [geː] | |||
|[g], [j], [ɧ]* | |||
|'''k'''ala, taso kepeken linja kalama, | |||
'''j'''elo | |||
!Vv | |||
|ve [veː] | |||
| rowspan="2" |[v] | |||
| rowspan="2" |''kalama li ala lon toki pona.'' | |||
ona li lili sama W. | |||
|- | |||
!Hh | |||
|hå [hoː] | |||
|[h] | |||
|''kalama li ala lon toki pona. o kon tan'' | |||
uta kepeken kalama linja ala. | |||
!Ww | |||
|dubbelve | |||
[ˌdɵbːəl.ˈveː] | |||
|- | |||
!Ii | |||
|i [iː] | |||
|[ɪ], [iː] | |||
|l'''i'''pu | |||
!Xx | |||
|ex [ɛks] | |||
|[ks], [s] | |||
|'''k''' lon nimi '''k'''ala en '''s''' lon nimi '''s'''elo | |||
|- | |||
!Jj | |||
|ji [jiː] | |||
|[j] | |||
|'''j'''o | |||
!Yy | |||
|y [yː] | |||
|[ʏ], [yː] | |||
|''kalama li ala lon toki pona. taso ona li'' | |||
lili sama '''i''' lon nimi k'''i'''li | |||
|- | |||
!Kk | |||
|kå [koː] | |||
|[k], [ɕ] | |||
|'''k'''ala | |||
!Zz | |||
|zäta [ˈsɛːta] | |||
|[s] | |||
|'''s'''elo | |||
|- | |||
!Ll | |||
|ell [ɛlː] | |||
|[l] | |||
|'''l'''ipu | |||
!Åå | |||
|å [oː] | |||
|[ɔ], [oː] | |||
|p'''o'''na | |||
|- | |||
!Mm | |||
|em [ɛmː] | |||
|[m] | |||
|'''m'''oku | |||
!Ää | |||
|ä [ɛː] | |||
|[ɛ], [ɛː] | |||
|t'''e'''lo | |||
|- | |||
!Nn | |||
|en [ɛnː] | |||
|[n] | |||
|'''n'''e'''n'''a | |||
!Öö | |||
|ö [øː] | |||
|[øː], [œ] | |||
|''kalama li ala lon toki pona.'' | |||
|- | |||
!Oo | |||
|o [uː] | |||
|[ʊ], [uː], [ɔ], [oː] | |||
|'''u'''ta / m'''o'''ku | |||
! colspan="4" |*'''taso lon nimi tan toki ante''' | |||
|} | |||
sitelen Seja li jo e kulupu mutu pi sitelen lili. ona li jo e kalama ante: | |||
{| class="wikitable" | |||
|+kulupu pi sitelen lili | |||
!sitelen | |||
!kalama | |||
!*sona sin | |||
|- | |||
|sj, skj, stj, | |||
sch | |||
| rowspan="2" |[ɧ] | |||
| | |||
|- | |||
|sk | |||
|taso lon sinpin pi sitelen ''e'', ''i, y, ö, ä'' | |||
lon sinpin sitelen ''a, o, u, å'' la kalama li [sk] | |||
|- | |||
|xj | |||
|[kɧ] | |||
|taso lon nimi ''Vä'''xj'''ö'' (ma tomo lon ma Seja). ante la | |||
kalama li [ksj] | |||
|- | |||
|ch | |||
|[ɧ] / [ɕ] / [k] | |||
|lon nimi ''o'''ch''''' la kalama li [k] | |||
ante la nimi li tan toki ante. | |||
|- | |||
|ck | |||
|[k] | |||
| | |||
|- | |||
|tj, kj (k) | |||
|[ɕ] | |||
|lon sinpin sitelen ''e, i, y, ä, ö'' la sitelen ''k'' li jo e kalama ni | |||
|- | |||
|lj, dj, gj (g) | |||
|[j] | |||
|lon sinpin sitelen ''e, i, y, ä, ö'' la sitelen g li jo e kalama ni | |||
|- | |||
|ti, si | |||
|[ɧ] | |||
|lon sinpin sitelen ''o'' lon nimi tan toki ante. nimi li ken | |||
nimi ''sta'''ti'''on'' anu nimi ''pa'''ssi'''on'' | |||
|- | |||
|zz | |||
|[ts] | |||
|lon nimi tan toki ante | |||
|} | |||
== nasin toki == | |||
=== nasin pi kulupu nimi === | |||
==== kulupu nimi suli ==== | |||
nasin pi kulupu nimi Seja li nasin SVO (jan pali, pali, ijo pi pali ala). taso ona li ken ante. lawa suli kin li ni: nimi pali li nimi nanpa tu lon kulupu nimi. taso lon kulupu nimi pi wile sona la nimi pali li nanpa wan. o lukin e ni: | |||
{| class="wikitable" | |||
|+ | |||
!toki Seja | |||
!nimi lon toki pona | |||
!kulupu nimi lon toki pona | |||
!sona | |||
|- | |||
|Jag äter ett äpple | |||
|''mi moku wan kili'' | |||
|mi moku e kili | |||
|toki Seja li jo ala e nimi ''e'' pi toki pona. tenpo mute la kulupu nimi ''e'' | |||
li lon monsi pi nimi pali. | |||
|- | |||
|Har huset en dörr? | |||
|''jo tomo wan lupa?'' | |||
|tomo li jo ala jo e lupa? | |||
|lon toki pi wile sona, la nini pali li nanpa wan. toki Seja li jo ala e | |||
nimi ''li'' pi toki pona. | |||
|- | |||
|Mannen ser inte dörren | |||
|''mije lukin ala lupa'' | |||
|mije li lukin ala e lupa | |||
|nimi ''ala'' (''inte'') li kama lon monsi pi nimi pali. | |||
|- | |||
|Om den är bra, tar jag den | |||
|''"la" ona "li" pona, lanpan mi ona'' | |||
|ona li pona, la mi lanpan e ona | |||
|kulupu nimi lili li lon sinpin kulupu suli, la nimi pali li awen lon nanpa tu. | |||
nimi pi jan pali (jag) li lon monsi pi nimi pali. | |||
|} | |||
==== kulupi pi nimi ijo ==== | |||
lon kulupu pi nimi ijo la nimi ijo li lon pini. nimi ante li lon sinpin pi nimi ijo. | |||
* Ett '''stort''' hus (tomo '''suli''') | |||
* <u>Många</u> '''väldigt bra''' böcker (lipu <u>mute</u> '''pi pona mute''') | |||
* <u>Min</u> '''konstiga''' telefon (ilo toki '''nasa''' <u>mi</u>) | |||
=== nimi jan === | |||
toki Seja li ante e nimi jan tan ni: nimi jan li toki e nasin pali jan. jan li pali e ijo la toki Seja li kepeken e nimi jan. ijo pali e jan la toki Seja li kepeken e nimi jan ante. toki Seja li ante kin e nimi jan tan ni: nimi jan li toki e nanpa jan. | |||
{| class="wikitable" | |||
|+nimi jan | |||
!jan li... | |||
!...e jan | |||
!jan li jo e ijo | |||
|- | |||
|jag (mi) | |||
|mig (...e mi) | |||
|min, mitt, mina (... mi) | |||
|- | |||
|du (sina) | |||
|dig (...e sina) | |||
|din, ditt, dina (... sina) | |||
|- | |||
|han/hon/hen (ona (jan)) | |||
|honom/henne/hen(om) (...e ona) | |||
|hans/hennes/hens (... ona (jan)) | |||
|- | |||
|den/det (ona (ijo)) | |||
|den/det (...e ona (jan ala)) | |||
|dess (... ona (ijo)) | |||
|- | |||
|vi (mi mute) | |||
|oss (...e mi mute) | |||
|vår, vårt, våra (... pi mi mute) | |||
|- | |||
|ni (sina mute) | |||
|er (...e sina mute) | |||
|er, ert, era (... pi sina mute) | |||
|- | |||
|de (ona mute) | |||
|dem (...e ona mute) | |||
|deras (... pi ona mute) | |||
|} | |||
=== nimi ijo === | |||
==== kulupu nimi ==== | |||
toki Seja li jo e kulupu tu pi nimi ijo. kulupu ni li ante e nimi ante. o lukin e ni: | |||
'''''stort''' hus'' (tomo '''suli''') | |||
'''''stor''' växt'' (kasi '''suli''') | |||
nimi ''stor'' (suli) li ante. nimi ''hus'' en nimi ''växt'' li lon kulupu tu ante. | |||
==== nanpa ijo en sona ijo ==== | |||
toki Seja li ante e nimi ijo tan ni: nimi ijo li toki e nanpa ijo. nimi ijo li toki e ni kin: jan toki li sona ala sona e ijo? | |||
{| class="wikitable" | |||
|+ante pi nimi ijo | |||
! colspan="2" |wan | |||
! colspan="2" |mute | |||
|- | |||
!ijo pi sona ala | |||
!ijo sona | |||
!ijo pi sona ala | |||
!ijo sona | |||
|- | |||
|ett hus (tomo) | |||
|huset (tomo ni) | |||
|hus (tomo mute) | |||
|husen (tomo mute ni) | |||
|- | |||
|en växt (kasi) | |||
|växten (kasi ni) | |||
|växter (kasi mute) | |||
|växterna (kasi mute ni) | |||
|- | |||
|en bok (lipu) | |||
|boken (lipu ni) | |||
|böcker (lipu mute) | |||
|böckerna (lipu mute ni) | |||
|- | |||
|en kvinna (meli) | |||
|kvinnan (meli ni) | |||
|kvinnor (meli mute) | |||
|kvinnorna (meli mute ni) | |||
|} | |||
nimi ijo li jo e ijo la sitelen lili ''-s'' li namako lon monsi nimi. nimi jo li sinpin nimi ijo. o lukin e ni: | |||
'''husets''' växt (kasi '''tomo''') | |||
'''böckernas''' text (sitelen '''pi lipu mute''') | |||
=== nimi pali === | |||
toki Seja li ante e nimi pali tan ni: nimi pali li toki e tenpo e nasin pali. nimi pali li ken toki e tenpo luka: tenpo pini lon tenpo pini, tenpo pini lon tenpo ni, tenpo pini, tenpo ni, en tenpo kama. nimi pali li ken toki e nasin pali tu wan: nasin lon, nasin o, nasin pi ante lon. jan li ala kepeken mute e nasin pi ante lon. sama toki pona la toki Seja li ante ala e nimi pali tan ni: jan seme li pali. | |||
nimi pali li lon kulupu tu tu wan. lon kulupu nanpa wan la nimi pali li kama jo e pini ''-ar'' lon tenpo ni. kulupu ni li jo e nimi pali mute, li jo e nimi pali tan toki ante. kulupu nanpa tu la nimi pali li kama jo e pini ''-er'' lon tenpo ni li jo e pini ''-t'' lon ante nimi Supinun. kulupu nanpa tu wan la nimi pali li kama jo e pini ''-r'' lon tenpo ni. kulupu nanpa tu tu la nimi pali li kama jo e pini ''-er'' lon tenpo ni, li kama jo e pini ''-it'' lon ante nimi Supinun, li jo e ante pi insa nimi lon tenpo pini lon ante nimi Supinun. kulupu nanpa tu tu wan la nimi pali li jo e lawa ala. | |||
{| class="wikitable" | |||
|+nimi pali ante | |||
! | |||
!tenpo ala | |||
!tenpo ni | |||
!tenpo pini | |||
!tenpo pini lon tenpo ni | |||
har + ante Supinun | |||
!tenpo pini lon tenpo pini | |||
hade + ante Supinun | |||
!tenpo kama | |||
ska + tenpo ala | |||
!nasin o ("o lon") | |||
!nasin pi ante lon | |||
("ona li lon la ...") | |||
|- | |||
!1 | |||
|älska (olin) | |||
|älsk'''ar''' | |||
|älska'''de''' | |||
|har älska'''t''' | |||
|hade älska'''t''' | |||
|ska älska | |||
|älska | |||
|älska'''de''' | |||
|- | |||
!2 | |||
|tycka (isipin) | |||
|tyck'''er''' | |||
|tyck'''te''' | |||
|har tyck'''t''' | |||
|hade tyck'''t''' | |||
|ska tycka | |||
|tyck | |||
|tyck'''te''' | |||
|- | |||
!3 | |||
|må (pilin) | |||
|må'''r''' | |||
|må'''dde''' | |||
|har må'''tt''' | |||
|hade må'''tt''' | |||
|ska må | |||
|må | |||
|må'''dde''' | |||
|- | |||
!4 | |||
|skriva (sitelen) | |||
|skriv'''er''' | |||
|skr'''e'''v | |||
|har skr'''i'''v'''it''' | |||
|hade skr'''i'''v'''it''' | |||
|ska skriva | |||
|skriv | |||
|skr'''e'''v'''e*''' | |||
|- | |||
! rowspan="2" |5 | |||
|vara (lon) | |||
|'''är''' | |||
|'''var''' | |||
|har var'''it''' | |||
|hade var'''it''' | |||
|ska vara | |||
|var | |||
|'''vore''' | |||
|- | |||
|gå (tawa) | |||
|gå'''r''' | |||
|'''gick''' | |||
|har gå'''tt''' | |||
|hade gå'''tt''' | |||
|ska gå | |||
|gå | |||
|'''ginge*''' | |||
|} | |||
<nowiki>*</nowiki>jan pi mute ala li toki kepeken ante nimi ni. | |||
[[kulupu:toki]] | |||
[[kulupu:lipu ni li lon lipu Panton kin la o lukin]] |