lipu "tomo Tamala" la tenpo tu la ante li ni

'''[[File:tomo_Tas_Mapal.jpg|thumb|250px|sitelen pi tomo Tas Mapal]]tomo Tas Mapal''' li [[tomo]] suli lon [[ma Palata]].  tenpo pini la, jan Sa Japan li pali e tomo ni lon 1643.  tomo ni li jo e sijelo pi jan Nunatas Mapal.  meli ni li meli pi jan Sa Japan. tenpo ni la, Tas Mapal li jo e sijelo pi jan Sa Japan e Nunatas Mapal.

tomo Tas Mapal li lukin pona. tomo pi ma ali li lukin pona ala. jan mute li tawa lon ma Palata tan one wile lukin e tomo Tas Mapal.

tenpo ni la, ijo ike li kama lon Tas Mapal.  telo kama pi kon sewi li moku e tomo ni. ma Palata li pana e kon seli mute.  tan ni la, Tas Mapal li tawa kule pimeja lili.

tenpo pini la, jan Sa Japan li pali e tomo ni poka ma tomo Ala.  ilo pi ma ali li kama ma tomo Ala.  kiwen walo li kama tan ma Makana. [[ma Sonko]] en ma Punaja en ma Po en ma Akanisan en ma Lanka en ma Sawusi li pana e kiwen pi mani mute.  Tas Mapal li jo e tomo sewi e palisa kiwen pi lukin pona.

==tenpo pi Tas Mapal==

tenpo pi moli pi jan Sa Japan li kama la, jan ante li pana e sijelo pi jan Sa Japan poka sijelo pi jan Nunatas Mapal. tenpo mute la, ona li lape moli lon Tas Mapal.  jan mute pi utala li pana e utala tawa ma pi tomo Tas Mapal. jan pi ma Palapu li kama jo e kiwen pi mani mute tan tomo Tas Mapal. ma Palata li jo e utala suli lon tenpo sike 1857. jan mute pi utala pi [[ma Juke]] li jaki e tomo Tas Mapal. taso lon tenpo sike 1908 la, jan lawa Kulon pi ma Juke li toki e ni: o pona e tomo ni.

tenpo sike 1942 la, lawa pi ma Palata li pali e palisa mute pi suli poka Tas Mapal tan ni: ma Nijon li utala e ma Juke e ma Palata. lon 1965 en 1971 la, ma Palata li pali e palisa suli sin tan ni: ma Palata en ma Pakisan li utala. palisa ni li wile awen e Tas Mapal.  lon tenpo ni la, telo kama pi kon sewi li moku e Tas Mapal.  lawa pi ma Palata li toki e ni: o pana ala e kon ike poka Tas Mapal.

==jan mute li tawa Tas Mapal==

jan mute li tawa tomo Tas Mapal. ni li pana e mani mute tawa lawa pi ma Palata.  jan pi ma Palata li pana e mani lili. jan pi ma ante li pana e mani mute. jan mute li tawa lon tenpo pi kon lete li tawa ala lon tenpo kon seli.