lipu "toki Nijon" la tenpo tu la ante li ni

Added a grammar section
l (tan ma Nijon)
(Added a grammar section)
 
(41 intermediate revisions by 23 users not shown)
linja nanpa 1: linja nanpa 1:
'''toki Nijon''' li [[toki]]. toki Nijon la nimi ona li 日本語.
{{poki sona toki|nimi toki=toki Nijon|nimi mama=日本語|kulupu toki=Nijon|ma=[[ma Nijon]]<br>[[ma Anko]] lon [[ma Pela]]|nasin sitelen=[[sitelen Kansi]]<br>[[sitelen Ilakana]]<br>[[sitelen Katakana]] |ISO 639-1=ja|ISO 639-2=jpn|ISO 639-3=jpn}}
{{nimi ijo|'''toki Nijon'''|日本語|toki Nijon|ipa=ɲihoŋɡo|}} li toki tan {{nimi ijo|[[ma Nijon]]|日本|toki Nijon|ipa=ɲihoꜜɴ|}}.


jan li toki e toki Nijon lon [[ma Nijon]].
jan li toki e toki Nijon lon [[ma Nijon]]. tenpo pini la jan li sona e ni: toki Nijon li kulupu sama toki pi wan taso. taso tenpo sin la jan li sona e ni: toki lon ma lili Okinawa li toki ante li sama lili tawa toki Nijon.
 
toki Nijon li sitelen kepeken [[sitelen Ilakana]] kepeken [[sitelen Katakana]] kepeken [[sitelen Kansi]].
 
sitelen Ilakana en sitelen Katakana li sitelen kalama li tan sitelen kansi.
 
sitelen Kansi li sitelen nimi li tan [[ma Sonko]].
 
== kalama ==
{{nasin toki ike}}
{| class="wikitable"
!
!open uta
!nena uta sewi
!sewi kiwen pi uta insa
!sewi ko pi uta insa
|-
!nena sinpin
|m
|n
|
|-
! rowspan="2" |pini toki
|p
|t
|c
|k
|-
|b
|d
|g
|-
! rowspan="2" |pini toki lili
| rowspan="2" |
|ts
|tɕ
| rowspan="2" |
|-
|(dz)
|(dʑ)
|-
! rowspan="2" |pini lili
|s
|ɕ, (ç)
|h
|-
| rowspan="2" |w
|z
| rowspan="2" |
|-
!nena lon poka
|ɾ~l
|j
|}
nimi pi toki Nijon li kepeken e anpa kulupu, lon nimi pi toki Nijon:
 
* ts, (dz) en ɸ li taso kama monsi u, lon tenpo pi ni li ala, ni li t, d en h
* tɕ, (dʑ), ɕ, ʑ en ɲ, c, ɟ, (ç) li taso kama monsi i anu j, lon tenpo pi ni li ala, ni li t, d, s, z en n, k, g, h
* w li taso kamama monsi a, wo li kalama sama o.
 
taso lon nimi pi ma weka, ni li kama lon mute kalama lili.
 
kin, (dz) en (dʑ) li kalama tan z en ʑ, lon mute.
{| class="wikitable"
!
! colspan="2" |sinpin
! colspan="2" |monsi
|-
!sewi
|i
|(ɨ̥)
|(ʉ̥)
|-
!insa
| colspan="2" |e
| colspan="2" |o
|-
!anpa
| colspan="4" |a
|}
i en u li kama tawa (ɨ̥) en (ʉ̥) meso kalama pi kon kiwen (f'''u'''to [ɸʉ̥to])
 
ni li ken lukin sama kulupu pi kalama suli (f'''u'''to [ɸʉ̥to]>[ɸto])
 
kin, ni li pali lon nimi pini (s'''u'''kides'''u''' [sʉ̥cidesʉ̥]>[scides])
 
== sitelen ==
toki Nijon li jo e 3 sitelen:
 
=== sitelen Ilakana ===
sitelen Ilakana li sitelen pi toki ilo nanpa, ona li kepeken e sitelen ni tan ni li sitelen e nimi pi toki Nijon.
{| class="wikitable"
!
! colspan="5" |kalama lili
|-
!kalama suli
!a
!i
!u
!e
!o
|-
!-
|あ
|い
|う
|え
|お
|-
!k
|か
|き
|く
|け
|こ
|-
!s
|さ
|し
|す
|せ
|そ
|-
!t
|た
|ち
|つ
|て
|と
|-
!n
|な
|に
|ぬ
|ね
|の
|-
!h
|は
|ひ
|ふ
|へ
|ほ
|-
!m
|ま
|み
|む
|め
|も
|-
!j
|や
|・
|ゆ
|・
|よ
|-
!r
|ら
|り
|る
|れ
|ろ
|-
!w
|わ
|・
|・
|・
|を
|-
! colspan="6" |lon sitelen kule
|-
!g
|が
|ぎ
|ぐ
|げ
|ご
|-
!z
|ざ
|じ
|ず
|ぜ
|ぞ
|-
!d
|だ
|ぢ
|づ
|で
|ど
|-
!b
|ば
|び
|ぶ
|べ
|ぼ
|-
!p
|ぱ
|ぴ
|ぷ
|ぺ
|ぽ
|-
! colspan="6" |ante kalama
|-
!kj > c
|きゃ
| rowspan="12" |・
|きゅ
| rowspan="12" |・
|きょ
|-
!sj > ɕ
|しゃ
|しゅ
|しょ
|-
!tj > tɕ
|ちゃ
|ちゅ
|ちょ
|-
!nj > ɲ
|にゃ
|にゅ
|にょ
|-
!hj > ç
|ひゃ
|ひゅ
|ひょ
|-
!mj
|みゃ
|みゅ
|みょ
|-
!rj
|りゃ
|りゅ
|りょ
|-
!gj > ɟ
|ぎゃ
|ぎゅ
|ぎょ
|-
!zj > ʑ
|じゃ
|じゅ
|じょ
|-
!dj > dʑ
|ぢゃ
|ぢゅ
|ぢょ
|-
!bj
|びゃ
|びゅ
|びょ
|-
!pj
|ぴゃ
|ぴゅ
|ぴょ
|-
! colspan="6" |ante sitelen
|-
! rowspan="2" |
|ん
|っ
|ー
|ゝ
|ゞ
|-
| -n
|CC
|VV
|awen sin
|awen sin en jaki
|}
 
=== sitelen Katakana ===
sitelen Katakana li sitelen pi toki ilo nanpa, ona li kepeken e sitelen ni tan ni li sitelen e nimi pi ma weka.
{| class="wikitable"
!
! colspan="5" |kalama lili
|-
!kalama suli
!a
!i
!u
!e
!o
|-
!-
|ア
|ィ
|ウ
|ェ
|オ
|-
!k
|カ
|キ
|ク
|ケ
|コ
|-
!s
|さ
|セィ
|ス
|セ
|ソ
|-
!t
|タ
|ティ
|トゥ
|テ
|ト
|-
!n
|ナ
|二
|ヌ
|ネ
|ノ
|-
!h
|ハ
|ヒ
|ホゥ
|へ
|ホ
|-
!m
|マ
|三
|ム
|メ
|モ
|-
!j
|ヤ
|・
|ユ
|ィェ
|ヨ
|-
!r
|ラ
|リ
|ル
|レ
|ロ
|-
!w
|ワ
|ヰ/ウィ
|・
|ヱ/ウェ
|ヲ
|-
! colspan="6" |lon sitelen namako
|-
!g
|ガ
|ギ
|グ
|ゲ
|ゴ
|-
!z
|ザ
|ゼィ
|ズ
|ゼ
|ゾ
|-
!d
|ダ
|ディ
|ドゥ
|デ
|ド
|-
!b
|バ
|ビ
|ブ
|べ
|ボ
|-
!p
|パ
|ピ
|プ
|ぺ
|ポ
|-
! colspan="6" |ante kalama
|-
!kj > c
|キャ
|キ
|キュ
|キェ
|キョ
|-
!sj > ɕ
|シャ
|シ
|シュ
|シェ
|ショ
|-
!tj > tɕ
|チャ
|チ
|チュ
|チェ
|チョ
|-
!nj > ɲ
|ニャ
|ニ
|ニュ
|ニェ
|ニョ
|-
!hj > ç
|ヒャ
|ヒ
|ヒュ
|ヒェ
|ヒョ
|-
!mj
|ミャ
|ミ
|ミュ
|ミェ
|ミョ
|-
!rj
|リャ
|リ
|リュ
|リェ
|リョ
|-
!gj > ɟ
|ギャ
|ギ
|ギュ
|ギェ
|ギョ
|-
!zj > ʑ
|ジャ
|ジ
|ジュ
|ジェ
|ジョ
|-
!dj > dʑ
|ヂャ
|ヂ
|ヂュ
|ヂェ
|ヂョ
|-
!bj
|ビャ
|ビ
|ビュ
|ビェ
|ビョ
|-
!pj
|ピャ
|ピ
|ピュ
|ピェ
|ピョ
|-
!ts
|ツァ
|ツィ
|ツ
|ツェ
|ツォ
|-
!dz
|ヅァ
|ヅィ
|ヅ
|ヅェ
|ヅォ
|-
|ファ
|フィ
|フ
|フェ
|フォ
|-
!(v) > w/b
|ヴァ
|ヴィ
|ヴ
|ヴェ
|ヴォ
|-
!(l) > r
|ラ゜
|リ゜
|ル゜
|レ゜
|ロ゜
|-
!(ŋ)
|カ゜
|キ゜
|ク゜
|ケ゜
|コ゜
|}
 
==lawa toki==
 
=== lawa nimi mute ===
nimi mute pi toki Nijon la, ijo pali li nanpa wan.  ijo li lon poka pi ijo pali. nimi pali li lon monsi pi nimi mute. nimi lili li ken lon monsi pi nimi pali.
 
=== ante nimi ===
 
===== lon =====
です ''desu'' (toki pona) anu だ ''da'' (toki ike) li nimi lon pi toki Nijon. tenpo pini la, だ ''da'' li ken kama でした ''deshita'' (toki pona) anu だった ''datta'' (toki ike).
 
toki Nijon li kepeken です toki e "seme li seme". taso kepeken です toki ala e "seme li lon". toki Nijon li kepeken nimi ante toki e ni. toki Nijon li jo e ある ''aru'' e いる ''iru.''
 
ijo pali li lon la, o kepeken いる. ijo pali li lon ala la, o kepeken ある.
 
nimi mute pona li sama ni: ''僕は人です。 Boku wa hito desu.'' "mi jan".
 
===== nimi ijo =====
tenpo en nanpa la, toki Nijon la, nimi ijo li kama ante ala. 
 
===== nimi pali =====
tenpo la, toki Nijon la, nimi pali li kama ante.  


==toki pi toki Nijon==
==toki pi toki Nijon==


*''Konnichiwa!'' - toki!
*こんにちは! ''Konnichiwa!'' - toki!
*''Ogenki desu ka?'' - pilin sina li seme?
*お元気ですか? ''Ogenki desu ka?'' - sina pona ala pona?
*''Youkoso!'' - o kama pona!
*ようこそ ''Yōkoso'' - o kama pona!
*''Arigatou!'' - pona! (pana li lon la o toki e ni)
*ありがとう ''Arigatō'' - pona! (pana li lon la o toki e ni)
*''Sayounara!'' - mi tawa! tawa pona! (lon ma ale)
*さようなら ''Sayōnara'' - mi tawa! tawa pona! (tenpo kama la lukin ala li tenpo suli mute)
*''Ja mata ne!'' - mi tawa! tawa pona!
*じゃ、またね!'' Ja mata ne!'' - mi tawa! tawa pona! (tenpo kama la lukin ala li tenpo lili)
 
[[Category:toki]]


[[ar:لغة يابانية]]
{{DEFAULTSORT:Nijon}}
[[ca:Japonès]]
[[kulupu:ma Nijon|toki Nijon]]
[[de:Japanische Sprache]]
[[kulupu:toki]]
[[en:Japanese language]]
[[eo:Japana lingvo]]
[[es:Idioma japonés]]
[[et:Jaapani keel]]
[[fi:Japanin kieli]]
[[fr:Langue japonaise]]
[[hu:Japán nyelv]]
[[id:Bahasa Jepang]]
[[it:Lingua giapponese]]
[[ja:日本語]]
[[ko:�?�본어]]
[[la:Lingua Iaponica]]
[[lt:Japonų kalba]]
[[ms:Bahasa Jepun]]
[[nl:Japans]]
[[pl:Język japoński]]
[[pt:Língua japonesa]]
[[ro:Limba japoneză]]
[[simple:Japanese language]]
[[sl:Japonš�?ina]]
[[sv:Japanska]]
[[zh-cn:日语]]