lipu "jan:JanLentan/ma Sesesele" la tenpo tu la ante li ni
(draft version) |
No edit summary |
||
| linja nanpa 1: | linja nanpa 1: | ||
{{poki sona ma|nimi ma=ma Sesesele|nimi mama=Союз советских социалистических государств|ma=|len ma=[[ijo:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|border|130px]]|sitelen lawa=[[File:Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_1.svg|101x85px]]|toki lawa=[[toki Losi]] en toki ante 15|toki ante=|nasin lawa=|ISO 3166=SU|mani=mani Lupe pi ma Sesesele (руб.)|ma tomo lawa=[[ma tomo Makuwa]]|kalama musi ma=[[File:Soviet_Union_national_anthem_instrumental_1977.ogg]]|sitelen ma=[[ijo:Union_of_Soviet_Socialist_Republics_(orthographic_projection).svg|220px]]|toki anpa pi sitelen ma=ma | {{poki sona ma|nimi ma=ma Sesesele|nimi mama=Союз советских социалистических государств|ma=|len ma=[[ijo:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|border|130px]]|sitelen lawa=[[File:Coat_of_arms_of_the_Soviet_Union_1.svg|101x85px]]|toki lawa=[[toki Losi]] en toki ante 15|toki ante=|nasin lawa=|ISO 3166=SU|mani=mani Lupe pi ma Sesesele (руб.)|ma tomo lawa=[[ma tomo Makuwa]]|kalama musi ma=[[File:Soviet_Union_national_anthem_instrumental_1977.ogg]]|sitelen ma=[[ijo:Union_of_Soviet_Socialist_Republics_(orthographic_projection).svg|220px]]|toki anpa pi sitelen ma=ma Sesesele pi tenpo sike mute pi nanpa 1945 - 1991 lon sike ma (laso)}} | ||
'''ma Sesesele''' li ma pi tenpo pini. | '''ma Sesesele''' li ma pi tenpo pini. | ||
| linja nanpa 5: | linja nanpa 5: | ||
''sona mute la, [[ma Losi#tenpo pi ma Sesesele|o lukin e wan "tenpo pi ma Sesesele" pi lipu "ma Losi"]]. | ''sona mute la, [[ma Losi#tenpo pi ma Sesesele|o lukin e wan "tenpo pi ma Sesesele" pi lipu "ma Losi"]]. | ||
tenpo sike nanpa 1917 la, jan pi [[ma Losi]] li weka e jan lawa, li pali e kulupu lawa sin. kulupu jan Posewi | tenpo sike nanpa 1917 la, jan pi [[ma Losi]] li weka e jan lawa, li pali e kulupu lawa sin. {{nimi ijo|kulupu jan Posewi|Большевики|toki Losi|kulupu pi wan suli pi jan mute}} li kama lawa lon ma Losi. sin la, ma ante li lon ma Losi pi tenpo pini ni. jan pi ma ni li wile pali e ma sin. | ||
taso, utala sin li lon. kulupu jan ante li wile kama wan pi kulupu lawa. "kulupu utala loje" (Красная армия) li jo e kulupu Posewi, e kulupu ante pi nasin sama. "kulupu utala walo" (Белая армия) li jo e jan pi nasin mute. nasin mani, nasin lawa pi kulupu mama wan, nasin lawa pi wile jan en nasin ante li lon. sin la, kulupu pi nasin ni li utala e kulupu ante tu: ona li wile ala e kulupu lawa. jan mute li moli lon utala ni. pini la, kulupu utala loje li anpa e kulupu ante ale, li anpa e ma poka. | taso, utala sin li lon. kulupu jan ante li wile kama wan pi kulupu lawa. "kulupu utala loje" (Красная армия) li jo e kulupu Posewi, e kulupu ante pi nasin sama. "kulupu utala walo" (Белая армия) li jo e jan pi nasin mute. nasin mani, nasin lawa pi kulupu mama wan, nasin lawa pi wile jan en nasin ante li lon. sin la, kulupu pi nasin ni li utala e kulupu ante tu: ona li wile ala e kulupu lawa. jan mute li moli lon utala ni. pini la, kulupu utala loje li anpa e kulupu ante ale, li anpa e ma poka. | ||
tenpo sike nanpa 1922, kulupu lawa pi [[ma Losi]] en [[ma Ukawina]] en [[ma Pelalusi]] en [[ma Sakakasija|ma Sakakasija (Закавказия/Transcaucasia)]] li wan, li pali e kulupu Sesesele | kulupu Posewi li toki insa e ijo ni: "toki pi nasin pali kulupu pi {{jan Ka Makusu|Karl Marx}} li pona. taso, jan Makusu li toki e ni: sina wile pali e nasin kulupu la, ma li wile e ni: nasin mani wawa en nasin wawa pi pali ijo li lon." tenpo pini ni la, ma Losi li jo ala e nasin wawa pi pali ijo. kulupu Posewi li toki insa e ijo ni: "mi ken pali e nasin pi pali ilo, li ken weka e nasin mani, li ken pali e nasin pali kulupu." | ||
tenpo sike nanpa 1922, kulupu lawa pi [[ma Losi]] en [[ma Ukawina]] en [[ma Pelalusi]] en [[ma Sakakasija|ma Sakakasija (Закавказия/Transcaucasia)]] li wan, li pali e {{nimi ijo|kulupu Sesesele|Союз советских социалистических государств|toki Losi|"kulupu ma pi nasin lawa kulupu pi nasin pali kulupu"}}. ma ale ni la, kulupu Posewi li kulupu lawa, li pali e ni: kulupu ante li ken ala wan pi kulupu lawa. {{nimi ijo|jan Wasimi Lenin |Владимир Ленин}} li lawa e kulupu lawa Posewi. taso, sijelo ona li ike. | |||
jan ante mute pi kulupu lawa li utala toki tawa ni: ona li wile kama jan lawa. {{nimi ijo|jan Lewa Tosuki|Лев Троцкий}} en {{nimi ijo|jan Ijosi Talin|Иосиф Сталин}} li jan tu suli nanpa wan. jan Lenin li pali e sitelen pi ijo ni: "tenpo lili la, mi moli. jan Talin li jan lili lon kulupu wawa. taso, ona li kama jo e wawa mute, li wile suli e wawa ona. o weka e jan Talin tan pali ona pi kulupu lawa. jan Tosuki li pali pona. pilin mi la, ona li wile kama jan lawa."<ref>[https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B8%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%BE_%D0%BA_%D1%81%D1%8A%D0%B5%D0%B7%D0%B4%D1%83 sitelen suli pi jan Lenin] (toki Losi)</ref>. taso, jan Talin en jan pona ona li pali e ni: jan pi mute lili li kama sona e toki pi sitelen ni. jan Talin li awen e pali ona. | |||
tenpo sike nanpa 1924, jan Lenin li moli. tenpo kama pini la, jan Talin li suli e wawa ona, li pali e ni: pali ona li suli nanpa wan lon kulupu lawa Sesesele. sin la, ona li open utala e jan pona ona tawa ni: ona taso li suli nanpa wan. | |||
nasin pi jan Lenin la, jan li ken open e tomo pali ona, li ken esun e pali ona. tenpo ni pini la, ma Sesesele li kama wawa ala tan utala. jan Lenin li wile pali e ni: nasin wawa pi pali ijo li kama. nasin ni li "{{nimi ijo|nasin Nepe|НЭП / Новая экономическая политика|toki Losi|nasin sin pi nasin esun}}". | |||
nasin pi jan Talin la, kulupu lawa taso li lawa e pali ale, e esun ale. tenpo sike nanpa 1928 la, jan Talin li pini e nasin Nepe, li pali e ni: jan pi pali moku li ken ala lawa e ma ona. ona li ken pali lon "ma pali kulupu" taso. ni li ike tawa jan mute. jan mute li wile ala pali kepeken nasin ni. jan Talin li utala e jan ni, li poki e jan mute, li moli e jan mute. jan Talin li kepeken e jan poki tawa ni: ona li pali e pali suli, li kama jo e mani lili. sin la, kulupu lawa Sesesele li wile esun e ilo pi pali ijo tan ma ante, li wile e moku mute tan ni. ona li kama jo e moku ni tan jan. kama mute la, jan li jo e moku lili. | |||
[[ma Ukawina]] la, jan pi mute suli li wile ala, li ken ala pana e moku ona tawa kulupu lawa. kulupu lawa Sesesele li utala mute e jan ni, li pali e ni: jan ni li jo e moku lili. jan mute li moli tan moku ala. toki insa pi ma Ukawina pi tenpo ni la, jan Talin li wile moli e jan Ukawina tan ni: jan Ukawina li utala e kulupu lawa Sesesele. | |||
== nimi nasin sona == | |||
Latest revision as of 2021-05-09T16:42:52
| ma Sesesele
Союз советских социалистических государств | |
|---|---|
 len ma |
.svg) sitelen lawa |
| kalama musi ma
| |
.svg)
| |
| ma Sesesele pi tenpo sike mute pi nanpa 1945 - 1991 lon sike ma (laso) | |
| ma tomo lawa | ma tomo Makuwa |
| toki lawa | toki Losi en toki ante 15 |
| mani | mani Lupe pi ma Sesesele (руб.) |
| ISO 3166 | SU |
ma Sesesele li ma pi tenpo pini.
sona mute la, o lukin e wan "tenpo pi ma Sesesele" pi lipu "ma Losi".
tenpo sike nanpa 1917 la, jan pi ma Losi li weka e jan lawa, li pali e kulupu lawa sin. kulupu jan Posewi (toki Losi: Большевики, "kulupu pi wan suli pi jan mute") li kama lawa lon ma Losi. sin la, ma ante li lon ma Losi pi tenpo pini ni. jan pi ma ni li wile pali e ma sin.
taso, utala sin li lon. kulupu jan ante li wile kama wan pi kulupu lawa. "kulupu utala loje" (Красная армия) li jo e kulupu Posewi, e kulupu ante pi nasin sama. "kulupu utala walo" (Белая армия) li jo e jan pi nasin mute. nasin mani, nasin lawa pi kulupu mama wan, nasin lawa pi wile jan en nasin ante li lon. sin la, kulupu pi nasin ni li utala e kulupu ante tu: ona li wile ala e kulupu lawa. jan mute li moli lon utala ni. pini la, kulupu utala loje li anpa e kulupu ante ale, li anpa e ma poka.
kulupu Posewi li toki insa e ijo ni: "toki pi nasin pali kulupu pi kipisi:jan Ka Makusu li pona. taso, jan Makusu li toki e ni: sina wile pali e nasin kulupu la, ma li wile e ni: nasin mani wawa en nasin wawa pi pali ijo li lon." tenpo pini ni la, ma Losi li jo ala e nasin wawa pi pali ijo. kulupu Posewi li toki insa e ijo ni: "mi ken pali e nasin pi pali ilo, li ken weka e nasin mani, li ken pali e nasin pali kulupu."
tenpo sike nanpa 1922, kulupu lawa pi ma Losi en ma Ukawina en ma Pelalusi en ma Sakakasija (Закавказия/Transcaucasia) li wan, li pali e kulupu Sesesele (toki Losi: Союз советских социалистических государств, ""kulupu ma pi nasin lawa kulupu pi nasin pali kulupu""). ma ale ni la, kulupu Posewi li kulupu lawa, li pali e ni: kulupu ante li ken ala wan pi kulupu lawa. jan Wasimi Lenin (Владимир Ленин) li lawa e kulupu lawa Posewi. taso, sijelo ona li ike.
jan ante mute pi kulupu lawa li utala toki tawa ni: ona li wile kama jan lawa. jan Lewa Tosuki (Лев Троцкий) en jan Ijosi Talin (Иосиф Сталин) li jan tu suli nanpa wan. jan Lenin li pali e sitelen pi ijo ni: "tenpo lili la, mi moli. jan Talin li jan lili lon kulupu wawa. taso, ona li kama jo e wawa mute, li wile suli e wawa ona. o weka e jan Talin tan pali ona pi kulupu lawa. jan Tosuki li pali pona. pilin mi la, ona li wile kama jan lawa."[1]. taso, jan Talin en jan pona ona li pali e ni: jan pi mute lili li kama sona e toki pi sitelen ni. jan Talin li awen e pali ona.
tenpo sike nanpa 1924, jan Lenin li moli. tenpo kama pini la, jan Talin li suli e wawa ona, li pali e ni: pali ona li suli nanpa wan lon kulupu lawa Sesesele. sin la, ona li open utala e jan pona ona tawa ni: ona taso li suli nanpa wan.
nasin pi jan Lenin la, jan li ken open e tomo pali ona, li ken esun e pali ona. tenpo ni pini la, ma Sesesele li kama wawa ala tan utala. jan Lenin li wile pali e ni: nasin wawa pi pali ijo li kama. nasin ni li "nasin Nepe (toki Losi: НЭП / Новая экономическая политика, "nasin sin pi nasin esun")".
nasin pi jan Talin la, kulupu lawa taso li lawa e pali ale, e esun ale. tenpo sike nanpa 1928 la, jan Talin li pini e nasin Nepe, li pali e ni: jan pi pali moku li ken ala lawa e ma ona. ona li ken pali lon "ma pali kulupu" taso. ni li ike tawa jan mute. jan mute li wile ala pali kepeken nasin ni. jan Talin li utala e jan ni, li poki e jan mute, li moli e jan mute. jan Talin li kepeken e jan poki tawa ni: ona li pali e pali suli, li kama jo e mani lili. sin la, kulupu lawa Sesesele li wile esun e ilo pi pali ijo tan ma ante, li wile e moku mute tan ni. ona li kama jo e moku ni tan jan. kama mute la, jan li jo e moku lili.
ma Ukawina la, jan pi mute suli li wile ala, li ken ala pana e moku ona tawa kulupu lawa. kulupu lawa Sesesele li utala mute e jan ni, li pali e ni: jan ni li jo e moku lili. jan mute li moli tan moku ala. toki insa pi ma Ukawina pi tenpo ni la, jan Talin li wile moli e jan Ukawina tan ni: jan Ukawina li utala e kulupu lawa Sesesele.
nimi nasin sona[o ante | o ante e toki ilo]
- ↑ sitelen suli pi jan Lenin (toki Losi)