lipu "kule" la tenpo tu la ante li ni

1,923 bytes removed en  2023-05-21
nimi tu li wile pini kama toki Toki Pona. Mi wile pali nimi lipu anu seme?
(→‎kule li lon sona: pi pana e sitelen e kulupu lipu)
(nimi tu li wile pini kama toki Toki Pona. Mi wile pali nimi lipu anu seme?)
 
(26 intermediate revisions by 13 users not shown)
linja nanpa 1: linja nanpa 1:
[[File:Color_mixture.svg|thumb|180px|jelo en laso en loje li kama pimeja]]kule li ijo pi lon tan [[suno]]. kule lawa li ni: [[laso]] en [[loje]] en [[jelo]] (taso, jan sona li sona e ni: [[jelo laso]] li lawa).[[File:kule_li_kama_walo.svg|thumb|192px|laso jelo li lawa. jelo li lawa ala]]
{{kon ante|kule lukin|kule jan|[[kulupu kule]]}}
[[File:Color_mixture.svg|thumb|180px|kule ko la loje en jelo en laso li kama pimeja.|alt=]]
[[sitelen:AdditiveColorMixing.svg|thumb|180x180px|suno la kule ale wan li walo.]]
'''kule''' li [[pilin]] [[lukin]] tan [[suno]]. [[nena linja|linja nena]] pi [[linja suno|wawa suno]] li ante la ona li ante kule tawa lukin. [[loje]] en [[jelo]] en [[laso]] li kule suli.
[[sitelen:Spectre detail.png|thumb|nena linja pi suno laso li lili. nena linja pi suno loje li suli.]]
kule li ante tawa soweli ante. sama la jan li kulupu ante e kule lon toki ona.


==kule pona==
== wawa suno ==
jan sona li kulupu e wawa suno kepeken suli pi nena ona. ante pi suli nena li tan ante pi [[wawa]] ona. nena li suli mute anu lili mute la jan li ken ala lukin e ona. suno mute li pana e linja suno mute pi suli nena ante.


kule li lon ni:
suno walo li jo e kule ale. jan li wan e suno kule ale la suno walo li kama lon. ko kule li ante. ko pimeja li jo e [[ko kule]] ale. jan li wan e ko kule ale la ko pimeja li kama lon.
{| border="2" cellspacing="2" cellpadding="1" style="height:100px;width:400px;" class="article-table"
! width="10%;"|
<p style="text-align:center;">nanpa</p>
!
<p style="text-align:center;">kule</p>
!
<p style="text-align:center;">lawa</p>
|-
| bgcolor="#FF0000"|
<p style="text-align:center;">'''1'''</p>
| bgcolor="#FF0000"|
<p style="text-align:center;">loje</p>
| bgcolor="#FF0000"|
<p style="text-align:center;">'''1'''</p>
|-
| bgcolor="#FF3300"|
<p style="text-align:center;">'''2'''</p>
| bgcolor="#FF3300"|
<p style="text-align:center;">'''loje jelo loje'''</p>
| bgcolor="#FF3300"|
<p style="text-align:center;">'''3'''</p>
|-
| bgcolor="#FF8C00"|
<p style="text-align:center;">'''3'''</p>
| bgcolor="#FF8C00"|
<p style="text-align:center;">'''jelo loje'''</p>
| bgcolor="#FF8C00"|
<p style="text-align:center;">'''2'''</p>
|-
| bgcolor="#FFBF00"|
<p style="text-align:center;">'''4'''</p>
| bgcolor="#FFBF00"|
<p style="text-align:center;">'''jelo loje jelo'''</p>
| bgcolor="#FFBF00"|
<p style="text-align:center;">'''3'''</p>
|-
| bgcolor="#FFDF00"|
<p style="text-align:center;">'''5'''</p>
| bgcolor="#FFDF00"|
<p style="text-align:center;">jelo</p>
| bgcolor="#FFDF00"|
<p style="text-align:center;">'''1'''</p>
|-
| bgcolor="#7FD900"|
<p style="text-align:center;">'''6'''</p>
| bgcolor="#7FD900"|
<p style="text-align:center;">'''jelo laso jelo'''</p>
| bgcolor="#7FD900"|
<p style="text-align:center;">'''3'''</p>
|-
| bgcolor="#00C43A"|
<p style="text-align:center;">'''7'''</p>
| bgcolor="#00C43A"|
<p style="text-align:center;">'''laso jelo'''</p>
| bgcolor="#00C43A"|
<p style="text-align:center;">'''2'''</p>
|-
| bgcolor="#00B8D9"|
<p style="text-align:center;">'''8'''</p>
| bgcolor="#00B8D9"|
<p style="text-align:center;">'''laso jelo laso (laso walo)'''</p>
| bgcolor="#00B8D9"|
<p style="text-align:center;">'''3'''</p>
|-
| bgcolor="#004DFF"|
<p style="text-align:center;">'''9'''</p>
| bgcolor="#004DFF"|
<p style="text-align:center;">laso</p>
| bgcolor="#004DFF"|
<p style="text-align:center;">'''1'''</p>
|-
| bgcolor="#3100D9"|
<p style="text-align:center;">'''10'''</p>
| bgcolor="#3100D9"|
<p style="text-align:center;">'''laso loje laso (laso pimeja)'''</p>
| bgcolor="#3100D9"|
<p style="text-align:center;">'''3'''</p>
|-
| bgcolor="#7100C4"|
<p style="text-align:center;">'''11'''</p>
| bgcolor="#7100C4"|
<p style="text-align:center;">'''laso loje'''</p>
| bgcolor="#7100C4"|
<p style="text-align:center;">'''2'''</p>
|-
| bgcolor="#D900BE"|
<p style="text-align:center;">'''12'''</p>
| bgcolor="#D900BE"|
<p style="text-align:center;">'''loje laso loje (loje walo)'''</p>
| bgcolor="#D900BE"|
<p style="text-align:center;">'''3'''</p>
|}
*lawa li sona e ni: 1 la kule li pona. 2 la kule li lon tan kule tu. 3 la kule li ike.
==kule pi kule ala==
kule li ken jo ala e kule. kule ni li ni:
{| border="1"
| bgcolor="#ffffff"|   walo   
| bgcolor="#cccccc"| walo pimeja 
| bgcolor="#999999"|   walo pimeja   
| bgcolor="#666666"|   walo pimeja   
| bgcolor="#333333"|   walo pimeja  
| bgcolor="#000000"|  pimeja  
|}


=== kule ijo ===
sijelo ijo li ante la ijo li ante kule tawa lukin. kule ijo li tan kule suno lon selo ona. ijo li awen lili e suno li pana e suno ante pi kule ona. suno awen li kama [[seli]].


==kule li lon sona==
== sona kule ==
[[File:Spectrum4websiteEval.png|thumb|414x414px|kule li lon tan laso li lon tawa loje]]
jan sona mute li sitelen e ijo kule. taso tenpo nanpa wan la {{nimi ijo|[[jan Isa Nuton]]|Isaac Newton|toki Inli||ipa=}} li kama sona e ni: kule li tan suno.
[[sona]] la kule li linja pi suno.
[[kulupu:kule]]
==kule li lon ma==
[[kulupu:sona kule]]
ijo ali li kule! kule li lon ale!
[[kulupu:nasin sona]]


<gallery widths="167" position="center" captionalign="center" bordersize="medium" bordercolor="#000000">
==nimi kule==
WhereRainbowRises.jpg|[[linja pi kule mute]]
 
Chac Island view from the South West.jpg|[[telo]] li laso. [[ma pi lon telo|ma]] li laso jelo.
kama sona pi tenpo sike 1969 "Basic Color Terms: Their Universality and Evolution" la, jan Pen Pelin en jan Palu Ke li toki e ni: lon nasin pi kule lawa seme la nimi kule li kama nimi lon tenpo seme.
kasi suli.jpg|[[kasi suli]] li laso jelo.
 
poki pi telo Koka Kola.jpg|[[telo Koka Kola|telo musi Kola]] li pimeja en loje.
toki ali li jo e nimi tawa walo, e nimi tawa pimeja.
len pi ma Epanja.png|[[ma Epanja|len pi ma Epanja]] li jelo en loje.
 
suno lili.jpg|[[suno lili]] li walo. [[ma pimeja]] li pimeja.
tenpo kama la, toki li jo e nimi tawa loje. tenpo kama la, nimi li tawa jelo anu peta/laso kasi.
</gallery>
 
[[Category:!lawa]]
toki li jo e nimi 6 pi kule lawa la ni li nimi kule: pimeja, walo, laso, peta/laso kasi, laso telo, jelo.
[[Category:kule]]
 
toki li jo e nimi 12 pi kule lawa la ni li nimi kule: pimeja, pimeja walo, unu loje/loje walo, loje, loje  jelo, jelo, peta/laso kasi, laso telo, unu/laso loje, kapesi ma/kule ma, laso sewi.
 
toki Inli la "laso telo" en "laso sewi" li kule sama, taso toki Italija en toki Lusi la kule ni li ante.
Anonymous user