lipu "ma Kolonpija" la tenpo tu la ante li ni

(→‎ma lili: +len ma)
 
(15 intermediate revisions by 2 users not shown)
linja nanpa 1: linja nanpa 1:
{{poki sona ma|
{{poki sona ma|
| nimi ma                = ma Kolonpija
| nimi ma                = ma Kolonpija
linja nanpa 24: linja nanpa 23:
{{nimi ijo|'''ma Kolonpija'''|Colombia|toki Epanja}} li lon [[ma Amelika seli]].
{{nimi ijo|'''ma Kolonpija'''|Colombia|toki Epanja}} li lon [[ma Amelika seli]].


tenpo pini la [[ma Epanja]] li lawa e ma ni en toki Epanja li toki lawa pi ma Kolompija.
tenpo pini la [[ma Epanja]] li lawa e ma ni. toki Epanja li toki lawa pi ma Kolonpija.


[[ma tomo lawa]] pi ma ni li [[ma tomo Pokota]].
[[ma tomo lawa]] pi ma ni li [[ma tomo Pokota]].


ma Kolonpija li poka lon [[ma Penesuwela]] en [[ma Pasila]] en [[ma Pelu]] en [[ma Ekuwato]] en [[ma Panama]].
ma Kolonpija li lon poka pi [[ma Penesuwela]] pi [[ma Pasila]] pi [[ma Pelu]] pi [[ma Ekuwato]] pi [[ma Panama]].
 
== tenpo pini ==
=== pini kama e ma Epanja pi ma sin ===
[[sitelen:Chiribiquete petroglyph 2.jpg|thumb|left|sitelen lon kiwen lon {{nimi ijo|[[lupa kiwen pi Silipikete]]|Abrigos rocosos de Chiribiquete|toki Epanja}}]]
open awen lon pi ma Kolonpija li, kipisi e 3 tenpo: [[ma Amelika pi tenpo pi majuna kiwen|pi kiwen majuna]] (open e poka 19'500  tenpo sike pini), [[ma Amelika pi tenpo pi sin kiwen|pi kiwen sin]] (open e poka 9000 tenpo sike pini) en pi open pali (open e poka 3000 tenpo sike pini).
 
kulupu jan li open awen lon ma Kolonpija pi selo ma lon poka 20'000 tenpo sike pini, anu sewi, tan nanpa wan ijo alasa pi [[sona majuna ijo]] (lon [[lupa kiwen pi Silipikete]], [[ma kasi Amasonija]]) kama tan poka 19'510 tenpo sike pini la.<ref>Castaño-Uribe, Carlos. [http://www.rupestreweb.info/chiribiquete2.html Tradición Cultural Chiribiquete]. lon lipu Rupestreweb. 2008.</ref>


==ma lili==
=== kama tawa ma Epanja pi ma sin ===
.
 
=== utala tawa kepeken ala ===
.
 
=== ma kepeken ala ===
.
 
==kipisi==
[[sitelen:Mapa de Colombia (departamentos).svg|thumb|ma lili pi ma Kolonpija.]]
[[sitelen:Mapa de Colombia (departamentos).svg|thumb|ma lili pi ma Kolonpija.]]
ma Kolonpija pi ma lili la, nimi pi Toki Epanja li ''departamento''. ma Kolonpija li jo e 32 ma lili en [[ma lawa Pokota]].
ma Kolonpija jo tu kipisi: 32 {{nimi ijo|ma lili|Departamento|toki Epanja}} en wan {{nimi ijo|[[ma lawa Pokota|ma lawa]]|Distrito Capital|toki Epanja}}.
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|+ma lili pi ma Kolonpija
|+ma lili pi ma Kolonpija
linja nanpa 38: linja nanpa 53:
! rowspan="2" |len ma lili
! rowspan="2" |len ma lili
! colspan="2" |nimi
! colspan="2" |nimi
| rowspan="2" |
! colspan="2" |ma tomo lawa
! rowspan="2" |nanpa
! rowspan="2" |len ma lili
! colspan="2" |nimi
|-
|-
!toki pona
!toki pona
linja nanpa 52: linja nanpa 64:
|[[ma lili Amasona (ma Kolonpija)|ma lili Amasona]]
|[[ma lili Amasona (ma Kolonpija)|ma lili Amasona]]
|Amazonas
|Amazonas
! rowspan="16" |
|[[ma tomo Lesisija (Kolonpija)|ma tomo Lesisija]]
|Leticia
|-
|02
|02
|[[sitelen:Flag of Antioquia Department.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Antioquia Department.svg|border|50px]]
|[[ma lili Ansijokija]]
|[[ma lili Ansijokija]]
|Antoquia
|Antioquia
|[[ma tomo Metesin]]
|Medellín
|-
|-
|03
|03
|[[sitelen:Flag of Arauca.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Arauca.svg|border|50px]]
|[[ma lili Araka]]
|[[ma lili Alaka (ma Kolonpija)|ma lili Alaka]]
|Arauca
|Arauca
|[[ma tomo Alaka (Kolonpija)|ma tomo Alaka]]
|Arauca
|-
|04
|04
|[[sitelen:Flag of Atlántico.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Atlántico.svg|border|50px]]
|[[ma lili Atantiko]]
|[[ma lili Atantiko]]
|Atlántico
|Atlántico
|[[ma tomo Balankija]]
|Barraquilla
|-
|-
|05
|05
linja nanpa 71: linja nanpa 92:
|[[ma lili Polipa (ma Kolonpija)|ma lili Polipa]]
|[[ma lili Polipa (ma Kolonpija)|ma lili Polipa]]
|Bolívar
|Bolívar
|[[ma tomo Katasena te Intijas|ma tomo  Katasena]]
|Cartagena
|-
|06
|06
|[[sitelen:Flag of Boyacá Department.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Boyacá Department.svg|border|50px]]
|[[ma lili Pojaka]]
|[[ma lili Pojaka]]
|Boyacá
|Boyacá
|[[ma tomo Tunsa]]
|Tunja
|-
|-
|07
| 07
|[[sitelen:Flag of Caldas.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Caldas.svg|border|50px]]
|[[ma lili Kata]]
|[[ma lili Kata]]
|Caldas
|Caldas
|[[ma tomo Manisale]]
|Manizales
|-
|08
|08
|[[sitelen:Flag of Caquetá.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Caquetá.svg|border|50px]]
|[[ma lili Kaketa]]
|[[ma lili Kaketa]]
|Caquetá
|Caquetá
|[[ma tomo Lolensija]]
|Florencia
|-
|-
|09
|09
linja nanpa 89: linja nanpa 120:
|[[ma lili Kasanale]]
|[[ma lili Kasanale]]
|Casanare
|Casanare
|[[ma tomo Jopa]]
|Yopal
|-
|10
|10
|[[sitelen:Flag of Cauca.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Cauca.svg|border|50px]]
|[[ma lili Kaka]]
|[[ma lili Kaka]]
|Cauca
|Cauca
|[[ma tomo Popajan]]
|Popayán
|-
|-
|11
|11
linja nanpa 98: linja nanpa 134:
|[[ma lili Sesa]]
|[[ma lili Sesa]]
|Cesar
|Cesar
|[[ma tomo Pajetupa]]
|Valledupar
|-
|12
|12
|[[sitelen:Flag of Chocó.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Chocó.svg|border|50px]]
|[[ma lili Soko]]
|[[ma lili Soko]]
|Chocó
|Chocó
|[[ma tomo Kito (Kolonpija)|ma tomo Kito]]
|Quibdó
|-
|-
|13
|13
linja nanpa 107: linja nanpa 148:
|[[ma lili Kotopa (mi Kolonpija)|ma lili Kotopa]]
|[[ma lili Kotopa (mi Kolonpija)|ma lili Kotopa]]
|Córdoba
|Córdoba
|[[ma tomo Montelija]]
|Montería
|-
|14
|14
|[[sitelen:Flag of Cundinamarca.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Cundinamarca.svg|border|50px]]
|[[ma lili Kuntinamaka]]
|[[ma lili Kuntinamaka]]
|Cundinamarca
|Cundinamarca
|[[ma tomo Pokota]]*
|Bogotá
|-
|-
|15
|15
linja nanpa 116: linja nanpa 162:
|[[ma lili Wanija]]
|[[ma lili Wanija]]
|Guainía
|Guainía
| [[ma tomo Inilita]]
|Inirida
|-
|16
|16
|[[sitelen:Flag of Guaviare.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Guaviare.svg|border|50px]]
|[[ma lili Wapijale]]
|[[ma lili Wapijale]]
|Guaviare
|Guaviare
|[[ma tomo San Sose te Wapijale]]
|San José del Guaviare
|-
|-
|17
|17
linja nanpa 125: linja nanpa 176:
|[[ma lili Wila]]
|[[ma lili Wila]]
|Huila
|Huila
|[[ma tomo Nepa]]
|Neiva
|-
|18
|18
|[[sitelen:Flag of La Guajira.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of La Guajira.svg|border|50px]]
|[[ma lili Wasila]]
|[[ma lili Wasila]]
|La Guajira
|La Guajira
|[[ma tomo Lijowasa]]
|Riohacha
|-
|-
|19
|19
|[[sitelen:Flag of Magdalena.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Magdalena.svg|border|50px]]
|[[ma lili Matalena]]
|[[ma lili Matalena]]
|Magdalena
|Magdalena  
| [[ma tomo Santa Mata]]
|Santa Marta
|-
|20
|20
|[[sitelen:Flag of Meta.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Meta.svg|border|50px]]
|[[ma lili Meta]]
|[[ma lili Meta]]
|Meta
|Meta
|[[ma tomo Pijapisensijo]]
|Villavicencio
|-
|-
|21
|21  
|[[sitelen:Flag of Nariño.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Nariño.svg|border|50px]]
|[[ma lili Narinjo]]
| [[ma lili Narinjo]]
|Nariño
|Nariño
|[[ma tomo Pato]]
|Pasto
|-
|22
|22
|[[sitelen:Flag of Norte de Santander.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Norte de Santander.svg|border|50px]]
|[[ma lili tawa lete pi Santante]]
|[[ma lili tawa lete pi Santante]]
|Norte de Santander
|Norte de Santander
|[[ma tomo Kukuta]]
|Cúcuta
|-
|-
|23
|23
|[[sitelen:Flag of Putumayo.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Putumayo.svg|border|50px]]
|[[ma lili Putumajo]]
| [[ma lili Putumajo]]
|Putumayo
|Putumayo
|[[ma tomo Mokowa]]
|Mocoa
|-
|24
|24
|[[sitelen:Flag of Quindío.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Quindío.svg|border|50px]]
|[[ma lili Kintijo]]
|[[ma lili Kintijo]]
|Quindío
|Quindío
|[[ma tomo Amenija]]
|Armenia
|-
|-
|25
|25
linja nanpa 161: linja nanpa 232:
|[[ma lili Lisalata]]
|[[ma lili Lisalata]]
|Risaralda
|Risaralda
|[[ma tomo Pelela]]
|Pereira
|-
|26
|26
|[[sitelen:Flag of San Andrés y Providencia.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of San Andrés y Providencia.svg|border|50px]]
|[[ma lili San Ande en Popitensija]]
|[[ma lili San Ande en Popitensija]]
|San Andrés y Providencia
|San Andrés y Providencia
|[[ma tomo San Ande]]
|San Andrés
|-
|-
|27
|27
linja nanpa 170: linja nanpa 246:
|[[ma lili Santante (ma Kolonpija)|ma lili Santante]]
|[[ma lili Santante (ma Kolonpija)|ma lili Santante]]
|Santander
|Santander
| [[ma tomo Pukalamanka]]
| Bucaramanga
|-
|28
|28
|[[sitelen:Flag of Sucre (Colombia).svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Sucre (Colombia).svg|border|50px]]
|[[ma lili Suke]]
|[[ma lili Suke]]
|Sucre
|Sucre
|[[ma tomo Sinseleso]]
|Sincelejo
|-
|-
|29
|29
|[[sitelen:Flag of Tolima.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Tolima.svg|border|50px]]
|[[ma lili Tolima]]
|[[ma lili Tolima]]  
|Tolima
|Tolima
|[[ma tomo Ipake]]
| Ibagué
|-
|30
|30
|[[sitelen:Flag of Valle del Cauca.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Valle del Cauca.svg|border|50px]]
|[[ma lili Baje te Kaka]]
|[[ma lili Baje te Kaka]]
|Valle del Cauca
|Valle del Cauca
|[[ma tomo Kali]]
|Cali
|-
|-
|31
|31
|[[sitelen:Flag of Vaupés.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Vaupés.svg|border|50px]]
|[[ma lili Bape]]
|[[ma lili Bape]]  
|Vaupés
|Vaupés
|[[ma tomo Mitu]]
|Mitú
|-
|32
|32
|[[sitelen:Flag of Vichada.svg|border|50px]]
|[[sitelen:Flag of Vichada.svg|border|50px]]
|[[ma lili Pisata]]
|[[ma lili Pisata]]
|Vichada
|Vichada
|[[ma tomo Puweto Kalenjo]]
|Puerto Carreño
|}
|}
<nowiki>*</nowiki>taso, lon pali lawa la, ma lawa li kipisi pi ma lili Kuntinamaka ala la, ma lawa pi selo ma li tu, kipisi pi ma lawa en ma lili Kuntinamaka.
== tan sona ==
<references/>
{{lili}}
{{lili}}


[[kulupu:ma Amelika seli]]
[[kulupu:ma Amelika seli]]
[[kulupu:ma|Kolonpija]]
[[kulupu:ma|Kolonpija]]

Latest revision as of 2024-01-12T17:40:59

ma Kolonpija (toki Epanja: Colombia) li lon ma Amelika seli.

ma Kolonpija

Colombia

Flag of Colombia.svg

len ma

Coat of arms of Colombia.svg

sitelen lawa

kalama musi ma

Himno Nacional de la República de Colombia
(kalama musi ma pi ma Kolonpija)

COL orthographic (San Andrés and Providencia special).svg
ma tomo lawa ma tomo Pokota
toki lawa toki Epanja
jan lawa jan Kusapo Peto
mani mani Peso pi ma Kolonpija
tenpo UTC-5
ISO 3166 CO

tenpo pini la ma Epanja li lawa e ma ni. toki Epanja li toki lawa pi ma Kolonpija.

ma tomo lawa pi ma ni li ma tomo Pokota.

ma Kolonpija li lon poka pi ma Penesuwela pi ma Pasila pi ma Pelu pi ma Ekuwato pi ma Panama.

tenpo pinio ante

pini kama e ma Epanja pi ma sino ante

 
sitelen lon kiwen lon lupa kiwen pi Silipikete (toki Epanja: Abrigos rocosos de Chiribiquete)

open awen lon pi ma Kolonpija li, kipisi e 3 tenpo: pi kiwen majuna (open e poka 19'500 tenpo sike pini), pi kiwen sin (open e poka 9000 tenpo sike pini) en pi open pali (open e poka 3000 tenpo sike pini).

kulupu jan li open awen lon ma Kolonpija pi selo ma lon poka 20'000 tenpo sike pini, anu sewi, tan nanpa wan ijo alasa pi sona majuna ijo (lon lupa kiwen pi Silipikete, ma kasi Amasonija) kama tan poka 19'510 tenpo sike pini la.[1]

kama tawa ma Epanja pi ma sino ante

.

utala tawa kepeken alao ante

.

ma kepeken alao ante

.

kipisio ante

 
ma lili pi ma Kolonpija.

ma Kolonpija jo tu kipisi: 32 ma lili (toki Epanja: Departamento) en wan ma lawa (toki Epanja: Distrito Capital).

ma lili pi ma Kolonpija
nanpa len ma lili nimi ma tomo lawa
toki pona toki Epanja toki pona toki Epanja
01   ma lili Amasona Amazonas ma tomo Lesisija Leticia
02   ma lili Ansijokija Antioquia ma tomo Metesin Medellín
03   ma lili Alaka Arauca ma tomo Alaka Arauca
04   ma lili Atantiko Atlántico ma tomo Balankija Barraquilla
05   ma lili Polipa Bolívar ma tomo Katasena Cartagena
06   ma lili Pojaka Boyacá ma tomo Tunsa Tunja
07   ma lili Kata Caldas ma tomo Manisale Manizales
08   ma lili Kaketa Caquetá ma tomo Lolensija Florencia
09   ma lili Kasanale Casanare ma tomo Jopa Yopal
10   ma lili Kaka Cauca ma tomo Popajan Popayán
11   ma lili Sesa Cesar ma tomo Pajetupa Valledupar
12   ma lili Soko Chocó ma tomo Kito Quibdó
13   ma lili Kotopa Córdoba ma tomo Montelija Montería
14   ma lili Kuntinamaka Cundinamarca ma tomo Pokota* Bogotá
15   ma lili Wanija Guainía ma tomo Inilita Inirida
16   ma lili Wapijale Guaviare ma tomo San Sose te Wapijale San José del Guaviare
17   ma lili Wila Huila ma tomo Nepa Neiva
18   ma lili Wasila La Guajira ma tomo Lijowasa Riohacha
19   ma lili Matalena Magdalena ma tomo Santa Mata Santa Marta
20   ma lili Meta Meta ma tomo Pijapisensijo Villavicencio
21   ma lili Narinjo Nariño ma tomo Pato Pasto
22   ma lili tawa lete pi Santante Norte de Santander ma tomo Kukuta Cúcuta
23   ma lili Putumajo Putumayo ma tomo Mokowa Mocoa
24   ma lili Kintijo Quindío ma tomo Amenija Armenia
25   ma lili Lisalata Risaralda ma tomo Pelela Pereira
26   ma lili San Ande en Popitensija San Andrés y Providencia ma tomo San Ande San Andrés
27   ma lili Santante Santander ma tomo Pukalamanka Bucaramanga
28   ma lili Suke Sucre ma tomo Sinseleso Sincelejo
29   ma lili Tolima Tolima ma tomo Ipake Ibagué
30   ma lili Baje te Kaka Valle del Cauca ma tomo Kali Cali
31   ma lili Bape Vaupés ma tomo Mitu Mitú
32   ma lili Pisata Vichada ma tomo Puweto Kalenjo Puerto Carreño

*taso, lon pali lawa la, ma lawa li kipisi pi ma lili Kuntinamaka ala la, ma lawa pi selo ma li tu, kipisi pi ma lawa en ma lili Kuntinamaka.

tan sonao ante

  1. Castaño-Uribe, Carlos. Tradición Cultural Chiribiquete. lon lipu Rupestreweb. 2008.
ike la lipu ni li lili. sina wile pona e ona la sina ken suli e ona.