lipu "ma Loma pi tenpo pini" la tenpo tu la ante li ni

l
no edit summary
(mi pali sin e linja lipu)
lNo edit summary
 
(5 intermediate revisions by 3 users not shown)
linja nanpa 4: linja nanpa 4:
| nimi mama=Roma
| nimi mama=Roma
| ma tomo lawa=[[ma tomo Loma]]
| ma tomo lawa=[[ma tomo Loma]]
| ma suli=[[ma Elopa]] en [[ma Apika]]
| ma suli=[[ma Elasija]] en [[ma Apika]]
| toki lawa=[[toki Lasina]]
| toki lawa=[[toki Lasina]]
| tenpo open=sike suno nanpa 753 BCE
| tenpo open=sike suno nanpa 753 BCE
linja nanpa 13: linja nanpa 13:
tan ni la ma Loma li lon: [[ma tomo Loma]] li ma tomo lili pi [[kulupu jan Lasina]]. ma tomo Loma la [[kulupu jan Lasena]] en kulupu jan ante li utala. taso ma tomo Loma la kulupu jan Lasena li pakala e jan ante li kama lawa e jan ante. ma tomo Loma li kama suli mute li kama ma tomo lawa suli. ona li [[ma lawa suli|kama lawa ma mute]].
tan ni la ma Loma li lon: [[ma tomo Loma]] li ma tomo lili pi [[kulupu jan Lasina]]. ma tomo Loma la [[kulupu jan Lasena]] en kulupu jan ante li utala. taso ma tomo Loma la kulupu jan Lasena li pakala e jan ante li kama lawa e jan ante. ma tomo Loma li kama suli mute li kama ma tomo lawa suli. ona li [[ma lawa suli|kama lawa ma mute]].


tenpo suli nanpa tu wan la ma lawa Loma li lon. tenpo nanpa wan la ma Loma pi {{nimi ijo|jan lawa wan|Regnum Romanum|toki Lasina}}. tenpo nanpa tu la ma Loma pi {{nimi ijo|lawa kulupu|Senatus Populusque Romanus|toki Lasina}}. tenpo nanpa tu wan la {{nimi ijo|ma suli Loma|Imperium Romanum|toki Lasina}}.
ma Loma li jo e tenpo suli tu wan: tenpo nanpa wan la ma Loma pi {{nimi ijo|jan lawa wan|Regnum Romanum|toki Lasina}} li lon. tenpo nanpa tu la ma Loma pi {{nimi ijo|lawa kulupu|Senatus Populusque Romanus|toki Lasina}} li lon. tenpo nanpa tu wan la {{nimi ijo|ma suli Loma|Imperium Romanum|toki Lasina}} li lon.


ma Loma li suli mute li wawa mute li lawa e ma mute pi [[ma Elopa]]. tenpo wawa la, ona li lawa e ma mute pi [[ma Elopa]] e ma lili pi [[ma Asija]] pi [[ma Apika]]. lawa ona li open alasa pi [[nasin sewi Kolisu]] la, nasin sewi Kolisu li tawa mute.
ma Loma li suli mute li wawa mute li lawa e ma mute pi [[ma Elopa]]. tenpo wawa la, ona li lawa e ma mute pi [[ma Elopa]] e ma lili pi [[ma Asija]] e ma lili pi [[ma Apika]]. lawa ona li open alasa pi [[nasin sewi Kolisu]] la, nasin sewi Kolisu li tawa mute.


== tenpo pini ==
== tenpo pini ==
linja nanpa 21: linja nanpa 21:


=== tenpo open ===
=== tenpo open ===
tenpo open la ma Loma jo e jan lawa mute. tenpo pi jan lawa Loma la tenpo suno sike 753 BCE - 509 BCE. tawa toki pi tenpo pini, tenpo suno sike 753 BCE la [[jan Lomulu|jan lawa Lomulu]] li mama e [[ma tomo Loma]]. ona li jan lawa open Loma. tenpo sike suna nanpa 753 BCE 716 BCE la ona jan lawa pi ma Loma. [[jan Titi Liwi]] li toki e jan Romulus li weka lon kon.  
tenpo open la ma Loma li jo e jan lawa mute. tenpo pi jan lawa Loma li lon tenpo sike 753 BCE - 509 BCE. tawa toki pi tenpo pini, tenpo sike 753 BCE la [[jan Lomulu|jan lawa Lomulu]] li mama e [[ma tomo Loma]]. ona li jan lawa open Loma. tenpo sike nanpa 753 BCE 716 BCE la ona jan lawa pi ma Loma. [[jan Titi Liwi]] li toki e jan Romulus li weka lon kon.  


ni li kulupu nimi pi jan lawa pi ma Loma. sona tan jan Titi Liwi<ref name=":0">[https://en.wikisource.org/wiki/From_the_Founding_of_the_City/Book_1 jan Liwi, ab urbe condita libri, I]</ref>.  
ni li kulupu nimi pi jan lawa pi ma Loma. sona tan jan Titi Liwi<ref name=":0">[https://en.wikisource.org/wiki/From_the_Founding_of_the_City/Book_1 jan Liwi, ab urbe condita libri, I]</ref>.  
linja nanpa 37: linja nanpa 37:
|-
|-
|[[jan Numa Popilu|Numa Pompilius]]
|[[jan Numa Popilu|Numa Pompilius]]
|[[jan Numa Popilu|Numa Popilu]]
|[[jan Numa Popilu|Numa Ponpiliju]]
|c. 716 - 672 BCE
|c. 716 - 672 BCE
|mama pi nasin sewi mute.
|mama pi nasin sewi mute.
|-
|-
|Tullus Hostilius
|Tullus Hostilius
|Tulu Otilu
|Tulu Otiliju
|c. 672 - 640 BCE
|c. 672 - 640 BCE
|jan Tullus li utala tawa tomo Alba Longa. ma Loma li wawa.
|jan Tullus li utala tawa tomo Alba Longa. ma Loma li wawa.
|-
|-
|Ancus Marcius
|Ancus Marcius
|Anku Maku
|Anku Makiju
|c. 640 - 616 BCE
|c. 640 - 616 BCE
|jan Ancus li utala tawa kulupu Lasina.
|jan Ancus li utala tawa kulupu Lasina.
|-
|-
|Lucius Tarquinius Priscus
|Lucius Tarquinius Priscus
|Luku Takinu Piku
|Lukiju Takiniju Piku
|c. 616 - 578 BCE
|c. 616 - 578 BCE
|ona tan ma Elulila (toki Lasina: ''Etruria''). ona li jan lili lili pi jan Numa.
|ona tan ma Elulila (toki Lasina: ''Etruria''). ona li jan lili lili pi jan Numa.
|-
|-
|Servius Tullius
|Servius Tullius
|Sewiju Tuwiju
|Sewiju Tuliju
|c. 578 - 534 BCE
|c. 578 - 534 BCE
|jan Lucius Tarquinius Superbus li moli e ona.
|jan Lucius Tarquinius Superbus li moli e ona.
linja nanpa 68: linja nanpa 68:


=== tenpo pi kulupu lawa ===
=== tenpo pi kulupu lawa ===
tenpo sike 509 BCE la, jan Lucius Junius Brutus pi mama pi lawa kulupu Loma<ref name=":0" />. tenpo pi kulupu lawa la jan tu li jan lawa pi ma Loma. tawa jan pi tenpo pini mute, tenpo pi kulupu lawa li 509 BCE - 23 BCE.   
tenpo sike 509 BCE la, jan Lucius Junius Brutus, mama pi lawa kulupu Loma<ref name=":0" />, li lon. tenpo pi kulupu lawa la jan tu li jan lawa pi ma Loma. tawa jan pi tenpo pini mute la, tenpo pi kulupu lawa li 509 BCE - 23 BCE.   


=== tenpo pi jan wan lawa ===
=== tenpo pi jan wan lawa ===
linja nanpa 82: linja nanpa 82:


== nasin sewi ==
== nasin sewi ==
[[sitelen:August Labicana Massimo Inv56230.jpg|thumb|300x300px|jan Okuse li jan sewi suli mute (''Pontifex Maximus'') pi ma Loma]]
[[sitelen:August Labicana Massimo Inv56230.jpg|thumb|300x300px|jan Okuse li jan sewi pi suli mute (''Pontifex Maximus'') lon ma Loma]]
tan tenpo open pi ma Loma la [[nasin sewi]] lawa pi ma Loma li [[nasin sewi pi ma Loma|nasin sewi Loma]]. tenpo pi jan lawa Newo en jan lawa Tomitijan la, jan Loma li alasa e jan pi nasin sewi pi jan Jesu. tenpo pi jan lawa Konati la nasin sewi lawa pi ma Loma tawa [[nasin sewi pi jan Jesu]].
tan tenpo open pi ma Loma la [[nasin sewi]] lawa pi ma Loma li [[nasin sewi pi ma Loma|nasin sewi Loma]]. tenpo pi jan lawa Newo en jan lawa Tomitijan la, jan Loma li alasa e jan pi nasin sewi pi jan Jesu. tenpo pi jan lawa Konati la nasin sewi lawa pi ma Loma tawa [[nasin sewi pi jan Jesu]].


linja nanpa 91: linja nanpa 91:
<gallery>
<gallery>
sitelen:Colosseo 2020.jpg|tomo Kolosemo anu tomo musi pi jan Flavia, tomo pi sona tan jan mute
sitelen:Colosseo 2020.jpg|tomo Kolosemo anu tomo musi pi jan Flavia, tomo pi sona tan jan mute
sitelen:Capitoline she-wolf Musei Capitolini MC1181.jpg|soweli meli li moku telo e jan Lomulu en jan Lemu
sitelen:Capitoline she-wolf Musei Capitolini MC1181.jpg|soweli meli li moku telo e jan Lomulu e jan Lemu
sitelen:Capitoline Brutus Musei Capitolini MC1183 02.jpg|jan kiwen li sitelen e jan Luku Junu Putu, mama pi lawa kulupu pi ma Loma
sitelen:Capitoline Brutus Musei Capitolini MC1183 02.jpg|jan kiwen li sitelen e jan Luku Junu Putu, mama pi lawa kulupu pi ma Loma
sitelen:Augustus of Prima Porta (inv. 2290).jpg|ja kiwen li sitelen e jan Okuse, jan nanpa wan pi ma Loma
sitelen:Augustus of Prima Porta (inv. 2290).jpg|jan kiwen li sitelen e jan Okuse, jan nanpa wan pi ma Loma
sitelen:Mosaic of Justinianus I - Basilica San Vitale (Ravenna).jpg|sitelen kiwen pi jan lawa Jusinija nanpa wan
sitelen:Mosaic of Justinianus I - Basilica San Vitale (Ravenna).jpg|sitelen kiwen pi jan lawa Jusinija nanpa wan
</gallery>
</gallery>
156

edits