sina ante e lipu "musi Sutoku"

[[ijo:Musi pi pini ala.png|thumb|musi ni li pini ala...]]
[[ijo:Musi pini.png|thumb|taso tenpo ni la ona li pini!]]
'''musi Sutoku''' li [[musi]] pi [[sitelen]] luka tu tu. ona li jo e tomo luka tu tu, e linja supa luka tu tu, e linja palisa luka tu tu. tomo la, sitelen sama li ken ala lon. linja la, sitelen sama li ken ala lon. toki ante li kepeken [[nanpa]]. taso [[toki pona]] la, sina ken kepeken sitelen pi [[sitelen pona]]. 

nimi ona li tan [[toki Nijon]]. toki Nijon la, nimi li {{toki ante|数独}} ([[sitelen Lasina]] la, nimi ona li {{toki ante|sūdoku|}}). taso musi li tan [[ma Kanse]].

==tenpo pini==
musi ni li kama tan ma Kanse. jan pi [[lipu tenpo]] li pali e musi nanpa. taso nasin musi la, musi ni li sama ala musi Sutoku. lukin la, ona li sama. tenpo sike 1895 la, nasin musi pi sitelen sama li lon (tomo en linja la, sitelen sama li ken ala lon). 

jan pi [[ma Ilano]] li pali e ni tawa musi Sutoku pi tenpo lon. jan li pana e musi ni tawa [[ma Nijon]]. ma ni la, musi Sutoku li kama jo e nimi ona. 

jan li pali e ilo pi musi Sutoku. ilo ni li ken pali e musi Sutoku tawa lipu tenpo. lipu tenpo pi [[ma tomo Nujo]] li kepeken ilo pi musi Sutoku.

==nasin musi==

===sitelen===
[[ijo:Sitelen.png|frameless|500x500px]]

musi Sutoku li kepeken sitelen ni pi sitelen pona:

*[[jan]]
* [[kasi]]
* [[luka]]
*[[ma]]
*[[noka]]
*[[pan]]
*[[soweli]]
* [[telo]]
* [[wawa]]

sitelen Lasina la, sitelen lili open li ante lon nimi ale.

===nasin toki===
[[ijo:Nasin toki.png|thumb|musi Sutoku la, sitelen pi nasin toki]]
musi Sutoku li jo e poki. sina ken kulupu e poki kepeken nasin tu wan:

*poki li ken kulupu lon tomo (tomo li poki suli, li poki poki).
* poki li ken kulupu lon linja palisa (poki li lon sewi pi poki ante, li lon noka pi poki ante).
* poki li ken kulupu lon linja supa (poki li lon poka pi poki ante).

===musi===
tomo en linja li wile e sitelen ante. linja li jo e sitelen sama tu la, musi li pakala. sina sona e poki la, o kepeken sitelen suli. sina sona e poki ken la, o kepeken sitelen lili. sitelen lili li lon linja sama la, ona li ken ala lon linja sama lon poki ante. sina ken kepeken sitelen lili tawa ni: ona li weka e ken sitelen pi poki ante. nasin weka mute li lon. taso musi pona la, sina wile e nasin weka pi mute lili.  

==nasin musi ante==
musi Sutoku la, nasin musi ante li lon. ona li jo e nasin musi sama musi Sutoku. taso ijo sin li lon kin. toki Inli la, nasin musi mute li lon. taso nasin musi ni li kepeken nanpa. 
[[ijo:Linja sitelen.png|thumb|linja sitelen]]

=== linja sitelen===
nasin musi ni li jo e linja sitelen. linja ni la, sitelen li lon nasin sama sitelen Lasina. 

linja sitelen la, ni li ken lon: jan -> noka -> telo.

linja sitelen la, ni li ken ala lon: jan -> telo -> noka.

==ijo pi musi Sutoku==
ilo mute pi musi Sutoku li lon. jan Sa li pali e ilo pi toki pona lon lipu {{toki ante|Scratch}} ([https://scratch.mit.edu/projects/515810947/ o musi]).
[[kulupu:musi]]