sina ante e lipu "nasin sewi Siki"

{{wile pali}}
[[ijo:Khanda.svg|thumb|sitelen Kanta pi nasin sewi Siki]]
'''nasin sewi Siki''' li [[nasin sewi]]. ona li sama [[nasin sewi Isilan]] li sama [[nasin sewi Intu]] li sama [[nasin sewi Puta]]. mama ona li jan Nanaka pi [[ma lili Pansapi]]. jan pi nasin sewi Siki li sona e sewi wan e sike moli e wan pi ijo ale. jan Nanaka li pana e nimi {{nimi ijo|Ikowanka|ੴ|toki Pansapi|mama sewi wan|ipa=}} tawa nasin ni. sama nasin sewi pi [[ma Palata]] la jan pi nasin sewi Siki li wile tawa ma Mokasa. ma Mokasa pi nasin sewi Siki li wan e sewi wan. sama jan pi nasin sewi Puta la jan pi nasin sewi Siki li sona e ni: ma ni li lon. ona li wile pona e ma.[[ijo:Ek onkar.svg|thumb|sitelen pi nimi sewi]]jan Kopin Sen pi nasin sewi Siki li toki e ni: jan pi nasin sewi Siki li wile e ijo Ke tu tu wan. ona li ni:

* Kes (linja pi pakala ala)
* Kala (sike pi kiwen mani)
* Kana (ilo linja pi kasi suli)
* Kasa (len noki lili walo)
* Kepan (ilo utala lili)

tenpo mute la jan pi nasin sewi Siki li kepeken len lawa.

== tenpo pini ==
jan pana nanpa luka luka pi nasin sewi Siki li lon. nasin sewi Siki li toki e ni: jan sewi li pana e jan pana tawa mi. jan pana mute li jo e lon lili wan. jan pana nanpa luka luka li moli la [[lipu sewi Siki]] li jan pana nanpa luka luka wan. nimi ona li jan pana sewi Kamasi Sakipi. jan pana Siki li jan pana lon tenpo moli pi jan pana pini.

=== jan pona Nanaka ===
jan Nanaka ([[toki Pansapi]]: ''Nanak'') li jan pana nanpa wan pi nasin sewi Siki. ona li kama lon sike suno nanpa 1469. tenpo ni la ona li jan pi nasin sewi Intu. jan li toki e ni: ona li lape lon poka pi nasin telo. ona li tawa sewi li toki e ni: sewi wan li ona ala pi nasin sewi Intu li ona ala pi nasin sewi Isilan. ona li wile tawa lon nasin pi sewi wan. tenpo mute la jan Nanaka li tawa ma sewi. ona li tawa [[nena Sumelu]] tawa [[ma tomo Maka]] tawa [[ma tomo Paktat|ma tomo Pata]] tawa tomo sewi Ame Janapumi. jan Nanaka li pali e toki musi nanpa 974 lon lipu sewi Siki li pana e sona pi pana moku e sona pi pali lone sona pi nimi sewi. jan Nanaka li moli lon sike suno nanpa 1539.

=== jan pona Ankata ===
jan Ankata (toki Pansapi: ''Angad'') li jan pana nanpa tu pi nasin sewi Siki. ona li lon sike suno nanpa 1502 tawa 1552. jan Ankata li suli tan pali e lipu pi toki musi sewi. lipu ni la jo e toki musi pi jan Nanaka, e toki musi nanpa 62 pi jan Ankata. ona li wali e sitelen pin tawa pali e lipu ni la, ona li pali e [[sitelen Komuki]] (toki Pansapi: ''Gurmukhi'') tawa pali e lipu Pansapi. tenpa ni la, jan pi ma lili Pansapi li kepeken mute e sitelen Komuki.

=== jan pona Ama Tasi ===
jan Ama Tasi (toki Pansapi: ''Amar Das'') li jan pana Siki nanpa tu wan. ona li lon sike suno nanpa 1479 tawa 1574. ona li pali e kulupu Mansi (toki Pansapi: ''manji'') pi jan sona nasin. ona li pana e lipu sewi pi jan Ankata.

=== jan pona Ame Tasi ===
jan Ame Tasi (toki Pansapi: ''Ram Das'') li jan pana Siki nanpa tu tu. ona li lon sike suno nanpa 1534 tawa 1581. ona li suli e kulupu Mansi li pani e [[ma tomo Amitsa|ma tomo sin Amisa]]. ona li lawa la jan ante li pana e mani tawa kulupu Mansi. ona li wile suli e kulupu Siki la ona li pana e nimi Masan (toki Pansapi: ''masand'') tawa jan pana lili. jan Ame Tasi li pali e toki musi nanpa 638. jan li moli la mije lili ona li jan pona kama. jan pana Siki ale pi tenpo kama li sama telo loje tawa ona.

=== jan pona Asan ===
jan Asan (toki Pansapi: ''Arjan'') li jan pana Siki nanpa tu tu wan. ona li lon sike suno nanpa 1563. ona li jan nanpa wan pi moli sewi Siki. jan Asan li pali e [[lipu Ati Kolat|lipu Asi Kolata]] (toki Pansapi: ''Adi Granth''). lipu ni li lipu sewi nanpa wan pi nasin sewi Siki. jan Asan li toki e ni: jan Siki li wile pana e mani wan pi mani luka luka tawa kulupu Mansi. [[jan lawa Sajangi|jan lawa Sajanki]] ([[toki Ilan|toki Pasi]]: ''Jahangir'') pi [[ma suli Mukal|ma suli Muka]] li kama lawa e ona li toki e ni: jan Asan li wile weka e nasin Isilan e nasin Intu lon lipu Asi Kolata. jan Asan li toki e pana ala. jan Sajanki li moli e ona lon sike suno nanpa 1606.

=== jan pona Akopin ===
jan Akopin (toki Pansabi: ''Hargobind'') li jan pana Siki nanpa luka wan. ona li lon sike suno nanpa 1595 tawa 1644. ona li pali e kulupu utala pi nasin sewi Siki. ona li jo e ilo utala tu pi kiwen mani. ilo ni li ilo utala Mili, ilo utala Pili. jan Akopin li pali e tomo Ala Ta (toki Pansabi: ''Akal Takht'') lon [[tomo sewi Amadi Sakip|tomo sewi Amadi Sakipi]] lon ma tomo Amisa. tomo Aka Ta li lawa sewi ma pi nasin sewi Siki. ona li utala e utala pi tenpo nanpa luka tu wan.

=== jan pona A Jawi ===
jan A Jawi (toki Pansabi: ''Har Rai'') li jan pana Siki nanpa luka tu. ona li lon sike suno nanpa 1630 tawa 1661. ona li awen e kulupu utala pi jan Akopin li utala ala. mije tu pi ma suli Mukal utala tawa lawa la jan A Jawi (toki Pasi: ''Dara Shikoh'') li wile e lawa pi jan Tala Siko. nasin sewi Isilan Supi pi lawa lili li pona tawa jan Tala Siko. taso utala li pini la [[jan Alansep|jan Alanse]] (toki Pasi: ''Aurangzeb'') pi nasin sewi Isilan Suni lawa li anpa e jan Tala Siko. mije lili suli li ante e lipu Asi Kolata tawa pona pi jan Alanse la jan A Jawi li weka e ona.

=== jan pona A Kisan ===
jan A Kisan (toki Pansabi: ''Har Krishan'') li jan pana Siki nanpa luka tu wan. ona li lon sike suno nanpa 1656. ona li jan pona sin la ona li jo e tenpo sike suno nanpa tu tu wan. jan A Kisan li moli lon sike suno 1664 tan sijelo ike. jan li toki e ni: ona li jan pana lili.

=== jan pona Teke Pakatu ===
jan Teke Pakatu (toki Pansabi: ''Tegh Bahadur'') li jan pana Siki nanpa luka tu tu. ona li kama lon sike suno nanpa 1621 tawa 1675. ona li jan utala li jan pi toki musi. ona li pali e toki musi mute. jan lawa Alanse pi ma suli Muka li moli e ona.

=== jan pona Kopin Sen ===
jan Kopin Sen (toki Pansapi: ''Gobind Singh'') li jan pana pini pi nasin sewi Siki. ona li kama lon sike suno nanpa 1666 li moli lon sike suno 1708. ona li pali e kulupu Kasa (toki Pansapi: ''Khalsa''). jan pi kulupu Kasa li wile utala tan ni: jan li ike tawa jan pi nasin sewi Siki li lawa ike li pali ike kepeken jan ante pi mani lili. ona li kepeken e ijo Ke pi nanpa tu tu wan. jan Siki ale li kulupu Kasa ala. jan Siki ale li wile kulupu Kasa. ona li pali e lipu pi [[lipu sewi Siki|jan pana sewi Kanasi Sakipi]].

=== ma Sikanpetasi ===
jan Alanse li moli la kulupu Kasa li pali e lawa lon ma lili Mise. ni ale li ma Sikanpetasi (toki Inli: ''Sikh Confederacy''). ma lili Mise nanpa luka luka tu li lon. ona li lon sike suno nanpa 1707. sike suno 1799 la jan Ansi Sen (toki Pansapi: ''Ranjit Singh'') li pali e Sikasala kepeken ma lili Mese ale. ma lili Mise ale li jo e jan lawa, e jan utala mute. anpa ala pi ma lili Misel li tan moli pi ma suli Muka. ma lili Mise li utala e ma lili Mise ante. taso ma ante li lukin e ma Sikanpetasi wan.

=== ma Sikasala ===
jan Ansi Sen li pali e ma Sikasala (toki Pansapi: ''Sikkh Khalsa Raj'') lon sike suno nanpa 1799. ma Sikasala li ma suli lon ma Palata. tenpo lili la ma ni li pona li wawa. tenpo pini pi sike suno nanpa 1850 la ma suli Juke li anpa e ma Sikasala.

=== ma suli Juke ===
[[ma Juke|ma suli Juke]] [[ma Patala pi ma Juke|li lon ma Palata]] la jan Siki li utala lon kulupu utala pi ma suli Juke. tenpo wan la jan li utala e jan Juke. taso jan Siki li anpa ala e ona. ona li utala e utala suli mute. utala Salakaki ([[toki Insi]]: ''Saragarhi'') li utala suli pi jan utala Siki. tenpo kama la jan Siki li utala e ma suli Juke. jan Siki en jan noka ante li anpa e ona lon sike suno 1947.

=== tenpo ni ===
tenpo pi jan Nanaka la nasin sewi Intu li pakala e kulupu suli tawa kulupu nanpa tu tu:

* kulupu Pamen
* kulupu Kisasija
* kulupu Wawisa
* kulupu Suta

jan Nanaka li toki e ni: pakala en tu li ike. jan Nanaka li utala e tu pi kulupu lili. ni la jan Intu pi kulupu lili en jan Intu pi kulupu ala li tawa e nasin sewi Siki. jan Intu li seli e meli pi mije ala la jan Nanaka li utala e pali ni. ni la jan Intu pi toki insa sin li tawa nasin sewi Siki. tenpo ni la jan Siki ala li seli e meli. tenpo ni la jan Siki ala li lon insa pi kulupu lili Intu.

nasin sewi Siki li sama nasin sewi Isilan Supi. jan Supi li pali e lipu insa lipu Asi Kolata. jan Supi li pana e kiwen nanpa wan pi tomo sewi Amandi Sakipi. taso jan Isilan li ike tawa jan Siki mute pi tenpo ni. ma Palata la jan Isilan li ike tawa jan mute.
== sona sewi ==
nasin sewi Siki la sewi li wan. ona li toki e ni: sewi pi nasin sewi ale li sama. ni la jan sewi Siki li jo e nimi mute. jan pana sewi Kanasi Sakipi li toki e [[jan Alawan]], e jan Wisinu e jan Siwa e jan Pelama e [[jan Kisina]] e [[jan Jesu pi ma Nala|jan Jesu]].

{{pini ala}}
[[kulupu:nasin sewi]]