lipu "unpa" la tenpo tu la ante li ni

No edit summary
(teno -> tenpo)
 
(33 intermediate revisions by 21 users not shown)
linja nanpa 1: linja nanpa 1:
unpa li pilin pona li wile wawa.
[[sitelen:Hoverflies_mating_midair.jpg|thumb|unpa pipi]]
'''unpa''' la [[ijo sijelo]]<ref group="toki">ijo sijelo li [[jan]], li [[soweli]], li [[akesi]], li [[waso]], li [[kala]], li [[pipi]]. [[soko]] mute en {{lipu li ala|ijo lon lili|microorganisms}} mute li ken wan mama. taso ona li unpa ala.</ref> li wan e [[sijelo]] ona tawa pilin pona, anu tawa [[mama]], anu tawa wile tu.


soweli ale li unpa. jan li unpa mute.
'''unpa mama''' la ijo sijelo li unpa tawa wile ni: ijo sijelo sin li kama lon. [[jan]] la jan li pana e telo mama lon lipu mama la, ni li ken pana e [[jan lili]].


unpa li ilo musi li ilo toki li ilo pilin. li ilo pali pi soweli lili.
'''unpa musi''' la ijo sijelo li [[musi]] tan unpa. ken la ona li pali sama unpa mama. ken la ona li unpa mama ala sama [[unpa uta]].


pilin pona unpa li [[musi unpa]].
ijo sijelo li ken unpa tan wile tu ni.


====unpa soweli====
jan la tenpo mute la jan unpa li [[jan olin]]. taso ni li ken ala kin. kin unpa li ken tan [[utala unpa]]. ni li ike mute.


tenpo mute la meli li unpa e mije. taso [[meli li olin e meli|meli li ken unpa e meli]]. kin [[mije li olin e mije|mije li ken unpa e mije]]. kin meli en mije li ken unpa e [[tonsi]]. kin tonsi ken unpa e tonsi. tenpo mute la jan ni li lon [[kulupu kule]]. taso jan ante li lon kulupu kule ala, li unpa e jan pi kon sama.


kin ijo sijelo li ken unpa e ona.


====unpa soweli pi tawa lon tu====
== unpa jan ==
[[soweli pi tawa lon tu]] li jo e luka. soweli tu li unpa la ona li ken pilin e sijelo kepeken luka li ken toki mute kepeken pilin.
=== unpa mama ===
soweli ni ken unpa lon [[awen unpa]] mute.
unpa pi pali lon la, jan li insa [[lupa mama]] pi jan ante kepeken [[palisa mama]] ona. palisa mama li ken pana e [[telo mama tan sike mama|telo mama]] tawa lupa mama. telo mama la {{lipu li ala|kipisi mama tawa|kipisi jan lili|sperm cells}} li tawa {{lipu li ala|kipisi mama awen|egg cells}} lon {{lipu li ala|poki mama|womb}}. kipisi mama tawa li alasa e kipisi mama awen. ona li wan e ona la, jan lili li ken open kama.


soweli wan taso li ken [[unpa luka]]. ni li musi e [[ilo unpa]] ona. soweli li unpa luka la ona li ken sona pona e [[wile unpa]] ona e pilin ante pi [[musi unpa]] ona.
===unpa musi pi jan tu anu jan mute===
tawa jan mute la unpa li musi. kin pini unpa li ken musi mute.


{{lili}}
unpa ni li ken sama unpa mama. ante la jan li ken insa lupa unpa ante. [[lupa uta]] en [[lupa monsi]] li ken lupa unpa tawa jan mute. jan li ken insa lupa ale ni kepeken palisa mama, kepeken [[palisa luka]], kepeken [[ilo unpa]]. kin unpa musi mute la jan li insa ala e lupe. ona li luka e palisa mama, e selo pi lupa unpa, e [[nena sijelo]]. kulupu kule la jan li unpa sama ni lon tenpo mute.
 
=== unpa pi jan wan ===
jan wan li unpa tan musi. jan li luka e palisa mama, e nena sijelo, e selo pi lupa mama, li insa e lupa mama, e lupa monsi kepeken palisa luka ona, kepeken ilo unpa. tenpo mute la unpa luka li pilin e palisa anu lupa anu [[nena pi sinpin sijelo|nena mama]] kepeken luka. ilo unpa ante li lon. jan li ken sike e palisa mama kepeken ilo unpa. ilo unpa ante li tawa.
 
== toki ==
<references group="toki"/>
 
[[kulupu:pali]]
[[kulupu:unpa]]

Latest revision as of 2024-01-20T07:23:09

unpa la ijo sijelo[toki 1] li wan e sijelo ona tawa pilin pona, anu tawa mama, anu tawa wile tu.

unpa pipi

unpa mama la ijo sijelo li unpa tawa wile ni: ijo sijelo sin li kama lon. jan la jan li pana e telo mama lon lipu mama la, ni li ken pana e jan lili.

unpa musi la ijo sijelo li musi tan unpa. ken la ona li pali sama unpa mama. ken la ona li unpa mama ala sama unpa uta.

ijo sijelo li ken unpa tan wile tu ni.

jan la tenpo mute la jan unpa li jan olin. taso ni li ken ala kin. kin unpa li ken tan utala unpa. ni li ike mute.

tenpo mute la meli li unpa e mije. taso meli li ken unpa e meli. kin mije li ken unpa e mije. kin meli en mije li ken unpa e tonsi. kin tonsi ken unpa e tonsi. tenpo mute la jan ni li lon kulupu kule. taso jan ante li lon kulupu kule ala, li unpa e jan pi kon sama.

kin ijo sijelo li ken unpa e ona.

unpa jano ante

unpa mamao ante

unpa pi pali lon la, jan li insa lupa mama pi jan ante kepeken palisa mama ona. palisa mama li ken pana e telo mama tawa lupa mama. telo mama la kipisi jan lili li tawa kipisi mama awen lon poki mama. kipisi mama tawa li alasa e kipisi mama awen. ona li wan e ona la, jan lili li ken open kama.

unpa musi pi jan tu anu jan muteo ante

tawa jan mute la unpa li musi. kin pini unpa li ken musi mute.

unpa ni li ken sama unpa mama. ante la jan li ken insa lupa unpa ante. lupa uta en lupa monsi li ken lupa unpa tawa jan mute. jan li ken insa lupa ale ni kepeken palisa mama, kepeken palisa luka, kepeken ilo unpa. kin unpa musi mute la jan li insa ala e lupe. ona li luka e palisa mama, e selo pi lupa unpa, e nena sijelo. kulupu kule la jan li unpa sama ni lon tenpo mute.

unpa pi jan wano ante

jan wan li unpa tan musi. jan li luka e palisa mama, e nena sijelo, e selo pi lupa mama, li insa e lupa mama, e lupa monsi kepeken palisa luka ona, kepeken ilo unpa. tenpo mute la unpa luka li pilin e palisa anu lupa anu nena mama kepeken luka. ilo unpa ante li lon. jan li ken sike e palisa mama kepeken ilo unpa. ilo unpa ante li tawa.

tokio ante

  1. ijo sijelo li jan, li soweli, li akesi, li waso, li kala, li pipi. soko mute en ijo lon lili mute li ken wan mama. taso ona li unpa ala.