sina ante e lipu "ma Pasila"

Jump to navigation Jump to search
Warning: You are not logged in. Your IP address will be publicly visible if you make any edits. If you log in or create an account, your edits will be attributed to your username, along with other benefits.

The edit can be undone. Please check the comparison below to verify that this is what you want to do, and then publish the changes below to finish undoing the edit.

Latest revision Your text
linja nanpa 1: linja nanpa 1:
{{poki sona ma|
{{poki sona ma|nimi ma=ma Pasila|nimi mama=Brasil|ma=|len ma=[[ijo:Flag of Brazil.svg|border|130px]]|sitelen lawa=[[File:Coat of arms of Brazil.svg|130px]]|ma tomo lawa=ma Pasilija|ma suli=ma Melika|toki lawa=[[toki Potuke]], toki luka Pasila|toki ante=|nasin lawa=|ISO 3166=BR|sitelen ma=[[File:BRA orthographic.svg|260px]]|kalama musi ma=[[ijo:Hino-Nacional-Brasil-instrumental-mec.ogg]]|lipu ilo=https://www.gov.br|mani=Real (R$)|tenpo=UTC -2 tawa -5|nasin sewi=Katolika (65%), Potesu (22%) - sona tan sike suno nunpa 2010}}{{wile pali}}
| nimi ma                 = ma Pasila
{{nimi ijo|'''ma Pasila'''|Brasil|toki Potuke||ipa=bɾaˈziw}} li [[ma]] suli lon [[ma Amelika seli]]. toki lawa pi ma Pasila li [[toki Potuke]]. ma pi toki Potuke la ona li ma pi suli nanpa wan. jan Pasila pi kute ala li toki kepeken [[toki luka|toki luka Pasila]] (toki Libras). ma tomo lawa ona li ma tomo Pasilija. ma tomo ona pi suli nanpa wan li ma tomo San Palu.
| nimi mama               = Brasil
| ma                     =
| sitelen                =
| toki pi anpa sitelen    =
| len ma                 = [[sitelen:Flag of Brazil.svg|border|130px]]
| sitelen lawa           = [[sitelen:Coat of arms of Brazil.svg|130px]]
| kalama musi ma          = [[sitelen:Hino-Nacional-Brasil-instrumental-mec.ogg]]
| ma tomo lawa           = [[ma tomo Pasilija]]
| mute jan la ma tomo suli = [[ma tomo San Palu]]
| ma suli                 = [[ma Amelika seli]]
| toki lawa               = [[toki Potuke]], [[toki luka Pasila]]
| toki ante               = toki mute pi ma Pasila, toki pi [[ma suli Elopa]] ([[toki Italija]], [[toki Tosi]])
| nasin sewi              = [[kulupu Katolika]] (65%), kulupu Potesu (22%) (sona tan tenpo suno 2010)
| nasin lawa             =
| jan lawa                = [[jan Lula]]
| tenpo open              =
| tenpo pini              =
| mani                    = [[mani Lija pi ma Pasila]] (R$)
| tenpo                  = UTC−05:00 tawa UTC−02:00
| ISO 3166               = BR
| sitelen ma             = [[File:BRA orthographic.svg|260px]]
| toki anpa pi sitelen ma = sitelen ma pi ma Pasila
| lipu ilo               = [https://www.gov.br gov.br]
| ma lili                =
}}
{{nimi ijo|'''ma Pasila'''|Brasil|toki Potuke||ipa=[bɾaˈziw]}} li [[ma]] suli lon [[ma Amelika seli]]. toki lawa pi ma Pasila li [[toki Potuke]]. ma pi toki Potuke la ona li ma pi suli nanpa wan. jan Pasila pi kute ala li toki kepeken [[toki luka|toki luka Pasila]] (toki Libras). ma tomo lawa ona li ma tomo Pasilija. ma tomo pi suli nanpa wan li ma tomo San Palu.


[[ma Ulukawi]] en [[ma Alensina]] en [[ma Palakawi]] en [[ma Polipija]] en [[ma Pelu]] en [[ma Kolonpija]] en [[ma Penesuwela]] en [[ma Kijana]] en [[ma Suliname]] en [[ma Kijanakanse]] li lon poka pi ma Pasila. sama la ma Pasila li lon poka pi [[telo suli Alansi]].
[[ma Ulukawi]] en [[ma Alensina]] en [[ma Palakawi]] en [[ma Polipija]] en [[ma Pelu]] en [[ma Kolonpija]] en [[ma Penesuwela]] en [[ma Kijana]] en [[ma Suliname]] en [[ma Kijanakanse]] li lon poka pi ma Pasila. sama la ma Pasila li lon poka pi telo suli Alansi.


ma Pasila la kasi mute en soweli mute en akesi mute en kala mute en pipi mute li lon. ma ni la ma kasi Amasonja en ma kasi telo Pantana en ma kasi pi seli lili Kasinka en ma kasi Mata Atansika en ma kasi Selatu en ma mute ante li lon. pakala pi ma kasi ni li ike tawa ma ale.
ma Pasila li jo e jan mute e kulupu ante mute tan ni: jan mute li tan ma ante.


ma Pasila la jan mute en kulupu ante li lon.
ma Pasila li jo e kasi mute e soweli mute e akesi mute e kala mute e pipi mute. ma ni li jo e ma kasi Amasonja e ma kasi telo Pantana e ma kasi pi seli lili Kasinka e ma kasi Mata Atansika e ma kasi Selatu e ma mute ante. pakala pi ma kasi ni li ike tawa ma ale.


==tenpo pini==
== sona pi tenpo pini ==
[[sitelen:Meirelles-primeiramissa2.jpg|thumb|ijo pi nasin sewi Katolika nanpa wan lon ma Pasila, jan pi nasin sewi tan tomo tawa telo pi jan Petu Awali Kapa]]
[[ijo:Meirelles-primeiramissa2.jpg|thumb|ijo pi nasin sewi Katolika nunpa wan lon ma Pasila, jan pi nasin sewi tan tomo tawa telo pi jan Petu Awali Kapa|alt=]]


tenpo pini suli la, jan li lon ma Pasila. {{nimi ijo|[[jan Petu Awali Kapa]]|Pedro Álvares Cabral|toki Potuke}} tan [[ma Potuke]] li kama sona e ma Pasila lon tenpo pi sike suno nanpa 1500. tenpo sike 1530 tawa tenpo sike 1822 la, ma Potuke li lawa e ma Pasila. tenpo poka pini la, ma Pasila en ma Potuke li sama tawa ma pi jan lawa pi ma Potuke. taso, tenpo sike 1822 la, ma Pasila li kama wan taso. tenpo open la, jan wan li lawa e ma Pasila, taso tenpo sike nanpa 1889 tawa tenpo ni la, jan mute ken lawa.
tenpo pini lon poka ale tawa tenpo ni la, jan li lon ma Pasila. jan Petu Awali Kapa tan [[ma Potuke]] li kama sona e ma Pasila lon tenpo pi sike suno nunpa 1500. sike suno nunpa 1530 tawa nunpa 1822 la, ma Pasila li ma pi kepeken ijo tawa ma Potuke. tenpo poka pini la, ma Pasila en ma Potuke li sama tawa ma pi jan lawa pi ma Potuke, taso, sike suno nunpa 1822 la, ma Pasila li kama wan taso. tenpo open la, jan wan li jo e wawa ale, taso sike suno nunpa 1889 tawa tenpo ni la, jan mute li ken lawa.


tenpo pi lawa Potuke tawa tenpo pi sike suno nanpa 1850 la, [[jo jan|esun pi jan jo]] li pana e jan pimeja mute tawa ma Pasila. sike suno 1888 la jan jo li ike tawa lipu lawa pi ma Pasila.
tenpo pi ma pi kepeken ijo tawa ma Potuke tawa tenpo pi sike suno nunpa 1850 la, esun pi kepeken jan li pana e jan pimejo mute tawa ma Pasila. sike suno 1888 la, kepeken jan li ike tawa lipu lawa.


tenpo sike 1964 tawa tenpo sike 1985 la, jan utala pi ma Pasila li lawa e ma Pasila. taso tenpo ni la, jan ale li ken lawa.
open pi tenpo pi lawa jan mute la, jan pona li ken lawa. tenpo pi sike suno nunpa 1964 tawa nunpa 1985 la, jan utala li kama lawa e ma Pasila. taso tenpo ni la, jan ale li ken lawa.


==ma==
==ma lili==


===ma lili===
*[[ma lili Ake]] - Akile (AC)
{| style="background:none;" cellspacing="2px"
*[[ma lili Alakowa]] - Ala-Kowasi (AL)
|
*[[ma lili Amapa]] - Ama-Pa (AP)
{| class="sortable wikitable" style="text-align:left; font-size:85%;"
*[[ma lili Amasonja]] - Ama-Sonasi (AM)
|- style="font-size:100%; text-align:right;"
*[[ma lili Sejala]] - Seja-La (CE)
! style="width:85px;" |[[ma lili]]!! style="width:85px;" |nimi toki Potuke!! style="width:160px;" |[[ma tomo lawa]]!! style="width:85px;" |nanpa jan
*[[ma lili lawa]] (DF)
|-
*[[ma lili Epilitu Santu]] - Esi-Pilitu Santo (ES)
|[[ma Ake]]||''Acre (AC)''||[[ma tomo Liju Panku]]||942 123
*[[ma lili Kojasi]] - Ko-Jasi (GO)
|-
*[[ma lili Malanjan]] - Malan-Jan (MA)
|[[ma Alakowa]]||''Alagoas (AL)''||[[ma tomo Masejo]]||3 407 562
*[[ma lili Matu Kosu]] (MT)
|-
*[[ma lili Matu Kosu anpa]] - Matu-Kosutu-Su (MS)
|[[ma Amapa]]||''Amapá (AP)''||[[ma tomo Makapa]]||904 535
*[[ma lili Minaselasi]] - Minase-Lasi (MG)
|-
*[[ma lili Pala]] - Pa-La (PA)
|[[ma Amasona]]||''Amazonas (AM)''||[[ma tomo Manasu]]||4 235 555
*[[ma lili Pala Ipa]] (PB)
|-
*[[ma lili Palana]] - Pala-Na (PR)
|[[ma Pawija]]||''Bahia (BA)''||[[ma tomo Sawato]]||15 128 926
*[[ma lili Penanpuku]] - Penan-Puku (PE)
|-
*[[ma lili Pijawi]] - Pija-Wi (PI)
|[[ma Sejala]]||''Ceará (CE)''||[[ma tomo Potalesa]]||8 952 013
*[[ma lili Liju]] - Liju-Sisa-Nelu (RJ)
|-
*[[ma lili Liju Kan sewi]] - Liju-Kansitu-Nosi (RN)
|[[ma lili lawa pi ma Pasila]]||''Distrito Federal (DF)''||[[ma tomo Pasilija]]||3 204 720
*[[ma lili Liju Kan anpa]] - Liju-Kansitu-Su (RS)
|-
*[[ma lili Lontonja]] - Lon-Tonja (RO)
|[[ma Epilitu Santu]]||''Espírito Santo (ES)''||[[ma tomo Witolija]]||4 058 378
*[[ma lili Lolama]] - Lo-Lama (RR)
|-
*[[ma lili Santa Katalina]] - Santa Kata-Lina (SC)
|[[ma Kojasi]]||''Goiás (GO)''||[[ma tomo Kojanja]]||7 202 463
*[[ma lili San Palu]] (SP)
|-
*[[ma lili Sesipi]] - Se-Sipi (SE)
|[[ma Malanjan]]||''Maranhão (MA)''||[[ma tomo San Luwi]]||7 206 271
*[[ma lili Tokansin]] - Tokan-Sin (TO)
|-
|[[ma Matu Kosu]]||''Mato Grosso (MT)''||[[ma tomo Kujaba]]||3 394 102
|-
|[[ma Matu Kosu anpa]]||''Mato Grosso do Sul (MS)''||[[ma tomo Kanpu Kansi]]||2 880 308
|-
|[[ma Mina Selasi]]||''Minas Gerais (MG)''||[[ma tomo Pelu Olisonsi]]||21 279 353
|-
|[[ma Pala pi ma Pasila|ma Pala]]||''Pará (PA)''||[[ma tomo Pelen]]||8 639 532
|-
|[[ma Palawipa]]||''Paraíba (PB)''||[[ma tomo Sowan Pesowa]]||4 175 326
|-
|[[ma Palana]]||''Paraná (PR)''||[[ma tomo Kulisipa]]||11 623 091
|-
|[[ma Penanpuku]]||''Pernambuco (PE)''||[[ma tomo Lesipi]]||9 645 321
|-
|[[ma Pijawi]]||''Piauí (PI)''||[[ma tomo Telesina]]||3 341 352
|-
|[[ma Liju]]||''Rio de Janeiro (RJ)''||[[ma tomo Liju]]||17 365 809
|-
|[[ma Lijukan sewi]]||''Rio Grande do Norte (RN)''||[[ma tomo Nata]]||3 619 619
|-
|[[ma Lijukan anpa]]||''Rio Grande do Sul (RS)''||[[ma tomo Potu Aleki]]||11 465 252
|-
|[[ma Lontonja]]||''Rondônia (RO)''||[[ma tomo Potu Weju]]||1 837 905
|-
|[[ma Lolama]]||''Roraima (RR)''||[[ma tomo Powa Wita]]||708 352
|-
|[[ma Santa Katalina]]||''Santa Catarina (SC)''||[[ma tomo Polijanopoli]]||7 218 704
|-
|[[ma San Palu]]||''São Paulo (SP)''||[[ma tomo San Palu]]||46 302 753
|-
|[[ma Sesipi]]||''Sergipe (SE)''||[[ma tomo Alakasu]]||2 403 563
|-
|[[ma Tokansin]]||''Tocantins (TO)''||[[ma tomo Pama]]||1 692 452
|}
|}


===ma tomo suli ===
==ma tomo==
[[sitelen:Contrasts of Rio de Janeiro - Rocinha, Ipanema, and Mountains at Sunrise.jpg|300px|thumb|sitelen pi [[ma tomo Liju]]]]
[[ijo:Contrasts of Rio de Janeiro - Rocinha, Ipanema, and Mountains at Sunrise.jpg|alt=|thumb|300x300px|ma tomo Liju-Sina-Nelu]]
 
ma Pasila li jo e ma tomo suli mute ni: [[ma tomo San-Palu]] en [[ma tomo Liju-Sisa-Nelu]] en [[ma tomo Pasilija]] (Pa-Silija) en [[ma tomo Sawa-To]] en [[ma tomo Pota-Lesa]] en [[ma tomo Peloli-Son]] en [[ma tomo Ma-Nasu]].
tenpo sike 2021 la ma tomo suli pi ma Pasila li ni li jo e nanpa jan ni:
 
{| class="sortable wikitable"
|+ ma tomo suli pi ma Palisa<ref>[https://ftp.ibge.gov.br/Estimativas_de_Populacao/Estimativas_2021/estimativa_dou_2021.pdf Estimativas da população residente no Brasil e unidades de federação com data de referência em 1º de julho de 2021] ''Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística'' (toki Potuke)</ref>
|- style="font-size:100%; text-align: center;"
! style="width:10px;" | #
! style="width:75px;" | ma tomo
! style="width:75px;" | nimi mama
! style="width:75px;" | ma lili
! style="width:75px;" | nanpa jan
|-
! 1
| [[ma tomo San Palu]]
| ''São Paulo''
| ''[[ma San Palu]]''
| 12 396 372
|-
! 2
| [[ma tomo Liju]]
| ''Rio de Janeiro''
| ''[[ma Liju]]''
| 6 775 561
|-
! 3
| [[ma tomo Pasilija]]
| ''Brasília''
| ''[[ma lili lawa pi ma Pasila]]''
| 3 094 325
|-
! 4
| [[ma tomo Sawato]]
| ''Salvador''
| ''[[ma Pawija]]''
| 2 900 319
|-
! 5
| [[ma tomo Potalesa]]
| ''Fortaleza''
| ''[[ma Sejala]]''
| 2 703 391
|-
! 6
| [[ma tomo Pelu Olisonsi]]
| ''Belo Horizonte''
| ''[[ma Mina Selasi]]''
| 2 530 701
|-
! 7
| [[ma tomo Manasu]]
| ''Manaus''
| ''[[ma Mina Selasi]]''
| 2 255 903
|-
! 8
| [[ma tomo Kulisipa]]
| ''Curitiba''
| ''[[ma Palana]]''
| 1 963 726
|-
! 9
| [[ma tomo Lesipi]]
| ''Recife''
| ''[[ma Penanpuku]]''
| 1 661 017
|-
! 10
| [[ma tomo Kojanja]]
| ''Goiânia''
| ''[[ma Kojasi]]''
| 1 555 626
|-
! 11
| [[ma tomo Pelen]]
| ''Belém''
| ''[[ma Pala pi ma Pasila|ma Pala]]''
| 1 506 420
|-
! 12
| [[ma tomo Potu Aleki]]
| ''Porto Alegre''
| ''[[ma Lijukan anpa]]''
| 1 492 530
|-
! 13
| [[ma tomo Kaluju]]
| ''Guarulhos''
| ''[[ma San Palu]]''
| 1 404 694
|-
! 14
| [[ma tomo Kanpina]]
| ''Campinas''
| ''[[ma San Palu]]''
| 1 223 237
|-
! 15
| [[ma tomo San Luwi]]
| ''São Luís''
| ''[[ma Malanjan]]''
| 1 115 932
|-
! 16
| [[ma tomo San Konsalu]]
| ''São Gonçalo''
| ''[[ma Liju]]''
| 1 098 357
|-
! 17
| [[ma tomo Masejo]]
| ''Maceió''
| ''[[ma Alakowa]]''
| 1 031 597
|-
! 18
| [[ma tomo Kanpu Kansi]]
| ''Campo Grande''
| ''[[ma Alakowa]]''
| 916 001
|-
! 19
| [[ma tomo Telesina]]
| ''Teresina''
| ''[[ma Pijawi]]''
| 871 126
|-
! 20
| [[ma tomo Sowan Pesowa]]
| ''João Pessoa''
| ''[[ma Palawipa]]''
| 825 796
|}


[[ma tomo Pasilija]] li ma tomo lawa pi ma Pasila. ma tomo ni lon ma lili lawa.
[[ma tomo Pasilija]] li ma tomo lawa pi ma Pasila. ma tomo ni lon ma lili lawa.


==jan==
==ante==
[[musi pi sike noka]] li pona tawa jan mute lon ma Pasila. jan mute ken musi pona e ona.
jan Pasila li ken musi pona e [[sike noka]]. sike noka li pona mute tawa jan Pasila.


==tan sona==
<p style="text-align:center;"></p>
<references />


{{DEFAULTSORT:Pasila}}
{{ma Amelika}}


[[kulupu:ma]]
[[kulupu:ma]]
[[kulupu:ma Pasila]]
[[kulupu:ma Amelika]]
[[kulupu:ma Amelika]]
[[kulupu:ma Amelika seli]]
[[kulupu:ma Amelika seli]]
[[kulupu:lipu ni li tan lipu Panton la o lukin]]
o sona e ni: lipu Wikipesija la lipu lawa "o toki e nimi mi. o pana sama." (toki Inli: Creative Commons Attribution-ShareAlike (CC BY-SA)) nanpa 4.0 en lipu lawa CC BY-SA nanpa 3.0 li lawa e ken pi sama toki. (toki pona la ona li lon.) jan li ken ante e toki sina, li ken pana e ona tawa jan ante. sina wile ala e ni la, o sitelen ala lon lipu ni. kin la sina toki e ni: toki sina ni li tan sina taso, anu tan lipu pi ken ale. jan ante li wile ala la, o pana ala e toki ona tawa lipu ni!
o ala mi sona ala e ante (ona li open e lupa sin)

lipu ni li kepeken lipu kipisi ni:

tan https://wikipesija.org/wiki/ma_Pasila