lipu "meli sijelo" la tenpo tu la ante li ni

tan lipu Wikipesija
Jump to navigation Jump to search
l (→‎waso: mi weka e namako ike)
(mi pona e ona :))
linja nanpa 1: linja nanpa 1:
[[File:240px-Venus_symbol.svg.png|thumb|meli jan]]meli li ni: [[jan]] en [[soweli]] en [[kala]] en [[waso]] en [[akesi]] en [[pipi]]  li jo e [[lupa meli]]. soweli meli li ken jo e [[nena sinpin]].
[[File:240px-Venus_symbol.svg.png|thumb|meli jan]]jan li lukin e jan, e soweli, e akesi, e waso, e kala, e pipi. jan li sona e ni. ni li ken lon kulupu tu wan. meli, mije en tonsi.
==unpa==
 
meli li [[soweli]] anu [[kala]] anu [[waso]] anu [[akesi]] anu [[pipi]] pi ni: ona li ken [[unpa]] e [[mije]] la meli li pana e [[soweli lili]].
meli li kulupu wan pi ni tu wan.
 
ni ale (jan, soweli, ...) la, meli li ante. taso li sama lili.
 
== sijelo ==
sijelo meli en sijelo meli en sijelo tonsi li ken ante.
 
jan la, sijelo meli li jo e lupa jan e nena sijelo sinpin tu e ante lili mute. taso meli ali li jo ala e ni ali. meli li ken jo e wan e tu e mute. kin la, meli li ken jo e ala ni.
 
meli mute li ken kama e jan sin. taso meli ali li ken ala ni. ona li kama e jan sina la, ona li mama.
 
soweli en akesi en waso en kala en pipi la, ni li sama. meli pi mute ni li ken kama e soweli sin e akesi sin  e waso sin e kala sin e pipi sin. taso kala wan la, mije li kama e kala sin.
 
meli li ken kama e sin lili kepeken [[nasin]] ante mute ni:
*[[soweli]] la, meli li kama jo e [[telo unpa mije|telo ]]walo pi kama mama lon [[lupa meli|insa]] ona. [[tenpo kama]] la, lili li kama tan lupa li kama lon.
*[[akesi]] anu [[waso]] la, meli li pana e [[sike mama|poki sike]] pi [[telo unpa mije|telo mije]] lon poki. [[tenpo kama]] la ,lili li [[pakala]] e poki sike li kama tan ona li kama lon.
*[[kala]] la, meli li pana e [[sike mama|poki sike kala]]. [[tenpo kama]] la, lili li kama lon
*[[pipi]] la, meli li pana e poki jaki. [[tenpo kama]] la, pipi lili li pakala e jaki li kama lon.
ni la, jan li sama soweli.
 
meli soweli en jan la, nena sijelo sinpin li pana e telo walo mama tawa soweli lili (anu jan lili). meli jan li jo e ni la, ona li jo e tu. meli soweli ante li jo e nanpa ante.
 
== kulupu jan / nasin jan ==
kulupu jan la, meli en mije en tonsi li ante. tan li ken ni: ona li wile. anu la, tan li ken ni: ona o ante.
 
kulupu Ewope en kulupu pi tan kulupu ni la, meli mute li jo e linja suli e len noka open e len kule mute. meli li ken ante, li ken jo e linja lili e len noka noka e len pi kule ala.
 
kulupu Awapi la, meli li jo e len lawa. jan ante li ken ala lukin e linja ona.
 
taso meli ali li jo ala e ali ni. kulupu li ike la, meli li jo ala e ni la, kulupu li ike tawa ona.
 
kin la, kulupu li pana e sona ante tawa meli, tawa mije. (kulupu li toki e ni tawa tonsi: "sina meli/mije", li pana ala e sona ona tawa ona. taso ni li kama ante).
 
kulupu mute ante li ike e meli. nasin pi wawa meli li wile ante e ni.


meli li ken pana e soweli lili kepeken [[nasin]] ante mute ni:
*[[soweli]] la meli li kama jo e [[telo unpa mije|telo mije]] lon [[lupa meli|insa]] ona. [[tenpo kama]] la lili li kama tan lupa li kama lon.
*[[akesi]] anu [[waso]] la meli li pana e [[sike mama|poki sike]] pi [[telo unpa mije|telo mije]] lon poki. [[tenpo kama]] la lili li [[pakala]] e poki sike li kama tan ona li kama lon.
*[[kala]] la meli li pana e [[sike mama|poki sike kala]]. [[tenpo kama]] la lili li kama lon
*[[pipi]] la meli li pana e poki jaki. [[tenpo kama]] la pipi lili li pakala e jaki li kama lon.
==lukin ona==
==lukin ona==
meli li ken lukin sama mije li ken lukin ante mije li ken suli li ken lili. taso meli li jo e [[lupa meli]]. soweli pi [[moku]] pi [[telo walo]] la meli li jo e [[nena sinpin]] tan ni: nena li pana e telo moku.
meli li ken lukin sama mije anu sama tonsi, li ken lukin ante tan mije anu tan tonsi
 
ante ni li ken ni: meli li ken kule ante, li ken linja ante, li ken sijelo ante. kin la, mije anu tonsi la, meli li ken suli, li ken lili.
===soweli===
===soweli===
soweli la meli li ken lukin sama mije li ken lukin ante mije.
soweli la meli li ken lukin sama mije li ken lukin ante tan mije anu tonsi. soweli mute la, mije li suli, meli li lili.
===kala===
===kala===
kala mute la meli li lukin sama mije.
kala mute la, meli li lukin sama mije.
===waso===
===waso===
waso la meli li ken lili li jo e kule lili.<gallery orientation="none" widths="170" position="center" spacing="small">
waso la, meli li ken lili li jo e kule lili.<gallery orientation="none" widths="170" position="center" spacing="small">
Anas_platyrhynchosZZ.jpg|sitelen ni la meli li lon sewi. mije li lon anpa.
Anas_platyrhynchosZZ.jpg|sitelen ni la meli li lon sewi. mije li lon anpa.
Peacock courting peahen.jpg|meli li jo e kule lili. mije li jo e kule mute li lukin suli.
Peacock courting peahen.jpg|meli li jo e kule lili. mije li jo e kule mute li lukin suli.
linja nanpa 21: linja nanpa 51:
</gallery>
</gallery>
===pipi===
===pipi===
pipi la meli li ken lukin ante pipi mije.<gallery orientation="landscape" position="center">
pipi la, meli li ken lukin ante tan pipi mije.<gallery orientation="landscape" position="center">
Anthocharis_cardamines_female_(5709794696).jpg|meli li walo
Anthocharis_cardamines_female_(5709794696).jpg|meli li walo
Anthocharis_cardamines_Weinsberg_20080424.jpg|mije li walo en jelo
Anthocharis_cardamines_Weinsberg_20080424.jpg|mije li walo en jelo
</gallery>
</gallery>
===akesi===
===akesi===
akesi la meli li lili. mije li suli.
akesi la, ni li sama soweli.
===jan===
 
jan la meli li jo e [[lupa meli]] e [[nena sinpin]].
=== jan ===
jan la, lukin ante li lon kulupu jan / nasin jan


{{toki ante|
{{toki ante|

Revision as of 2020-11-27T00:40:00

jan li lukin e jan, e soweli, e akesi, e waso, e kala, e pipi. jan li sona e ni. ni li ken lon kulupu tu wan. meli, mije en tonsi.

meli li kulupu wan pi ni tu wan.

ni ale (jan, soweli, ...) la, meli li ante. taso li sama lili.

sijelo

sijelo meli en sijelo meli en sijelo tonsi li ken ante.

jan la, sijelo meli li jo e lupa jan e nena sijelo sinpin tu e ante lili mute. taso meli ali li jo ala e ni ali. meli li ken jo e wan e tu e mute. kin la, meli li ken jo e ala ni.

meli mute li ken kama e jan sin. taso meli ali li ken ala ni. ona li kama e jan sina la, ona li mama.

soweli en akesi en waso en kala en pipi la, ni li sama. meli pi mute ni li ken kama e soweli sin e akesi sin e waso sin e kala sin e pipi sin. taso kala wan la, mije li kama e kala sin.

meli li ken kama e sin lili kepeken nasin ante mute ni:

ni la, jan li sama soweli.

meli soweli en jan la, nena sijelo sinpin li pana e telo walo mama tawa soweli lili (anu jan lili). meli jan li jo e ni la, ona li jo e tu. meli soweli ante li jo e nanpa ante.

kulupu jan / nasin jan

kulupu jan la, meli en mije en tonsi li ante. tan li ken ni: ona li wile. anu la, tan li ken ni: ona o ante.

kulupu Ewope en kulupu pi tan kulupu ni la, meli mute li jo e linja suli e len noka open e len kule mute. meli li ken ante, li ken jo e linja lili e len noka noka e len pi kule ala.

kulupu Awapi la, meli li jo e len lawa. jan ante li ken ala lukin e linja ona.

taso meli ali li jo ala e ali ni. kulupu li ike la, meli li jo ala e ni la, kulupu li ike tawa ona.

kin la, kulupu li pana e sona ante tawa meli, tawa mije. (kulupu li toki e ni tawa tonsi: "sina meli/mije", li pana ala e sona ona tawa ona. taso ni li kama ante).

kulupu mute ante li ike e meli. nasin pi wawa meli li wile ante e ni.

lukin ona

meli li ken lukin sama mije anu sama tonsi, li ken lukin ante tan mije anu tan tonsi

ante ni li ken ni: meli li ken kule ante, li ken linja ante, li ken sijelo ante. kin la, mije anu tonsi la, meli li ken suli, li ken lili.

soweli

soweli la meli li ken lukin sama mije li ken lukin ante tan mije anu tonsi. soweli mute la, mije li suli, meli li lili.

kala

kala mute la, meli li lukin sama mije.

waso

waso la, meli li ken lili li jo e kule lili.

pipi

pipi la, meli li ken lukin ante tan pipi mije.

akesi

akesi la, ni li sama soweli.

jan

jan la, lukin ante li lon kulupu jan / nasin jan

de - en - eo - he - ru - simple - fi