1,971
edits
(→jan) |
(lipu ni li wile pona mute) |
||
linja nanpa 1: | linja nanpa 1: | ||
{{poki sona ma|nimi ma=ma Tuki|nimi mama=Türkiye|ma=|len ma=[[ijo:Flag of Turkey.svg|130px]]|sitelen lawa=|sitelen ma=[[ijo:Turkey (orthographic projection).svg|220px]]|toki lawa=toki Tuki|toki ante=|nasin lawa=|ISO 3166=tur|kalama musi ma=İstiklâl Marşı|mani=[[mani Lila]]|ma tomo lawa=ma tomo Ankala}} | {{poki sona ma|nimi ma=ma Tuki|nimi mama=Türkiye|ma=|len ma=[[ijo:Flag of Turkey.svg|130px]]|sitelen lawa=|sitelen ma=[[ijo:Turkey (orthographic projection).svg|220px]]|toki lawa=[[toki Tuki]]|toki ante=|nasin lawa=|ISO 3166=tur|kalama musi ma=İstiklâl Marşı|mani=[[mani Lila]]|ma tomo lawa=[[ma tomo Ankala]]}} | ||
'''ma Tuki''' li lon [[ma Elopa|ma suli Elopa]] li lon [[ma Asija|ma suli Asija]]. ma Tuki li poka [[ma Pokasi]] li poka [[ma Elena]] li poka [[ma Katelo]] li poka [[ma Aja]] li poka [[ma Ilan]] li poka [[ma Asepajan]] li poka [[ma Ilakija]] li poka [[ma Sulija]]. | '''ma Tuki''' li lon [[ma Elopa|ma suli Elopa]] li lon [[ma Asija|ma suli Asija]]. ma Tuki li poka [[ma Pokasi]] li poka [[ma Elena]] li poka [[ma Katelo]] li poka [[ma Aja]] li poka [[ma Ilan]] li poka [[ma Asepajan]] li poka [[ma Ilakija]] li poka [[ma Sulija]]. | ||
tenpo pini la kulupu jan mute li lawa e ma Tuki. kulupu ni li kulupu [[ma | tenpo pini la kulupu jan mute li lawa e ma Tuki. kulupu ni li kulupu pi [[ma Aja]] pi [[ma Pasileja Loma]] pi [[ma Selesu]]<!--Seljuk--> pi [[ma Osuman]]. | ||
==nimi== | ==nimi== | ||
linja nanpa 10: | linja nanpa 10: | ||
==tenpo pini== | ==tenpo pini== | ||
[[Image:Troy1.jpg|left|thumb|200px|sinpin kiwen pi [[ma tomo Toja]]]] | [[Image:Troy1.jpg|left|thumb|200px|sinpin kiwen pi [[ma tomo Toja]]]] | ||
tenpo mute la jan li lon ma Tuki. ma tomo pi tenpo mute li [[ma tomo | tenpo mute la jan li lon ma Tuki. ma tomo pi tenpo mute li {{nimi ijo|[[ma tomo Sataloju]]|Çatalhöyük}} li {{nimi ijo|[[ma tomo Sajonu]]|Çayönü}} li {{nimi ijo|[[ma tomo Newali Soli]]|Nevali Cori}} li {{nimi ijo|[[ma tomo Jasila]]|Hacilar}} li {{nimi ijo|[[ma tomo Kopeki Tepe]]|Göbekli Tepe}} li {{nimi ijo|[[ma tomo Mesin]]|Mersin}} li {{nimi ijo|[[ma tomo Toja]]|Trōiás}}. | ||
ma lawa suli nanpa wan lon ma Tuki li {{nimi ijo|[[ma Jatu]]|Ḫa-at-tu-ša}}. ma lawa suli nanpa tu lon ma Tuki li {{nimi ijo|[[ma Pukija]]|Phyrgia}}. tenpo ante la, {{nimi ijo|[[kulupu jan Kimilaja]]|mat Gimirrāya}} li kama lon ma Tuki. kulupu Kimilaja li pakala e ma lawa Pukija. ma lawa ante lon ma Tuki pi tenpo pini li {{nimi ijo|[[ma Sata]]|Śfarda}} li {{nimi ijo|[[ma Kelija]]|Καρία, Karia}} li {{nimi ijo|[[ma Temi]]|𐊗𐊕𐊐𐊎𐊆𐊖, Trm̃mis}}.ma ante lon ma Tuki pi tenpo pini li {{nimi ijo|[[ma Ijonija]]|Ἰωνία, Iōnía}}. | |||
ma ante | tenpo ante la [[kulupu jan Achaemenid]] li anpa e ma Tuki. tenpo ante la [[jan Alekanto suli]] li anpa e ma Tuki. tenpo ante la ma Tuki li tu li [[ma Bithynia]] li [[ma Cappadocia]] li [[ma Pergamum]] li [[ma Pontus]]. tenpo ante la [[ma Loma|kulupu jan Loma]] li anpa e ma mute ni. tenpo ante la [[jan lawa Constantine]] li kama e ni: [[ma tomo Byzantium]] li ma tomo lawa pi ma Loma. jan Constantine li ante e nimi pi ma tomo Byzantium. nimi sin pi ma tomo Byzantium li [[ma tomo Constantinople]] (tenpo ni la ma tomo Constantinople li jo e nimi sin. nimi ni li [[ma tomo Itanpu]]). tenpo ante la kulupu lawa Loma li tu li kulupu lawa Loma li kulupu lawa Byzantine. ma tomo Constantinople li ma tomo lawa pi kulupu lawa Byzantine. | ||
tenpo ante la | tenpo ante la jan Tuki li anpa e kulupu jan Byzantine. jan Tuki li kama e kulupu jan Seljuk. taso tenpo ali la kulupu jan Seljuk li lon ala. tenpo ante la [[ma Monku|kulupu jan Monku]] li kama e ma Tuki li anpa e kulupu Seljuk. tenpo ante la [[jan lawa Osman nunpa wan|jan lawa Osman nanpa wan]] li wan e ma ali pi jan Tuki. ona li kama kulupu jan Ottoman. | ||
tenpo | tenpo pi utala suli nanpa wan la [[ma Kanse]] en [[ma Losi]] en [[ma Juke]] en [[ma Italija]] en [[ma Mewika]] li pakala e kulupu lawa Osuman. tenpo ni la, kulupu lawa sin pi Tuki li kama lon. ma tomo lawa ona li [[ma tomo Ankala]]. | ||
==nasin lawa== | |||
===toki tawa ma ante=== | |||
== | |||
[[Image:Roosevelt_Inonu_Churchill.jpg|right|thumb|150px|[[jan Franklin D.Roosevelt|jan Roosevelt]] en [[jan İsmet İnönü|jan İnönü]] en [[jan Winston Churchill|jan Churchill]] li poka li toki.]] | [[Image:Roosevelt_Inonu_Churchill.jpg|right|thumb|150px|[[jan Franklin D.Roosevelt|jan Roosevelt]] en [[jan İsmet İnönü|jan İnönü]] en [[jan Winston Churchill|jan Churchill]] li poka li toki.]] | ||
ma Tuki li lon [[kulupu ma utala pi telo Alansi lete]]. | |||
tenpo pini la ma Elena li ike tawa ma Tuki. taso tenpo ni la ona li pona tawa ma Tuki. | tenpo pini la ma Elena li ike tawa ma Tuki. taso tenpo ni la ona li pona tawa ma Tuki. | ||
linja nanpa 30: | linja nanpa 29: | ||
tenpo pini en tenpo ni la ma Armenia li ike tawa ma Tuki tan ni: tenpo pini la kulupu Ottoman li pakala e jan Armenia lon ma Tuki. tenpo ni la kulupu jan pi ma Tuki li toki e ni: tenpo pini la [[jan Aja]] lon ma Tuki li moli. taso moli ona li kama ala tan kulupu Ottoman. toki ni li ike tawa jan Aja. tenpo ni la ma Azerbaijan li pona tawa ma Tuki. taso ma Azerbaijan li ike tawa ma Aja. tan ni la jan Tuki en jan Aja li jan pona ala. | tenpo pini en tenpo ni la ma Armenia li ike tawa ma Tuki tan ni: tenpo pini la kulupu Ottoman li pakala e jan Armenia lon ma Tuki. tenpo ni la kulupu jan pi ma Tuki li toki e ni: tenpo pini la [[jan Aja]] lon ma Tuki li moli. taso moli ona li kama ala tan kulupu Ottoman. toki ni li ike tawa jan Aja. tenpo ni la ma Azerbaijan li pona tawa ma Tuki. taso ma Azerbaijan li ike tawa ma Aja. tan ni la jan Tuki en jan Aja li jan pona ala. | ||
== | ==ma== | ||
ma Tuki li suli sama [[ma Sile]] anu [[ma Tesa]]. | ma Tuki li suli sama [[ma Sile]] anu [[ma Tesa]]. | ||
telo suli mute li lon poka ma Tuki. telo suli ni li [[telo suli Aegean]] li [[telo suli Pimeja]] li [[telo suli Mesitewane|telo suli Mediterranean]]. [[telo suli Marmara]] li lon insa ma Tuki. | telo suli mute li lon poka ma Tuki. telo suli ni li [[telo suli Aegean]] li [[telo suli Pimeja]] li [[telo suli Mesitewane|telo suli Mediterranean]]. [[telo suli Marmara]] li lon insa ma Tuki. | ||
tenpo la | tenpo la jan mute li tawa lon ma Tuki. ken la, tawa suli ni li pakala e jan e tomo. | ||
tenpo la ma Tuki li seli. tenpo seli la telo mute li lon ala. tenpo la ma Tuki li lete. tenpo lete la telo mute li lon. seli mute en lete mute li lon insa pi ma Tuki. seli lili en lete lili li lon selo pi ma Tuki. | tenpo la ma Tuki li seli. tenpo seli la telo mute li lon ala. tenpo la ma Tuki li lete. tenpo lete la telo mute li lon. seli mute en lete mute li lon insa pi ma Tuki. seli lili en lete lili li lon selo pi ma Tuki. | ||
== | ==esun== | ||
jan Tuki li kama jo e mani kepeken nasin ni: jan Tuki li pali e moku lon ma. jan Tuki li pali e ijo ante. jan ante li kama tawa ma Tuki li pana e mani ona tawa jan Tuki. | jan Tuki li kama jo e mani kepeken nasin ni: jan Tuki li pali e moku lon ma. jan Tuki li pali e ijo ante. jan ante li kama tawa ma Tuki li pana e mani ona tawa jan Tuki. | ||
linja nanpa 45: | linja nanpa 44: | ||
jan mute li lon ma Tuki. tenpo mute la jan Tuki li lon. jan lili li tawa tomo sona. jan mute li ken sona kepeken lipu sitelen. | jan mute li lon ma Tuki. tenpo mute la jan Tuki li lon. jan lili li tawa tomo sona. jan mute li ken sona kepeken lipu sitelen. | ||
jan mute pi ma Tuki li jan Tuki. taso jan ali pi ma Tuki li jan Tuki ala. [[jan Kurd]] en [[jan Circassian]] en [[kulupu jan Lomani| | jan mute pi ma Tuki li jan Tuki. taso jan ali pi ma Tuki li jan Tuki ala. [[jan Kurd]] en [[jan Circassian]] en [[kulupu jan Lomani|kulupu Lomani]] en [[kulupu jan Alapi|kulupu Alapi]] en [[kulupu jan Elena|kulupu Elena]] en [[jan Aja|kulupu Aja]] en [[kulupu jan Jejuta|kulupu Jejuta]] li lon ma Tuki. | ||
toki Tuki li toki lawa pi ma Tuki. taso jan li toki kepeken [[toki Alapi]] en toki Posan en toki Circassian en [[toki Kurd]] en toki Ladino kin lon ma Tuki. | toki Tuki li toki lawa pi ma Tuki. taso jan li toki kepeken [[toki Alapi]] en toki Posan en toki Circassian en [[toki Kurd]] en toki Ladino kin lon ma Tuki. | ||
jan mute mute pi ma Tuki li jan pi [[nasin sewi | jan mute mute pi ma Tuki li jan pi [[nasin sewi Isilan]]. nasin sewi lili pi ma Tuki li [[nasin sewi Orthodox Elena]] li [[nasin sewi Apostolic Armenian]] li [[nasin sewi Syrian Orthodox]] li [[nasin sewi Juta]] li [[nasin sewi Yazidi]]. [[nasin Atheism]] kin li lon ma Tuki. | ||
==musi== | ===musi=== | ||
jan Tuki li pali e [[kalama musi]] e [[lipu sitelen]]. [[jan | jan Tuki li pali e [[kalama musi]] e [[lipu sitelen]]. {{nimi ijo|[[jan Ojan Pamu]]|Orham Pamuk}} li jan suli pi sitelen toki tan ma Tuki. | ||
tomo Tuki li pona lukin li [[tomo Byzantine]] li [[tomo Ottoman]]. tomo Tuki ante li lukin sama tomo pi ma ante. | tomo Tuki li pona lukin li [[tomo Byzantine]] li [[tomo Ottoman]]. tomo Tuki ante li lukin sama tomo pi ma ante. | ||
linja nanpa 64: | linja nanpa 63: | ||
{{ma Asija}} | {{ma Asija}} | ||
{{DEFAULTSORT:Tuki}} | |||
[[kulupu:ma Asija pi pini suno]] | [[kulupu:ma Asija pi pini suno]] | ||
[[kulupu:ma Asija | [[kulupu:ma Asija]] | ||
[[kulupu:ma Elopa | [[kulupu:ma Elopa]] | ||
[[kulupu:lipu ni li lon lipu Panton kin la o lukin]] | [[kulupu:lipu ni li lon lipu Panton kin la o lukin]] |
edits