lipu "ma Pasila" la tenpo tu la ante li ni
No edit summary |
No edit summary |
||
(5 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
linja nanpa 22: | linja nanpa 22: | ||
{{nimi ijo|'''ma Pasila'''|Brasil|toki Potuke||ipa=bɾaˈziw}} li [[ma]] suli lon [[ma Amelika seli]]. toki lawa pi ma Pasila li [[toki Potuke]]. ma pi toki Potuke la ona li ma pi suli nanpa wan. jan Pasila pi kute ala li toki kepeken [[toki luka|toki luka Pasila]] (toki Libras). ma tomo lawa ona li ma tomo Pasilija. ma tomo ona pi suli nanpa wan li ma tomo San Palu. | {{nimi ijo|'''ma Pasila'''|Brasil|toki Potuke||ipa=bɾaˈziw}} li [[ma]] suli lon [[ma Amelika seli]]. toki lawa pi ma Pasila li [[toki Potuke]]. ma pi toki Potuke la ona li ma pi suli nanpa wan. jan Pasila pi kute ala li toki kepeken [[toki luka|toki luka Pasila]] (toki Libras). ma tomo lawa ona li ma tomo Pasilija. ma tomo ona pi suli nanpa wan li ma tomo San Palu. | ||
[[ma Ulukawi]] en [[ma Alensina]] en [[ma Palakawi]] en [[ma Polipija]] en [[ma Pelu]] en [[ma Kolonpija]] en [[ma Penesuwela]] en [[ma Kijana]] en [[ma Suliname]] en [[ma Kijanakanse]] li lon poka pi ma Pasila. sama la ma Pasila li lon poka pi telo suli Alansi. | [[ma Ulukawi]] en [[ma Alensina]] en [[ma Palakawi]] en [[ma Polipija]] en [[ma Pelu]] en [[ma Kolonpija]] en [[ma Penesuwela]] en [[ma Kijana]] en [[ma Suliname]] en [[ma Kijanakanse]] li lon poka pi ma Pasila. sama la ma Pasila li lon poka pi [[telo suli Alansi]]. | ||
ma Pasila li jo e jan mute e kulupu | ma Pasila li jo e jan mute e kulupu ante. | ||
ma Pasila li jo e kasi mute e soweli mute e akesi mute e kala mute e pipi mute. ma ni li jo e ma kasi Amasonja e ma kasi telo Pantana e ma kasi pi seli lili Kasinka e ma kasi Mata Atansika e ma kasi Selatu e ma mute ante. pakala pi ma kasi ni li ike tawa ma ale. | ma Pasila li jo e kasi mute e soweli mute e akesi mute e kala mute e pipi mute. ma ni li jo e ma kasi Amasonja e ma kasi telo Pantana e ma kasi pi seli lili Kasinka e ma kasi Mata Atansika e ma kasi Selatu e ma mute ante. pakala pi ma kasi ni li ike tawa ma ale. | ||
linja nanpa 31: | linja nanpa 31: | ||
[[ijo:Meirelles-primeiramissa2.jpg|thumb|ijo pi nasin sewi Katolika nanpa wan lon ma Pasila, jan pi nasin sewi tan tomo tawa telo pi jan Petu Awali Kapa|alt=]] | [[ijo:Meirelles-primeiramissa2.jpg|thumb|ijo pi nasin sewi Katolika nanpa wan lon ma Pasila, jan pi nasin sewi tan tomo tawa telo pi jan Petu Awali Kapa|alt=]] | ||
tenpo pini | tenpo pini suli la, jan li lon ma Pasila. jan Petu Awali Kapa tan [[ma Potuke]] li kama sona e ma Pasila lon tenpo pi sike suno nanpa 1500. tenpo sike nanpa 1530 tawa nanpa 1822 la, ma Pasila li lawa tan ma Potuke. tenpo poka pini la, ma Pasila en ma Potuke li sama tawa ma pi jan lawa pi ma Potuke, taso, sike suno nanpa 1822 la, ma Pasila li kama wan taso. tenpo open la, jan wan li jo e wawa ale, taso tenpo sike nanpa 1889 tawa tenpo ni la, jan mute ken lawa. | ||
tenpo pi | tenpo pi lawa Potuke tawa tenpo pi sike suno nanpa 1850 la, [[jo jan|esun pi jan jo]] li pana e jan pimeja mute tawa ma Pasila. sike suno 1888 la, jo jan li ike tawa lipu lawa. | ||
tenpo pi sike suno nanpa 1964 tawa nanpa 1985 la, jan utala li kama lawa e ma Pasila. taso tenpo ni la, jan ale li ken lawa. | |||
==ma lili== | ==ma== | ||
===ma lili=== | |||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Ake]]|Acre}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Alakowa]]|Alagoas}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Amapa]]|Amapá}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Amasonja]]|Amazonas}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Sejala]]|Ceará}} | ||
*[[ma lili lawa]] | *{{nimi ijo|[[ma lili lawa]]|Distrito Federal}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Epilitu Santu]]|Espírito Santo}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Kojasi]]|Goiás}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Malanjan]]|Maranhão}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Matu Kosu]]|Mato Grosso}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Matu Kosu anpa]]|Mato Grosso do Sul}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Minaselasi]]|Minas Gerais}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Pala pi ma Pasila|ma Pala]]|Pará}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Pa-Lipa]]|Paraíba}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Pala-Na]]|Paraná}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Penanpuku]]|Pernambuco}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Pijawi]] |Piauí}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Liju]]|Rio de Janeiro}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Liju Kan sewi]]|Rio Grande do Norte}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Liju-Kansitu-Su]]|Rio Grande do Sul}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Lontonja]]|Rondônia}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Lolama]]|Roraima}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Santa Katalina]]|Santa Catarina}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma San Palu]]|São Paulo}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Sesipi]]|Sergipe}} | ||
*[[ma | *{{nimi ijo|[[ma Tokansin]]|Tocantins}} | ||
==ma tomo== | ===ma tomo suli=== | ||
[[ijo:Contrasts of Rio de Janeiro - Rocinha, Ipanema, and Mountains at Sunrise.jpg|alt=|thumb|300x300px|ma tomo Liju-Sina-Nelu]] | [[ijo:Contrasts of Rio de Janeiro - Rocinha, Ipanema, and Mountains at Sunrise.jpg|alt=|thumb|300x300px|ma tomo Liju-Sina-Nelu]] | ||
ma Pasila li jo e ma tomo | tenpo sike 2021 la ma tomo suli pi ma Pasila li ni li jo e nanpa jan ni:<ref>[https://ftp.ibge.gov.br/Estimativas_de_Populacao/Estimativas_2021/estimativa_dou_2021.pdf ESTIMATIVAS DA POPULAÇÃO RESIDENTE NO BRASIL E UNIDADES DA FEDERAÇÃO COM DATA DE REFERÊNCIA EM 1º DE JULHO DE 2021] ''Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística''</ref> | ||
{| style="background:none;" cellspacing="2px" | |||
| | |||
{| class="sortable wikitable" style="text-align:left; font-size:85%;" | |||
|- style="font-size:100%; text-align:right;" | |||
! style="width:10px;" | !! style="width:75px;" |ma tomo !!! style="width:75px;" |nimi mama !!! style="width:50px;" |nanpa jan | |||
|- | |||
|1||[[ma tomo San-Palu|San-Palu]]||''São Paulo''||12,396,372 | |||
|- | |||
|2||[[ma tomo Liju-Sisa-Nelu|Liju-Sisa-Nelu]]||''Rio de Janeiro''||6,775,561 | |||
|- | |||
|3||[[ma tomo Pasilija|Pasilija]]||''Brasília''||3,094,325 | |||
|- | |||
|4||[[ma tomo Sawato|Sawato]]||''Salvador''||2,900,319 | |||
|- | |||
|5||[[ma tomo Potalesa|Potalesa]]||''Fortlelza''||2,703,391 | |||
|- | |||
|6||[[ma tomo Pelu Olison|Pelu Olison]]||''Belo Horizonte''||2,530,701 | |||
|- | |||
|7||[[ma tomo Manasu|Manasu]]||''Manaus''||2,255,903 | |||
|- | |||
|8||[[ma tomo Kulisipa|Kulispa]]||''Curitiba''||1,963,726 | |||
|- | |||
|9||[[ma tomo Lesiwi|Lewisi]]||''Recife''||1,661,017 | |||
|- | |||
|10||[[ma tomo Kojanja|Kojanja]]||''Goiânia''||1,555,626 | |||
|} | |||
|} | |||
[[ma tomo Pasilija]] li ma tomo lawa pi ma Pasila. ma tomo ni lon ma lili lawa. | [[ma tomo Pasilija]] li ma tomo lawa pi ma Pasila. ma tomo ni lon ma lili lawa. | ||
linja nanpa 75: | linja nanpa 103: | ||
[[musi pi sike noka]] li pona tawa jan mute lon ma Pasila. jan mute ken musi pona e ona. | [[musi pi sike noka]] li pona tawa jan mute lon ma Pasila. jan mute ken musi pona e ona. | ||
==tan sona== | |||
<references/> | |||
{{DEFAULTSORT:Pasila}} | {{DEFAULTSORT:Pasila}} | ||
linja nanpa 82: | linja nanpa 111: | ||
[[kulupu:ma Amelika]] | [[kulupu:ma Amelika]] | ||
[[kulupu:ma Amelika seli]] | [[kulupu:ma Amelika seli]] | ||
Revision as of 2022-09-30T21:08:20
ma Pasila
Brasil | |
---|---|
len ma |
sitelen lawa |
kalama musi ma
| |
ma tomo lawa | ma tomo Pasilija |
mute jan la ma tomo suli |
ma tomo San Palu |
ma suli | ma Amelika |
toki lawa | toki Potuke, toki luka Pasila |
nasin sewi | Katolika (65%), Potesu (22%) - sona tan sike suno nunpa 2010 |
jan lawa | jan Sije Posonalu |
mani | mani Lija pi ma Pasila (R$) |
tenpo | UTC-2 tawa -5 |
ISO 3166 | BR |
lipu ilo | https://www.gov.br |
lipu ni li wile e pali. sina ken pona e ona. |
ma Pasila (toki Potuke: Brasil bɾaˈziw) li ma suli lon ma Amelika seli. toki lawa pi ma Pasila li toki Potuke. ma pi toki Potuke la ona li ma pi suli nanpa wan. jan Pasila pi kute ala li toki kepeken toki luka Pasila (toki Libras). ma tomo lawa ona li ma tomo Pasilija. ma tomo ona pi suli nanpa wan li ma tomo San Palu.
ma Ulukawi en ma Alensina en ma Palakawi en ma Polipija en ma Pelu en ma Kolonpija en ma Penesuwela en ma Kijana en ma Suliname en ma Kijanakanse li lon poka pi ma Pasila. sama la ma Pasila li lon poka pi telo suli Alansi.
ma Pasila li jo e jan mute e kulupu ante.
ma Pasila li jo e kasi mute e soweli mute e akesi mute e kala mute e pipi mute. ma ni li jo e ma kasi Amasonja e ma kasi telo Pantana e ma kasi pi seli lili Kasinka e ma kasi Mata Atansika e ma kasi Selatu e ma mute ante. pakala pi ma kasi ni li ike tawa ma ale.
sona pi tenpo pini
tenpo pini suli la, jan li lon ma Pasila. jan Petu Awali Kapa tan ma Potuke li kama sona e ma Pasila lon tenpo pi sike suno nanpa 1500. tenpo sike nanpa 1530 tawa nanpa 1822 la, ma Pasila li lawa tan ma Potuke. tenpo poka pini la, ma Pasila en ma Potuke li sama tawa ma pi jan lawa pi ma Potuke, taso, sike suno nanpa 1822 la, ma Pasila li kama wan taso. tenpo open la, jan wan li jo e wawa ale, taso tenpo sike nanpa 1889 tawa tenpo ni la, jan mute ken lawa.
tenpo pi lawa Potuke tawa tenpo pi sike suno nanpa 1850 la, esun pi jan jo li pana e jan pimeja mute tawa ma Pasila. sike suno 1888 la, jo jan li ike tawa lipu lawa.
tenpo pi sike suno nanpa 1964 tawa nanpa 1985 la, jan utala li kama lawa e ma Pasila. taso tenpo ni la, jan ale li ken lawa.
ma
ma lili
- ma Ake (Acre)
- ma Alakowa (Alagoas)
- ma Amapa (Amapá)
- ma Amasonja (Amazonas)
- ma Sejala (Ceará)
- ma lili lawa (Distrito Federal)
- ma Epilitu Santu (Espírito Santo)
- ma Kojasi (Goiás)
- ma Malanjan (Maranhão)
- ma Matu Kosu (Mato Grosso)
- ma Matu Kosu anpa (Mato Grosso do Sul)
- ma Minaselasi (Minas Gerais)
- ma Pala (Pará)
- ma Pa-Lipa (Paraíba)
- ma Pala-Na (Paraná)
- ma Penanpuku (Pernambuco)
- ma Pijawi (Piauí)
- ma Liju (Rio de Janeiro)
- ma Liju Kan sewi (Rio Grande do Norte)
- ma Liju-Kansitu-Su (Rio Grande do Sul)
- ma Lontonja (Rondônia)
- ma Lolama (Roraima)
- ma Santa Katalina (Santa Catarina)
- ma San Palu (São Paulo)
- ma Sesipi (Sergipe)
- ma Tokansin (Tocantins)
ma tomo suli
tenpo sike 2021 la ma tomo suli pi ma Pasila li ni li jo e nanpa jan ni:[1]
|
ma tomo Pasilija li ma tomo lawa pi ma Pasila. ma tomo ni lon ma lili lawa.
jan
musi pi sike noka li pona tawa jan mute lon ma Pasila. jan mute ken musi pona e ona.
tan sona
- ↑ ESTIMATIVAS DA POPULAÇÃO RESIDENTE NO BRASIL E UNIDADES DA FEDERAÇÃO COM DATA DE REFERÊNCIA EM 1º DE JULHO DE 2021 Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística