lipu "toki Epanja" la tenpo tu la ante li ni

tan lipu Wikipesija
Jump to navigation Jump to search
(nimi sona)
linja nanpa 47: linja nanpa 47:
* [[ma Ulukawi]]
* [[ma Ulukawi]]


ma ante mute li toki e ni kin. taso toki Epanja li toki lawa ala lon ma ante ni.
ma ante mute li toki e ni kin. taso toki Epanja li toki lawa ala lon ma ante ni.
 
==kalama==
[[ijo:Spanish vowel chart.svg|thumb|kalama open pi toki Epanja]]
{| class="wikitable"
|+kalama open
!
!sinpin
!monsi
|-
!sewi
| i
|u
|-
!insa
|e
|o
|-
!anpa
| colspan="2" |a
|}
{| class="wikitable"
|+kalama pini
!
! colspan="2" |selo tu
! colspan="2" |kiwen
!nena uta
!monsi nena
!sewi kiwen
! colspan="2" |sewi ko
|-
!nena
| colspan="2" |m
! colspan="2" |
|n
!
! colspan="2" |
|-
! pini
|p
| rowspan="2" | b
|t
| rowspan="2" |d
|
|tʃ
| rowspan="2" |ʝ~j
|k
| rowspan="2" |g
|-
!kon tawa
|f
|θ~s*
|s
|(ʃ)
|x~h
|-
!kon poka
! colspan="4" rowspan="3" |
|l
!
|ʎ~j*
! colspan="2" |
|-
!pini lili
! colspan="4" rowspan="2" |
|-
!sijelo tawa
|r
|}
 
* kalama ni li ken ante lon toki kule


==sitelen pi toki Epanja ==
==sitelen pi toki Epanja ==
linja nanpa 123: linja nanpa 195:


Z (Zeta)   
Z (Zeta)   
==kalama==
[[ijo:Spanish vowel chart.svg|thumb|kalama open pi toki Epanja]]
{| class="wikitable"
|+kalama open
!
!sinpin
!monsi
|-
!sewi
| i
|u
|-
!insa
|e
|o
|-
!anpa
| colspan="2" |a
|}
{| class="wikitable"
|+kalama pini
!
! colspan="2" |selo tu
! colspan="2" |kiwen
!nena uta
!monsi nena
!sewi kiwen
! colspan="2" |sewi ko
|-
!nena
| colspan="2" |m
| colspan="2" |
|n
|
| colspan="2" |
|-
! pini
|p
| rowspan="2" | b
|t
| rowspan="2" |d
|
|tʃ
| rowspan="2" |ʝ
|k
| rowspan="2" |g
|-
!kon tawa
|f
|θ*
|s
|(ʃ)
|x
|-
!kon poka
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|l
|
|ʎ*
| colspan="2" |
|-
!pini lili
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|
|
| colspan="2" |
|-
!sijelo tawa
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|r
|
|
| colspan="2" |
|}
* kalama ni li ken ante lon toki kule


== nimi poki ==
== nimi poki ==

Revision as of 2022-11-05T10:10:34

toki Epanja

español
castellano

kalama [espaˈɲol]

[kasteˈʎano]

ma
kulupu toki Palata Elopa
nasin sitelen sitelen Lasina
nanpa toki
ISO 639-1 es
ISO 639-2 spa
ISO 639-3 spa

toki Epanja (toki Epanja: español) anu toki Katejano (toki Epanja: castellano) li toki pi kulupu toki Loma tan ma Epanja. jan pi ma Epanja en jan mute pi ma Amelika seli li kepeken ona. taso ona li toki suli pi ma ale.

nimi toki

nimi español lon kule laso en nimi castellano lon kule loje

nimi tu li lon. jan mute li kepeken nimi español. taso jan ante li kepeken nimi castellano. nimi español li tan nimi Hispaniola pi toki Lasina. nimi castellano li tan nimi pi ma lawa Kasija (toki Epanja: el reino de Castilla).

nimi pi toki pona li tan nimi ma España.

kulupu pi toki Epanja

kulupu pi toki Epanja li lon ma Epanja li lon ma mute pi ma Amelika seli. toki Epanja li kama tan toki Lasina. jan li sitelen e toki Epanja kepeken sitelen Lasina.

ma pi toki Epanja

toki Epanja li toki pi nanpa wan lon ma ni:

ma ante mute li toki e ni kin. taso toki Epanja li toki lawa ala lon ma ante ni.

kalama

kalama open pi toki Epanja
kalama open
sinpin monsi
sewi i u
insa e o
anpa a
kalama pini
selo tu kiwen nena uta monsi nena sewi kiwen sewi ko
nena m n ɲ
pini p b t d ʝ~j k g
kon tawa f θ~s* s (ʃ) x~h
kon poka l ʎ~j*
pini lili ɾ
sijelo tawa r
  • kalama ni li ken ante lon toki kule

sitelen pi toki Epanja

toki Epanja li sitelen kepeken toki Lasina. sitelen Lasina ale li lon ala toki Epanja: sitelen W en sitelen K li lon nimi pi ma ante taso.

sitelen ni li sama kalama ni tawa kute:

B/V CH D F H J L LL M N Ñ P QU S T Y Z

[b][tʃ][d][f][-][x][l][ʎ/ʝ][m][n][ɲ][p][k][s][t][ʝ][θ]

A E I O U

[ä][e̞][i][o̞][u]

sitelen ni li sama ala kalama ni tawa kute lon tenpo ala li kama ante lon poka pi kalama E, li kama ante lon poka pi kalama I:

C G X

[k/θ] [g/x] [ks/s]

sitelen pi toki Epanja:

A (A)

B (Be)

C (Ce)

D (De)

E (E)

F (Efe)

G (Ge)

H (Ache)

I (I)

J (Jota)

K (Ka)

L (Ele)

M (Eme)

N (Ene)

Ñ (Eñe)

O (O)

P (Pe)

Q (Cu)

R (Erre)

S (Ese)

T (Te)

U (U)

V (Uve)

W (Uve doble)

X (Equis)

Y (I griega)

Z (Zeta)

nimi poki

wan mute
kin kin ala kin kin ala
tan tawa jo tawa tan tawa jo tawa
jan pi nanpa wan mije yo mi me nosotros nuestro nos
meli nosotras nuestra
tonsi* nosotres nuestre
jan pi nanpa tu mije ti tu te vosotros vuestro os
meli vosotras vuestra
tonsi* vosotres vuestre
jan pi nanpa tu wan mije el su le ellos sus les
jan* ello ellos
tonsi* elle elles
meli ella la ellas las
  • toki tonsi li kepeken mute ala.

jan pi nanpa tu tu

toki Epanja li jo e nasin pi jan kule. toki Epanja li ante tawa mije, tawa meli.

selo selo ala
wan mute wan mute
meli la las una unas
tonsi* le les une unes
mije el los un unos
jan* lo uno
  • jan li kepeken e nimi poki pi jan kule sona ala.
  • toki tonsi li kepeken mute ala.

nimi selo sona

nimi pi toki Epanja li jo e sona tan ni li wan taso ni li namako tan wan (mute, luka...)

ale nimi li wan, ni li namako tan wan la sina jo e tu nasin:

nimi ni li pini tan kalama lili la sina pana e "-s" tan nimi ni.

nimi ni li pini tan kalama suli la sina pana e "-es" tan nimi ni.

taso ale ala nimi li pona, nimi pi mute lili li kepeken ala e nasin ni.

"casa" tomo "color" kule "robot" ilo jan
wan casa color robot
mute casa-s color-es robot-s

ale nimi pi toki Epanja li jo e toki kulupu, ni li ken e toki mije, taso toki meli.

mute nimi li jo e wan toki kulupu, taso mute lili ken jo e sona pi toki kulupu

kin, nimi pilin o sona e toki kulupu.

nimi li pini tan kalama lili:

toki mije li pini e "-o" tan wan, e "-os" tan mute.

toki meli li pini e "-a" tan wan, e "-as" tan mute.

toki tonsi li pini e "-e" tan wan, e "-es" tan mute, taso toki tonsi li kepeken mute ala.

nimi li pini tan kalama suli:

toki mije li pini e ala tan wan, e "-es" tan mute.

toki tonsi li pini e "-e" tan wan, e kin "-es" tan mute, taso toki tonsi li kepeken mute ala.

taso ale ala nimi li pona, nimi pi mute lili li kepeken ala e nasin ni.

"amigo" jan pona "bailador" jan pi kama musi "actor" jan pi pali sama
mije meli tonsi mije meli tonsi mije meli tonsi
wan amig-o amig-a amig-e bailador bailador-a bailador-e actor actriz actor-e
mute amig-os amig-as amig-es bailador-es bailador-as bailador-es actor-es actric-es actor-es

nimi pi toki Epanja

  • toki! = ¡Hola!
  • mi tawa. / tawa pona. = Adiós.
  • mi wile e ___. = (Yo) Quiero ___.
  • mute seme? = ¿Cuánto?
  • tomo telo li lon seme? = ¿Dónde está el baño?
  • sina sona ala sona e toki pona? = ¿Habla usted toki pona?
  • mi sona ala. = No sé.
  • nimi sina li seme? = ¿Cómo te llamas?
  • nimi mi li ____. = Mi nombre es ____. / Me llamo ____.
  • mi wile moku. = Tengo hambre.
  • mi = yo
  • sina = tú
  • ona = él / ella / elle (mije la ona li nimi él. meli la ona li nimi ella. tonsi la ona li nimi elle.)
  • mi pona lukin! = Soy guapo/guapa/guape (sina mije la o kepeken nimi guapo. sina meli la o kepeken nimi guapa. sina tonsi la o kepeken nimi guape.)