lipu "toki Epanja" la tenpo tu la ante li ni
(→sitelen kule: Format error) Tags: Mobile edit Mobile web edit |
No edit summary Tags: Visual edit Mobile edit Mobile web edit |
||
linja nanpa 274: | linja nanpa 274: | ||
o lukin e ni: | o lukin e ni: | ||
[θe] ce "cerca" poka | |||
[θe] ce "cerca" poka. | |||
[ke] que "querido" mije | [ke] que "querido" mije | ||
[kwe] cue "cuerda" len linja | [kwe] cue "cuerda" len linja. | ||
[xe] ɡe "generar" mama | [xe] ɡe "generar" mama. | ||
[ɡe] ɡue "guerra" utala | [ɡe] ɡue "guerra" utala. | ||
[ɡwe] ɡüe "cigüeña" jan sin waso | [ɡwe] ɡüe "cigüeña" jan sin waso. | ||
tan k, jan li ken ante tan c en q, taso g li jo e ante sitelen, taso c, c li jo e q. ni li nasin tan ü. | |||
tan k, jan li ken ante tan c en q, taso g li jo ala e ante sitelen, taso c, c li jo e q. ni li nasin tan ü. | |||
open luka lo jo e sitelen kule Sinte ("Tilde") anu sitelen kule sewi ("acento agudo"). | open luka lo jo e sitelen kule Sinte ("Tilde") anu sitelen kule sewi ("acento agudo"). | ||
sitelen kule sewi li kepeken tan sona e wawa toki. | sitelen kule sewi li kepeken tan sona e wawa toki. | ||
== nimi poki == | == nimi poki== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! colspan="2" rowspan="3" | | ! colspan="2" rowspan="3" | | ||
linja nanpa 358: | linja nanpa 360: | ||
|- | |- | ||
!meli | !meli | ||
| colspan="2" |ella | | colspan="2" | ella | ||
|la | |la | ||
| colspan="2" |ellas | | colspan="2" |ellas | ||
linja nanpa 364: | linja nanpa 366: | ||
|} | |} | ||
* toki tonsi li kepeken mute ala. | *toki tonsi li kepeken mute ala. | ||
=== jan pi nanpa tu tu === | ===jan pi nanpa tu tu=== | ||
toki Epanja li jo e nasin pi jan kule. toki Epanja li ante tawa mije, tawa meli. | toki Epanja li jo e nasin pi jan kule. toki Epanja li ante tawa mije, tawa meli. | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
linja nanpa 391: | linja nanpa 393: | ||
|unes | |unes | ||
|- | |- | ||
!mije | ! mije | ||
|el | |el | ||
| rowspan="2" |los | | rowspan="2" |los | ||
linja nanpa 402: | linja nanpa 404: | ||
|} | |} | ||
* jan li kepeken e nimi poki pi jan kule sona ala. | *jan li kepeken e nimi poki pi jan kule sona ala. | ||
* toki tonsi li kepeken mute ala. | *toki tonsi li kepeken mute ala. | ||
== nimi selo sona == | == nimi selo sona== | ||
nimi pi toki Epanja li jo e sona tan ni li wan taso ni li namako tan wan (mute, luka...) | nimi pi toki Epanja li jo e sona tan ni li wan taso ni li namako tan wan (mute, luka...) | ||
linja nanpa 455: | linja nanpa 457: | ||
! rowspan="2" | | ! rowspan="2" | | ||
! colspan="3" |"amigo" jan pona | ! colspan="3" |"amigo" jan pona | ||
! colspan="3" |"bailador" jan pi kama musi | ! colspan="3" | "bailador" jan pi kama musi | ||
! colspan="3" |"actor" jan pi pali sama | ! colspan="3" |"actor" jan pi pali sama | ||
|- | |- |
Revision as of 2022-11-05T11:39:50
toki Epanja
español | |
---|---|
kalama | [espaˈɲol] [kasteˈʎano] |
ma | |
kulupu toki | Palata Elopa |
nasin sitelen | sitelen Lasina |
nanpa toki | |
ISO 639-1 | es
|
ISO 639-2 | spa
|
ISO 639-3 | spa
|
toki Epanja (toki Epanja: español) anu toki Katejano (toki Epanja: castellano) li toki pi kulupu toki Loma tan ma Epanja. jan pi ma Epanja en jan mute pi ma Amelika seli li kepeken ona. taso ona li toki suli pi ma ale.
nimi toki
nimi tu li lon. jan mute li kepeken nimi español. taso jan ante li kepeken nimi castellano. nimi español li tan nimi Hispaniola pi toki Lasina. nimi castellano li tan nimi pi ma lawa Kasija (toki Epanja: el reino de Castilla).
nimi pi toki pona li tan nimi ma España.
kulupu pi toki Epanja
kulupu pi toki Epanja li lon ma Epanja li lon ma mute pi ma Amelika seli. toki Epanja li kama tan toki Lasina. jan li sitelen e toki Epanja kepeken sitelen Lasina.
ma pi toki Epanja
toki Epanja li toki pi nanpa wan lon ma ni:
- ma Alensina
- ma Antola
- ma Ekuwato
- ma Epanja
- ma Katemala
- ma Kosalika
- ma Kupa
- ma Mesiko
- ma Ontula
- ma Sile
- ma Palakawi
- ma Panama
- ma Pelise
- ma Pelu
- ma Penesuwela
- ma Polipija
- ma Tominika
- ma Ulukawi
ma ante mute li toki e ni kin. taso toki Epanja li toki lawa ala lon ma ante ni.
kalama
sinpin | monsi | |
---|---|---|
sewi | i | u |
insa | e | o |
anpa | a |
selo tu | kiwen | nena uta | monsi nena | sewi kiwen | sewi ko | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
nena | m | n | ɲ | ||||||
pini | p | b~β | t | d~ð | tʃ | ʝ~j | k | g~ɣ | |
kon tawa | f | θ~s* | s | (ʃ) | x~h | ||||
kon poka | l | ʎ~j* | |||||||
pini lili | ɾ | ||||||||
sijelo tawa | r |
- kalama ni li ken ante lon toki kule
- ʎ en ʝ li kin kama tan lon. lon ma Epanja sewi, ni li ʎ lon ma Epanja sewi taso ʝ lon toki nasin Epanja. sina ken lukin e ni tan toki "Vaya valla" (leko a), lon ante ma, ʎ li wan tawa ʝ. ʝ li ɟʝ tan open nimi taso ʝ tan open nimi ala, lon ma Epanja sewi (en toki nasin Epanja?). ni li ʝ anu j lon ma Epanja anpa. lon ma Amelika li kama tan ma Mesiko ʒ tawa ma Ankensina ʃ. kin, j li ken e ante kalama, sina ken lukin e ni tan toki ante ya, ia (tenpo ni, kalama pi utala noka).
sitelen pi toki Epanja
toki Epanja li sitelen kepeken toki Lasina. sitelen Lasina ale li lon ala toki Epanja: sitelen W en sitelen K li lon nimi pi ma ante taso.
A | B | V | C | CH | D | E | F | G | GU | GÜ | H | I | J | K | L | LL | M | N | Ñ | O | P | QU | CU/QU | R | RR/R | S | T | U | W | X | Y | Z | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ä | b~β | k | θ~s | tʃ | d~ð | e | f | g~ɣ | x~h | g | gw | ala | h | i~j | x~h | k | l | ʎ~j | m | n | ɲ | o | p | k | kw | ɾ | r | s | t | u~w | w | ks | s | x~h | ʃ | ʝ~j | θ~s |
sitelen pi toki Epanja:
A | B | C | D | E | F | G | H | I |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
a | be | ce | de | e | efe | ge | hache | i |
J | K | L | M | N | Ñ | O | P | Q |
jota | ka | ele | eme | ene | eñe | o | pe | cu |
R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
erre | ese | te | u | uve/ve | uve doble/doble ve | equis | i griega/ye | zeta |
sitelen kule
toki Epanja li jo e 6 sitelen pi jo e sitelen kule:
á é í ó ú ü
pini sitelen li jo e sitelen kule Sijelesin (Diéresis) anu sitelen kule pi sike tu. ni li kepeken tan ante e [g] e [gw]
o lukin e ni:
[θe] ce "cerca" poka. [ke] que "querido" mije [kwe] cue "cuerda" len linja. [xe] ɡe "generar" mama. [ɡe] ɡue "guerra" utala. [ɡwe] ɡüe "cigüeña" jan sin waso.
tan k, jan li ken ante tan c en q, taso g li jo ala e ante sitelen, taso c, c li jo e q. ni li nasin tan ü.
open luka lo jo e sitelen kule Sinte ("Tilde") anu sitelen kule sewi ("acento agudo"). sitelen kule sewi li kepeken tan sona e wawa toki.
nimi poki
wan | mute | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
kin | kin ala | kin | kin ala | ||||||
tan | tawa | jo | tawa | tan | tawa | jo | tawa | ||
jan pi nanpa wan | mije | yo | mi | me | nosotros | nuestro | nos | ||
meli | nosotras | nuestra | |||||||
tonsi* | nosotres | nuestre | |||||||
jan pi nanpa tu | mije | tú | ti | tu | te | vosotros | vuestro | os | |
meli | vosotras | vuestra | |||||||
tonsi* | vosotres | vuestre | |||||||
jan pi nanpa tu wan | mije | el | su | le | ellos | sus | les | ||
jan* | ello | ellos | |||||||
tonsi* | elle | elles | |||||||
meli | ella | la | ellas | las |
- toki tonsi li kepeken mute ala.
jan pi nanpa tu tu
toki Epanja li jo e nasin pi jan kule. toki Epanja li ante tawa mije, tawa meli.
selo | selo ala | |||
---|---|---|---|---|
wan | mute | wan | mute | |
meli | la | las | una | unas |
tonsi* | le | les | une | unes |
mije | el | los | un | unos |
jan* | lo | uno |
- jan li kepeken e nimi poki pi jan kule sona ala.
- toki tonsi li kepeken mute ala.
nimi selo sona
nimi pi toki Epanja li jo e sona tan ni li wan taso ni li namako tan wan (mute, luka...)
ale nimi li wan, ni li namako tan wan la sina jo e tu nasin:
nimi ni li pini tan kalama lili la sina pana e "-s" tan nimi ni.
nimi ni li pini tan kalama suli la sina pana e "-es" tan nimi ni.
taso ale ala nimi li pona, nimi pi mute lili li kepeken ala e nasin ni.
"casa" tomo | "color" kule | "robot" ilo jan | |
---|---|---|---|
wan | casa | color | robot |
mute | casa-s | color-es | robot-s |
ale nimi pi toki Epanja li jo e toki kulupu, ni li ken e toki mije, taso toki meli.
mute nimi li jo e wan toki kulupu, taso mute lili ken jo e sona pi toki kulupu
kin, nimi pilin o sona e toki kulupu.
nimi li pini tan kalama lili:
toki mije li pini e "-o" tan wan, e "-os" tan mute.
toki meli li pini e "-a" tan wan, e "-as" tan mute.
toki tonsi li pini e "-e" tan wan, e "-es" tan mute, taso toki tonsi li kepeken mute ala.
nimi li pini tan kalama suli:
toki mije li pini e ala tan wan, e "-es" tan mute.
toki tonsi li pini e "-e" tan wan, e kin "-es" tan mute, taso toki tonsi li kepeken mute ala.
taso ale ala nimi li pona, nimi pi mute lili li kepeken ala e nasin ni.
"amigo" jan pona | "bailador" jan pi kama musi | "actor" jan pi pali sama | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
mije | meli | tonsi | mije | meli | tonsi | mije | meli | tonsi | |
wan | amig-o | amig-a | amig-e | bailador | bailador-a | bailador-e | actor | actriz | actor-e |
mute | amig-os | amig-as | amig-es | bailador-es | bailador-as | bailador-es | actor-es | actric-es | actor-es |
nimi pi toki Epanja
- toki! = ¡Hola!
- mi tawa. / tawa pona. = Adiós.
- mi wile e ___. = (Yo) Quiero ___.
- mute seme? = ¿Cuánto?
- tomo telo li lon seme? = ¿Dónde está el baño?
- sina sona ala sona e toki pona? = ¿Habla usted toki pona?
- mi sona ala. = No sé.
- nimi sina li seme? = ¿Cómo te llamas?
- nimi mi li ____. = Mi nombre es ____. / Me llamo ____.
- mi wile moku. = Tengo hambre.
- mi = yo
- sina = tú
- ona = él / ella / elle (mije la ona li nimi él. meli la ona li nimi ella. tonsi la ona li nimi elle.)
- mi pona lukin! = Soy guapo/guapa/guape (sina mije la o kepeken nimi guapo. sina meli la o kepeken nimi guapa. sina tonsi la o kepeken nimi guape.)