lipu "jan Sen Ku" la tenpo tu la ante li ni
l (Jolan moved page jan Jemu Ku to jan Semu Ku) |
No edit summary |
||
linja nanpa 1: | linja nanpa 1: | ||
{{poki sona jan|nimi jan=jan Jemu Ku|nimi mama=pini suno|sitelen=[[ijo:Captainjamescookportrait.jpg|200px]]|kalama=|ma=ma Juke|pali=jan pi tomo tawa lon telo en jan tawa|ma pi kama lon=ma Juke|tenpo sike pi kama lon=1728|ma moli=ma Awawi|tenpo sike moli=1799|jan olin=jan | {{poki sona jan|nimi jan=jan Jemu Ku|nimi mama=pini suno|sitelen=[[ijo:Captainjamescookportrait.jpg|200px]]|kalama=|ma=ma Juke|pali=jan pi tomo tawa lon telo en jan tawa|ma pi kama lon=ma Juke|tenpo sike pi kama lon=1728|ma moli=[[ma Awawi]]|tenpo sike moli=1799|jan olin=jan Elisepe Pa|jan lili=jan Semu<br>jan Natanije<br>jan Elisepe<br>jan Josepe<br>jan So<br>jan Ju|sitelen nimi=[[ijo:James Cook Signature.svg|100px]]}} | ||
{{nimi ijo|'''jan | {{nimi ijo|'''jan Semu Ku'''|James Cook|toki Inli||ipa=}} li jan pi [[tomo tawa#tomo tawa lon telo|tomo tawa lon telo]] li jan tawa tan [[ma Juke]]. ona li lawa e tawa tu wan lon [[telo]] ([[tawa nanpa wan pi jan Semu Ku|tawa nanpa wan]] en [[tawa nanpa tu pi jan Semu Ku|nanpa tu]] en [[tawa nanpa tu wan pi jan Semu Ku|nanpa tu wan]]). ona li sitelen lon [[sitelen ma]] e ni: [[ma Nupaulen]]; [[ma lon poka telo]] pi [[open suno]] pi [[ma Kanata]] en [[ma Oselija]] en [[ma Nusilan]]; ma poka telo pi [[pini suno]] pi [[ma Amelika lete]] en [[telo suli Palata]] en [[telo suli Pasipi]] en [[telo suli Alansi]]. | ||
jan li nimi e [[telo Ku]] e [[ma Ku]] tan ona. | jan li nimi e [[telo Ku]] e [[ma Ku]] tan ona. | ||
==lon== | ==lon== | ||
jan | jan Semu Ku li kama sin lon tenpo sike nanpa 1728 lon [[ma tomo Maton]]. tenpo sike nanpa 1736 la, kulupu mama ona li kama tawa ma tomo lili Ket Aton. tomo tawa lon telo ona nanpa wan li {{nimi ijo|tomo tawa lon telo Plilow|Freelove|toki Inli||ipa=}}. tenpo sike nanpa 1755 la, ona li pali lon {{nimi ijo|tomo tawa lon telo Ikl|Eagle|toki Inli||ipa=}}. | ||
meli olin ona li jan | meli olin ona li jan Elisepe Pa. jan lili pi one mute: jan Semu en jan Natanije en jan Elisepe en jan Josepe en jan So en jan Ju. | ||
==tawa== | ==tawa== | ||
[[ijo:Cook_Three_Voyages_59.png|alt=|thumb|300x300px|tawa nanpa wan (loje) en tawa nanpa tu (jelo laso) en tawa napa tu wan (laso)|left]] | [[ijo:Cook_Three_Voyages_59.png|alt=|thumb|300x300px|tawa nanpa wan (loje) en tawa nanpa tu (jelo laso) en tawa napa tu wan (laso)|left]] | ||
===tawa nanpa wan=== | ===tawa nanpa wan=== | ||
jan | jan Semu li tawa lon {{nimi ijo|tomo tawa lon telo Intevol|HMS Endeavour|toki Inli||ipa=}}. tenpo sike nanpa 1768 la, ona li kama lon telo. ona li lon e [[ma Awisi (ma lon telo)|ma Awisi]] lon tenpo sike nanpa 1769. ona li lon ma Nusilan. ona en jan pi ma Nusilan li utala. tenpo sike nanpa 1770 la, ona li lon ma lon telo pi open suno pi ma Oselija. tenpo sike nanpa 1771 la, ona li lon ma Juke. | ||
===tawa nanpa tu=== | ===tawa nanpa tu=== | ||
jan | jan Semu li lawa e {{nimi ijo|tomo tawa lon telo Lesolusen|HMS Resolution|toki Inli||ipa=}}. tenpo sike nanpa 1772 la, ona li kama lon telo. ona li kama lon [[telo suli Pasipi]]. tenpo sike nanpa 1773, ona li kama tawa ma lon telo mute pi telo suli Pasipi. tenpo sike 1774 la, ona li kama tawa ma Juke. | ||
===tawa nanpa tu wan=== | ===tawa nanpa tu wan=== | ||
jan | jan Semu li lawa e tomo tawa lon telo Lesolusen. tenpo sike nanpa 1776 la, ona li kama lon telo. ona li kama tawa ma lon telo mute pi telo suli Pasipi en [[telo suli Palata]]. tenpo sike 1778 la, ona li kama tawa [[ma Awawi (kulupu ma lon telo)|ma Awawi]]. ona li kama tawa pi ma lon poka telo pi pini suno pi [[ma Amelika lete]]. ona li kama tawa ma Awawi tan ni: tomo tawa lon telo li pakala. ona li ike tawa jan pi ma Awawi. jan pi ma Awawi en jan pi kulupu pi jan Jemu li utala. jan pi ma Awawi li moli e jan Jemu e jan ona tu tu. [[jan Tails Klelk]] li lawa e tawa. tenpo sike nanpa 1780 la, tawa li kama tawa ma Jeku. | ||
==sitelen== | ==sitelen== | ||
<gallery> | <gallery> | ||
ijo:Elizabeth Batts Cook.jpg|sitelen pi jan | ijo:Elizabeth Batts Cook.jpg|sitelen pi jan Elisepe Pa | ||
ijo:James Cook's portrait by William Hodges.jpg|sitelen pi jan | ijo:James Cook's portrait by William Hodges.jpg|sitelen pi jan Semu Ku | ||
ijo:John Cleveley the Younger, Views of the South Seas (No. 3 of 4).jpg|tomo tawa lon telo Lesolusen en tomo tawa lon telo Tiskaweli lon ma Awisi | ijo:John Cleveley the Younger, Views of the South Seas (No. 3 of 4).jpg|tomo tawa lon telo Lesolusen en tomo tawa lon telo Tiskaweli lon ma Awisi | ||
ijo:Hodges, Resolution and Adventure in Matavai Bay.jpg|tomo tawa lon telo Lesolusen lon ma Awisi | ijo:Hodges, Resolution and Adventure in Matavai Bay.jpg|tomo tawa lon telo Lesolusen lon ma Awisi |
Revision as of 2022-08-05T18:40:54
jan Jemu Ku
pini suno | |
---|---|
ma | ma Juke |
pali | jan pi tomo tawa lon telo en jan tawa |
kama lon | ma Juke
1728 |
moli | ma Awawi
1799 |
jan olin | jan Elisepe Pa |
jan lili | jan Semu jan Natanije jan Elisepe jan Josepe jan So jan Ju |
sitelen nimi | |
jan Semu Ku (toki Inli: James Cook) li jan pi tomo tawa lon telo li jan tawa tan ma Juke. ona li lawa e tawa tu wan lon telo (tawa nanpa wan en nanpa tu en nanpa tu wan). ona li sitelen lon sitelen ma e ni: ma Nupaulen; ma lon poka telo pi open suno pi ma Kanata en ma Oselija en ma Nusilan; ma poka telo pi pini suno pi ma Amelika lete en telo suli Palata en telo suli Pasipi en telo suli Alansi.
jan li nimi e telo Ku e ma Ku tan ona.
lon
jan Semu Ku li kama sin lon tenpo sike nanpa 1728 lon ma tomo Maton. tenpo sike nanpa 1736 la, kulupu mama ona li kama tawa ma tomo lili Ket Aton. tomo tawa lon telo ona nanpa wan li tomo tawa lon telo Plilow (toki Inli: Freelove). tenpo sike nanpa 1755 la, ona li pali lon tomo tawa lon telo Ikl (toki Inli: Eagle).
meli olin ona li jan Elisepe Pa. jan lili pi one mute: jan Semu en jan Natanije en jan Elisepe en jan Josepe en jan So en jan Ju.
tawa
tawa nanpa wan
jan Semu li tawa lon tomo tawa lon telo Intevol (toki Inli: HMS Endeavour). tenpo sike nanpa 1768 la, ona li kama lon telo. ona li lon e ma Awisi lon tenpo sike nanpa 1769. ona li lon ma Nusilan. ona en jan pi ma Nusilan li utala. tenpo sike nanpa 1770 la, ona li lon ma lon telo pi open suno pi ma Oselija. tenpo sike nanpa 1771 la, ona li lon ma Juke.
tawa nanpa tu
jan Semu li lawa e tomo tawa lon telo Lesolusen (toki Inli: HMS Resolution). tenpo sike nanpa 1772 la, ona li kama lon telo. ona li kama lon telo suli Pasipi. tenpo sike nanpa 1773, ona li kama tawa ma lon telo mute pi telo suli Pasipi. tenpo sike 1774 la, ona li kama tawa ma Juke.
tawa nanpa tu wan
jan Semu li lawa e tomo tawa lon telo Lesolusen. tenpo sike nanpa 1776 la, ona li kama lon telo. ona li kama tawa ma lon telo mute pi telo suli Pasipi en telo suli Palata. tenpo sike 1778 la, ona li kama tawa ma Awawi. ona li kama tawa pi ma lon poka telo pi pini suno pi ma Amelika lete. ona li kama tawa ma Awawi tan ni: tomo tawa lon telo li pakala. ona li ike tawa jan pi ma Awawi. jan pi ma Awawi en jan pi kulupu pi jan Jemu li utala. jan pi ma Awawi li moli e jan Jemu e jan ona tu tu. jan Tails Klelk li lawa e tawa. tenpo sike nanpa 1780 la, tawa li kama tawa ma Jeku.