lipu "toki Mon" la tenpo tu la ante li ni
Soweli Mokapen (toki | ante) lNo edit summary |
Soweli Mokapen (toki | ante) lNo edit summary |
||
linja nanpa 20: | linja nanpa 20: | ||
! colspan="2" |monsi uta | ! colspan="2" |monsi uta | ||
|- | |- | ||
!kon tan uta | |||
!kon tan nena | |||
!kon tan uta | |||
!kon tan nena | |||
!kon tan uta | |||
!kon tan nena | |||
|- | |- | ||
!sewi | |||
|i ⟨i⟩ | |i ⟨i⟩ | ||
𖬂, 𖬃 | 𖬂, 𖬃 | ||
linja nanpa 38: | linja nanpa 38: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
!insa | |||
|e ⟨e⟩ | |e ⟨e⟩ | ||
𖬈, 𖬉 | 𖬈, 𖬉 | ||
linja nanpa 49: | linja nanpa 49: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
!anpa | |||
| | | | ||
| | | | ||
linja nanpa 96: | linja nanpa 96: | ||
! rowspan="2" |lupa | ! rowspan="2" |lupa | ||
|- | |- | ||
!poka ala | |||
!poka | |||
!poka ala | |||
!poka | |||
|- | |- | ||
! rowspan="2" |nena | |||
! colspan="2" |wawa ala | |||
|m̥ ⟨hm⟩ | |m̥ ⟨hm⟩ | ||
𖬣𖬵 | 𖬣𖬵 | ||
linja nanpa 117: | linja nanpa 117: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
! colspan="2" |wawa | |||
|m ⟨m⟩ | |m ⟨m⟩ | ||
𖬦 | 𖬦 | ||
linja nanpa 132: | linja nanpa 132: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
! rowspan="6" |pini | |||
! rowspan="2" |wawa ala | |||
!kon lili | |||
|p ⟨p⟩ | |p ⟨p⟩ | ||
𖬪𖬵 | 𖬪𖬵 | ||
linja nanpa 152: | linja nanpa 152: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
!kon mute | |||
|pʰ ⟨ph⟩ | |pʰ ⟨ph⟩ | ||
𖬝𖬵 | 𖬝𖬵 | ||
|pˡʰ ⟨plh⟩ | |pˡʰ ⟨plh⟩ | ||
𖬪 | 𖬪 | ||
|tʰ ⟨th⟩ | | tʰ ⟨th⟩ | ||
𖬟𖬰 | 𖬟𖬰 | ||
|tˡʰ ⟨dlh⟩ | |tˡʰ ⟨dlh⟩ | ||
𖬭𖬴 | 𖬭𖬴 | ||
|ʈʰ ⟨rh⟩ | | ʈʰ ⟨rh⟩ | ||
𖬢𖬵 | 𖬢𖬵 | ||
|cʰ ⟨ch⟩ | |cʰ ⟨ch⟩ | ||
linja nanpa 171: | linja nanpa 171: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
! rowspan="2" |wawa | |||
!kon lili | |||
| | | | ||
| | | | ||
linja nanpa 184: | linja nanpa 184: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
!kon mute | |||
| | | | ||
| | | | ||
linja nanpa 196: | linja nanpa 196: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
! rowspan="2" |nena | |||
!kon lili | |||
|ᵐb ⟨np⟩ | | ᵐb ⟨np⟩ | ||
𖬨𖬵 | 𖬨𖬵 | ||
|ᵐbˡ ⟨npl⟩ | |ᵐbˡ ⟨npl⟩ | ||
linja nanpa 216: | linja nanpa 216: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
!kon mute | |||
|ᵐbʰ ⟨nph⟩ | | ᵐbʰ ⟨nph⟩ | ||
𖬡𖬰 | 𖬡𖬰 | ||
|(ᵐbˡʰ) ⟨nplh⟩ | |(ᵐbˡʰ) ⟨nplh⟩ | ||
linja nanpa 225: | linja nanpa 225: | ||
|ⁿdˡʰ ⟨ndlh⟩ | |ⁿdˡʰ ⟨ndlh⟩ | ||
𖬭𖬵 | 𖬭𖬵 | ||
|ᶯɖʰ ⟨nrh⟩ | | ᶯɖʰ ⟨nrh⟩ | ||
𖬨𖬰 | 𖬨𖬰 | ||
|ᶮɟʰ ⟨nch⟩ | | ᶮɟʰ ⟨nch⟩ | ||
𖬨 | 𖬨 | ||
|ᵑgʰ ⟨nkh⟩ | |ᵑgʰ ⟨nkh⟩ | ||
𖬫𖬵 | 𖬫𖬵 | ||
|ᶰɢʰ ⟨nqh⟩ | | ᶰɢʰ ⟨nqh⟩ | ||
𖬬𖬵 | 𖬬𖬵 | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
! rowspan="4" |pini pana | |||
! rowspan="2" |kon lili | |||
!nena ala | |||
| | | | ||
| | | | ||
linja nanpa 250: | linja nanpa 250: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
!nena | |||
| | | | ||
| | | | ||
linja nanpa 263: | linja nanpa 263: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
! rowspan="2" |kon mute | |||
!nena ala | |||
| | | | ||
| | | | ||
linja nanpa 277: | linja nanpa 277: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
!nena | |||
| | | | ||
| | | | ||
|ⁿdzʰ ⟨ntxh⟩ | | ⁿdzʰ ⟨ntxh⟩ | ||
𖬥𖬵 | 𖬥𖬵 | ||
| | | | ||
linja nanpa 290: | linja nanpa 290: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
! rowspan="2" |kon | |||
! colspan="2" |wawa ala | |||
|f ⟨f⟩ | |f ⟨f⟩ | ||
<big>𖬜𖬵</big> | <big>𖬜𖬵</big> | ||
linja nanpa 301: | linja nanpa 301: | ||
|ʂ ⟨s⟩ | |ʂ ⟨s⟩ | ||
𖬤𖬵 | 𖬤𖬵 | ||
|ɕ ~ ç ⟨xy⟩ | | ɕ ~ ç ⟨xy⟩ | ||
𖬧𖬰 | 𖬧𖬰 | ||
| | | | ||
linja nanpa 308: | linja nanpa 308: | ||
𖬟 | 𖬟 | ||
|- | |- | ||
! colspan="2" |wawa | |||
|v ⟨v⟩ | |v ⟨v⟩ | ||
<big>𖬜</big> | <big>𖬜</big> | ||
linja nanpa 329: | linja nanpa 329: | ||
kalama /k/ li lon ala sitelen Pa A Mon. | kalama /k/ li lon ala sitelen Pa A Mon. | ||
=== kule kalama === | ===kule kalama=== | ||
toki Mon la kule kalama luka tu wan li lon. | toki Mon la kule kalama luka tu wan li lon. | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
linja nanpa 370: | linja nanpa 370: | ||
|} | |} | ||
== lawa == | == lawa== | ||
nasin pi toki Mon li nasin SVO. ni li sama [[toki pona]]. | nasin pi toki Mon li nasin SVO. ni li sama [[toki pona]]. | ||
=== nimi ijo === | ===nimi ijo=== | ||
nimi ijo li kama ala ante. o lukin e kulupu nimi tu ni: | nimi ijo li kama ala ante. o lukin e kulupu nimi tu ni: | ||
* (toki Mon Ta) '''Kuv''' noj nws. / '''𖬇''' 𖬒𖬲𖬬 ''𖬙𖬲𖬬''. ('''mi''' moku e ona.) | *(toki Mon Ta) '''Kuv''' noj nws. / '''𖬇''' 𖬒𖬲𖬬 ''𖬙𖬲𖬬''. ('''mi''' moku e ona.) | ||
* (toki Mon Ta) Nws noj '''kuv'''. / ''𖬙𖬲𖬬'' 𖬒𖬲𖬬 '''𖬇'''. (''ona li'' moku e '''mi'''.) | * (toki Mon Ta) Nws noj '''kuv'''. / ''𖬙𖬲𖬬'' 𖬒𖬲𖬬 '''𖬇'''. (''ona li'' moku e '''mi'''.) | ||
linja nanpa 389: | linja nanpa 389: | ||
!mute | !mute | ||
|- | |- | ||
!mi | |||
|kuv | |kuv | ||
𖬆𖬲 | 𖬆𖬲 | ||
linja nanpa 397: | linja nanpa 397: | ||
𖬈𖬰𖬪𖬵 | 𖬈𖬰𖬪𖬵 | ||
|- | |- | ||
!sina | |||
|koj | |koj | ||
𖬒𖬲 | 𖬒𖬲 | ||
linja nanpa 405: | linja nanpa 405: | ||
𖬈𖬲𖬬 | 𖬈𖬲𖬬 | ||
|- | |- | ||
!ona | |||
|nws | |nws | ||
𖬙𖬲𖬬 | 𖬙𖬲𖬬 | ||
linja nanpa 414: | linja nanpa 414: | ||
|} | |} | ||
=== nimi pali === | ===nimi pali=== | ||
nimi pali li kama ala ante. o lukin e kulupu nimi tu ni: | nimi pali li kama ala ante. o lukin e kulupu nimi tu ni: | ||
* (toki Mon Ta) ''Nag hmo'' kuv '''noj''' nws. / ''𖬗𖬶𖬬 𖬓𖬰𖬣𖬵'' 𖬇 '''𖬒𖬲𖬬''' 𖬙𖬲𖬬. (''tenpo suno pini'' la mi '''moku''' e ona.) | *(toki Mon Ta) ''Nag hmo'' kuv '''noj''' nws. / ''𖬗𖬶𖬬 𖬓𖬰𖬣𖬵'' 𖬇 '''𖬒𖬲𖬬''' 𖬙𖬲𖬬. (''tenpo suno pini'' la mi '''moku''' e ona.) | ||
* (toki Mon Ta) ''Tag kis'' kuv '''noj''' nws. / ''𖬗𖬶𖬧𖬵 𖬃𖬲'' 𖬇 '''𖬒𖬲𖬬''' 𖬙𖬲𖬬. (''tenpo suno kama'' la mi '''moku''' e ona.) | *(toki Mon Ta) ''Tag kis'' kuv '''noj''' nws. / ''𖬗𖬶𖬧𖬵 𖬃𖬲'' 𖬇 '''𖬒𖬲𖬬''' 𖬙𖬲𖬬. (''tenpo suno kama'' la mi '''moku''' e ona.) | ||
lon kulupu nimi tu ni, nimi "noj" li sama. ''nimi tenpo'', sama ''nag hmo'' sama ''tag kis'', li toki e tenpo ona. | lon kulupu nimi tu ni, nimi "noj" li sama. ''nimi tenpo'', sama ''nag hmo'' sama ''tag kis'', li toki e tenpo ona. | ||
linja nanpa 424: | linja nanpa 424: | ||
tenpo la nimi ante li ken toki e tawa pi pali ni. | tenpo la nimi ante li ken toki e tawa pi pali ni. | ||
* (toki Mon Len) Puab '''taab tom''' haus dlej. / 𖬐𖬶𖬪𖬵 '''𖬚𖬲𖬧𖬵 𖬒𖬧𖬵''' 𖬅𖬰𖬟 𖬈𖬲𖬭. (ona li moku e telo. pali ni li open lon tenpo pini li awen lon tenpo ni.) | *(toki Mon Len) Puab '''taab tom''' haus dlej. / 𖬐𖬶𖬪𖬵 '''𖬚𖬲𖬧𖬵 𖬒𖬧𖬵''' 𖬅𖬰𖬟 𖬈𖬲𖬭. (ona li moku e telo. pali ni li open lon tenpo pini li awen lon tenpo ni.) | ||
* (toki Mon Len) Kuv haus dlej '''lawm'''. / 𖬆𖬲 𖬒𖬲𖬬 𖬒𖬶𖬦 '''𖬎𖬰𖬞'''. (mi moku e telo. tenpo ni la pali ni li pini.) | *(toki Mon Len) Kuv haus dlej '''lawm'''. / 𖬆𖬲 𖬒𖬲𖬬 𖬒𖬶𖬦 '''𖬎𖬰𖬞'''. (mi moku e telo. tenpo ni la pali ni li pini.) | ||
** toki Mon Ta la nimi "lawm" li toki e ni: pali ni li open lon tenpo pini li awen lon tenpo ni. | **toki Mon Ta la nimi "lawm" li toki e ni: pali ni li open lon tenpo pini li awen lon tenpo ni. | ||
* (toki Mon Len) Kuv '''yuav''' moog. / 𖬆𖬲 '''𖬐𖬲𖬤''' 𖬍𖬶𖬦. (mi tawa. pali ni li lon tenpo kama.) | *(toki Mon Len) Kuv '''yuav''' moog. / 𖬆𖬲 '''𖬐𖬲𖬤''' 𖬍𖬶𖬦. (mi tawa. pali ni li lon tenpo kama.) | ||
* (toki Mon Ta) Lawv '''tau''' noj nqaij nyug. / 𖬎𖬶𖬞 '''𖬧𖬵''' 𖬒𖬲𖬬 𖬊𖬶𖬬𖬰 𖬇𖬲𖬮𖬵. (ona li moku e soweli. tenpo ni la pali ni li pini.) | *(toki Mon Ta) Lawv '''tau''' noj nqaij nyug. / 𖬎𖬶𖬞 '''𖬧𖬵''' 𖬒𖬲𖬬 𖬊𖬶𖬬𖬰 𖬇𖬲𖬮𖬵. (ona li moku e soweli. tenpo ni la pali ni li pini.) | ||
== lipu kepeken ona == | ==lipu kepeken ona== | ||
ni li lipu kepeken toki Mon Ta. | ni li lipu kepeken toki Mon Ta. | ||
* <small>(sitelen Lasina)</small> Txhua tus neeg yug los muaj kev ywj pheej thiab sib npaug zos hauv txoj cai. Lawv xaj nrog lub laj thawj thiab lub siab thiab ib leeg yuav tsum coj ua ke ntawm ib leeg ntawm txoj kev ua kwv tij. | *<small>(sitelen Lasina)</small> Txhua tus neeg yug los muaj kev ywj pheej thiab sib npaug zos hauv txoj cai. Lawv xaj nrog lub laj thawj thiab lub siab thiab ib leeg yuav tsum coj ua ke ntawm ib leeg ntawm txoj kev ua kwv tij. | ||
* <small>(sitelen Pa A Mon)</small> 𖬑𖬦𖬰 𖬇𖬰𖬧𖬵 𖬁𖬲𖬬 𖬇𖬲𖬤 𖬓𖬲𖬞 𖬐𖬰𖬦 𖬉 𖬘𖬲𖬤 𖬀𖬰𖬝𖬵 𖬔𖬟𖬰 𖬂𖬲𖬤𖬵 𖬅𖬲𖬨𖬵 𖬓𖬲𖬥𖬰 𖬄𖬲𖬟 𖬒𖬲𖬯𖬵 𖬋𖬯. 𖬎𖬶𖬞 𖬖𖬰𖬮 𖬓𖬜𖬰 𖬆𖬰𖬞 𖬖𖬞𖬰 𖬎𖬲𖬟𖬰 𖬔𖬟𖬰 𖬆𖬰𖬞 𖬔𖬤𖬵 𖬔𖬟𖬰 𖬂𖬮𖬰 𖬁𖬲𖬞 𖬐𖬲𖬤 𖬆𖬝𖬰 𖬒𖬲𖬯 𖬅𖬮𖬰 𖬉𖬰 𖬎𖬰𖬩𖬵 𖬂𖬲𖬮𖬰 𖬁𖬲𖬞 𖬎𖬰𖬩𖬵 𖬒𖬲𖬯𖬵 𖬉 𖬅𖬮𖬰 𖬙 𖬂𖬰𖬧𖬵. | *<small>(sitelen Pa A Mon)</small> 𖬑𖬦𖬰 𖬇𖬰𖬧𖬵 𖬁𖬲𖬬 𖬇𖬲𖬤 𖬓𖬲𖬞 𖬐𖬰𖬦 𖬉 𖬘𖬲𖬤 𖬀𖬰𖬝𖬵 𖬔𖬟𖬰 𖬂𖬲𖬤𖬵 𖬅𖬲𖬨𖬵 𖬓𖬲𖬥𖬰 𖬄𖬲𖬟 𖬒𖬲𖬯𖬵 𖬋𖬯. 𖬎𖬶𖬞 𖬖𖬰𖬮 𖬓𖬜𖬰 𖬆𖬰𖬞 𖬖𖬞𖬰 𖬎𖬲𖬟𖬰 𖬔𖬟𖬰 𖬆𖬰𖬞 𖬔𖬤𖬵 𖬔𖬟𖬰 𖬂𖬮𖬰 𖬁𖬲𖬞 𖬐𖬲𖬤 𖬆𖬝𖬰 𖬒𖬲𖬯 𖬅𖬮𖬰 𖬉𖬰 𖬎𖬰𖬩𖬵 𖬂𖬲𖬮𖬰 𖬁𖬲𖬞 𖬎𖬰𖬩𖬵 𖬒𖬲𖬯𖬵 𖬉 𖬅𖬮𖬰 𖬙 𖬂𖬰𖬧𖬵. | ||
* <small>(toki pona)</small> jan ali li kama lon nasin ni: ona li ken tawa li ken pali. jan ali li kama lon sama. jan ali li jo e ken pi pilin suli. jan ali li ken pali e wile pona ona. jan ali li wile pali kepeken nasin ni: ona li jan pona tawa jan ante. | *<small>(toki pona)</small> jan ali li kama lon nasin ni: ona li ken tawa li ken pali. jan ali li kama lon sama. jan ali li jo e ken pi pilin suli. jan ali li ken pali e wile pona ona. jan ali li wile pali kepeken nasin ni: ona li jan pona tawa jan ante. | ||
* <small>(toki Inli)</small> All human beings are born free and equal in dignity and rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood. | *<small>(toki Inli)</small> All human beings are born free and equal in dignity and rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood. |
Revision as of 2022-06-28T03:52:40
toki Mon (toki Mon: Hmoob [m̥ɔ̃́]) li kulupu toki. ona la nasin pi ante lili li lon ma ante. ona li lon ma mute pi ma Asija anpa. jan mute pi toki Mon li lon ma Mewika kin.
toki Mon
Hmoob / 𖬌𖬣𖬵 | |
---|---|
kalama | [m̥ɔ̃́] |
ma | ma Sonko ma Wije ma Tawi ma Lajo ma Mijama |
kulupu toki | Mon-Mijen |
nasin sitelen | sitelen Lasina sitelen Pa A Mon |
nanpa toki | |
ISO 639-3 | hmn
|
nasin ante
nasin suli tu pi toki Mon li lon:
- toki Mon Ta (Hmoob Dawb), anu "toki Mon walo"
- toki Mon Len (Moob Leeg), anu "toki Mon laso"
kalama
toki Mon la kalama mute en kule kalama mute li lon. kalama ni li ken lon sitelen Lasina li ken lon sitelen Pa A Mon.
kalama pi uta open
sinpin uta | insa uta | monsi uta | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
kon tan uta | kon tan nena | kon tan uta | kon tan nena | kon tan uta | kon tan nena | |
sewi | i ⟨i⟩
𖬂, 𖬃 |
ɨ ⟨w⟩
𖬘, 𖬙 |
u ⟨u⟩
𖬆, 𖬇 |
|||
insa | e ⟨e⟩
𖬈, 𖬉 |
ẽ~eŋ ⟨ee⟩
𖬀, 𖬁 |
||||
anpa | a ⟨a⟩
𖬖, 𖬗 |
ã~aŋ ⟨aa⟩
𖬚, 𖬛 |
ɔ ⟨o⟩
𖬒, 𖬓 |
ɔ̃~ɔŋ ⟨oo⟩
𖬌, 𖬍 |
kama monsi | kama insa |
---|---|
ai ⟨ai⟩
𖬊, 𖬋 |
iə ⟨ia⟩ |
aɨ ⟨aw⟩
𖬎, 𖬏 |
|
au ⟨au⟩
𖬄, 𖬅 |
uə ⟨ua⟩
𖬐, 𖬑 |
kalama /ã~aŋ/ li lon toki Mon Len taso. kalama /iə/ li lon toki Mon Ta taso.
kalama pi uta pini
selo | kiwen | palisa sike | sewi kiwen | sewi ko | sike monsi | lupa | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
poka ala | poka | poka ala | poka | ||||||||
nena | wawa ala | m̥ ⟨hm⟩
𖬣𖬵 |
m̥ˡ ⟨hml⟩
𖬠𖬰 |
n̥ ⟨hn⟩
𖬩 |
ɲ̥ ⟨hny⟩
𖬣𖬰 |
||||||
wawa | m ⟨m⟩
𖬦 |
mˡ ⟨ml⟩
𖬠 |
n ⟨n⟩
𖬬 |
ɲ ⟨ny⟩
𖬮𖬵 |
|||||||
pini | wawa ala | kon lili | p ⟨p⟩
𖬪𖬵 |
pˡ ⟨pl⟩
𖬟𖬵 |
t ⟨t⟩
𖬧𖬵 |
tˡ ⟨dl⟩
𖬭 |
ʈ ⟨r⟩
𖬡 |
c ⟨c⟩
𖬯 |
k ⟨k⟩ | q ⟨q⟩
𖬦𖬵 |
|
kon mute | pʰ ⟨ph⟩
𖬝𖬵 |
pˡʰ ⟨plh⟩
𖬪 |
tʰ ⟨th⟩
𖬟𖬰 |
tˡʰ ⟨dlh⟩
𖬭𖬴 |
ʈʰ ⟨rh⟩
𖬢𖬵 |
cʰ ⟨ch⟩
𖬧 |
kʰ ⟨kh⟩
𖬩𖬰 |
qʰ ⟨qh⟩
𖬣 |
|||
wawa | kon lili | d ⟨d⟩
𖬞𖬰 |
|||||||||
kon mute | dʱ ⟨dh⟩
𖬞𖬵 |
||||||||||
nena | kon lili | ᵐb ⟨np⟩
𖬨𖬵 |
ᵐbˡ ⟨npl⟩
𖬫𖬰 |
ⁿd ⟨nt⟩
𖬩𖬵 |
ⁿdˡ ⟨ndl⟩
𖬭𖬰 |
ᶯɖ ⟨nr⟩
𖬜𖬰 |
ᶮɟ ⟨nc⟩
𖬤𖬰 |
ᵑɡ ⟨nk⟩
𖬢 |
ᶰɢ ⟨nq⟩
𖬬𖬰 |
||
kon mute | ᵐbʰ ⟨nph⟩
𖬡𖬰 |
(ᵐbˡʰ) ⟨nplh⟩
𖬡𖬵 |
ⁿdʰ ⟨nth⟩
𖬫 |
ⁿdˡʰ ⟨ndlh⟩
𖬭𖬵 |
ᶯɖʰ ⟨nrh⟩
𖬨𖬰 |
ᶮɟʰ ⟨nch⟩
𖬨 |
ᵑgʰ ⟨nkh⟩
𖬫𖬵 |
ᶰɢʰ ⟨nqh⟩
𖬬𖬵 |
|||
pini pana | kon lili | nena ala | ts ⟨tx⟩
𖬯𖬵 |
tʂ ⟨ts⟩
𖬝𖬰 |
|||||||
nena | ⁿdz ⟨ntx⟩
𖬢𖬰 |
ᶯdʐ ⟨nts⟩
𖬝 |
|||||||||
kon mute | nena ala | tsʰ ⟨txh⟩
𖬦𖬰 |
tʂʰ ⟨tsh⟩
𖬪𖬰 |
||||||||
nena | ⁿdzʰ ⟨ntxh⟩
𖬥𖬵 |
ᶯdʐʰ ⟨ntsh⟩
𖬯𖬰 |
|||||||||
kon | wawa ala | f ⟨f⟩
𖬜𖬵 |
s ⟨x⟩
𖬮 |
l̥ ⟨hl⟩
𖬥 |
ʂ ⟨s⟩
𖬤𖬵 |
ɕ ~ ç ⟨xy⟩
𖬧𖬰 |
h ⟨h⟩
𖬟 | ||||
wawa | v ⟨v⟩
𖬜 |
l ⟨l⟩
𖬞 |
ʐ ⟨z⟩
𖬥𖬰 |
ʑ ~ ʝ ⟨y⟩
𖬤 |
kalama ni li lon toki Mon Ta taso: /m̥ m̥ˡ n̥ ɲ̥ d dʱ/
kalama ni li lon toki Mon Len taso: /tˡ tˡʰ ⁿdˡ ⁿdˡʰ/
kalama /k/ li lon ala sitelen Pa A Mon.
kule kalama
toki Mon la kule kalama luka tu wan li lon.
kule | sitelen Lasina | sitelen Pa A Mon |
---|---|---|
sewi | pob | 𖬒𖬰𖬪𖬵 |
anpa | pom | 𖬒𖬪𖬵 |
kama sewi | pov | 𖬒𖬶𖬪𖬵 |
kama anpa | poj | 𖬒𖬲𖬪𖬵 |
anpa lili | pos | 𖬓𖬲𖬪𖬵 |
anpa lili kepeken kon mute | pog | 𖬓𖬪𖬵 |
sewi ala, anpa ala | po | 𖬓𖬰𖬪𖬵 |
kama sewi kepeken tenpo mute | ped | 𖬈𖬱𖬪𖬵 |
lawa
nasin pi toki Mon li nasin SVO. ni li sama toki pona.
nimi ijo
nimi ijo li kama ala ante. o lukin e kulupu nimi tu ni:
- (toki Mon Ta) Kuv noj nws. / 𖬇 𖬒𖬲𖬬 𖬙𖬲𖬬. (mi moku e ona.)
- (toki Mon Ta) Nws noj kuv. / 𖬙𖬲𖬬 𖬒𖬲𖬬 𖬇. (ona li moku e mi.)
lon kulupu nimi tu ni, nimi "kuv" li sama. ma ona lon kulupu nimi li toki e pali ona.
nimi li sama "mi" anu "sina" anu "ona" la nanpa tu wan li lon: wan, tu, mute. toki Mon Ta la nimi li ni:
wan | tu | mute | |
---|---|---|---|
mi | kuv
𖬆𖬲 |
wb
𖬘𖬰𖬮𖬰 |
peb
𖬈𖬰𖬪𖬵 |
sina | koj
𖬒𖬲 |
neb
𖬈𖬰𖬬 |
nej
𖬈𖬲𖬬 |
ona | nws
𖬙𖬲𖬬 |
nkawv
𖬤𖬢 |
lawv
𖬎𖬶𖬞 |
nimi pali
nimi pali li kama ala ante. o lukin e kulupu nimi tu ni:
- (toki Mon Ta) Nag hmo kuv noj nws. / 𖬗𖬶𖬬 𖬓𖬰𖬣𖬵 𖬇 𖬒𖬲𖬬 𖬙𖬲𖬬. (tenpo suno pini la mi moku e ona.)
- (toki Mon Ta) Tag kis kuv noj nws. / 𖬗𖬶𖬧𖬵 𖬃𖬲 𖬇 𖬒𖬲𖬬 𖬙𖬲𖬬. (tenpo suno kama la mi moku e ona.)
lon kulupu nimi tu ni, nimi "noj" li sama. nimi tenpo, sama nag hmo sama tag kis, li toki e tenpo ona.
tenpo la nimi ante li ken toki e tawa pi pali ni.
- (toki Mon Len) Puab taab tom haus dlej. / 𖬐𖬶𖬪𖬵 𖬚𖬲𖬧𖬵 𖬒𖬧𖬵 𖬅𖬰𖬟 𖬈𖬲𖬭. (ona li moku e telo. pali ni li open lon tenpo pini li awen lon tenpo ni.)
- (toki Mon Len) Kuv haus dlej lawm. / 𖬆𖬲 𖬒𖬲𖬬 𖬒𖬶𖬦 𖬎𖬰𖬞. (mi moku e telo. tenpo ni la pali ni li pini.)
- toki Mon Ta la nimi "lawm" li toki e ni: pali ni li open lon tenpo pini li awen lon tenpo ni.
- (toki Mon Len) Kuv yuav moog. / 𖬆𖬲 𖬐𖬲𖬤 𖬍𖬶𖬦. (mi tawa. pali ni li lon tenpo kama.)
- (toki Mon Ta) Lawv tau noj nqaij nyug. / 𖬎𖬶𖬞 𖬧𖬵 𖬒𖬲𖬬 𖬊𖬶𖬬𖬰 𖬇𖬲𖬮𖬵. (ona li moku e soweli. tenpo ni la pali ni li pini.)
lipu kepeken ona
ni li lipu kepeken toki Mon Ta.
- (sitelen Lasina) Txhua tus neeg yug los muaj kev ywj pheej thiab sib npaug zos hauv txoj cai. Lawv xaj nrog lub laj thawj thiab lub siab thiab ib leeg yuav tsum coj ua ke ntawm ib leeg ntawm txoj kev ua kwv tij.
- (sitelen Pa A Mon) 𖬑𖬦𖬰 𖬇𖬰𖬧𖬵 𖬁𖬲𖬬 𖬇𖬲𖬤 𖬓𖬲𖬞 𖬐𖬰𖬦 𖬉 𖬘𖬲𖬤 𖬀𖬰𖬝𖬵 𖬔𖬟𖬰 𖬂𖬲𖬤𖬵 𖬅𖬲𖬨𖬵 𖬓𖬲𖬥𖬰 𖬄𖬲𖬟 𖬒𖬲𖬯𖬵 𖬋𖬯. 𖬎𖬶𖬞 𖬖𖬰𖬮 𖬓𖬜𖬰 𖬆𖬰𖬞 𖬖𖬞𖬰 𖬎𖬲𖬟𖬰 𖬔𖬟𖬰 𖬆𖬰𖬞 𖬔𖬤𖬵 𖬔𖬟𖬰 𖬂𖬮𖬰 𖬁𖬲𖬞 𖬐𖬲𖬤 𖬆𖬝𖬰 𖬒𖬲𖬯 𖬅𖬮𖬰 𖬉𖬰 𖬎𖬰𖬩𖬵 𖬂𖬲𖬮𖬰 𖬁𖬲𖬞 𖬎𖬰𖬩𖬵 𖬒𖬲𖬯𖬵 𖬉 𖬅𖬮𖬰 𖬙 𖬂𖬰𖬧𖬵.
- (toki pona) jan ali li kama lon nasin ni: ona li ken tawa li ken pali. jan ali li kama lon sama. jan ali li jo e ken pi pilin suli. jan ali li ken pali e wile pona ona. jan ali li wile pali kepeken nasin ni: ona li jan pona tawa jan ante.
- (toki Inli) All human beings are born free and equal in dignity and rights. They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood.