toki Sonko

toki Sonko 汉语
ma	ma Sonko ma tomo Onkon ma tomo Omun ma Tawan ma Sinkapo kulupu pi ma mute
kulupu toki	Sonko Po
nasin sitelen	sitelen Sonko pi tenpo pini sitelen Sonko pona
nanpa toki
ISO 639-1	zh
ISO 639-2	chi / zho
ISO 639-3	zho

toki Sonko (toki Sonko: 汉语) li toki pi ma Sonko. nanpa jan pi toki mama la, ona li toki nanpa wan lon ma ale. taso, "toki Sonko" li toki wan ala li kulupu mama toki. ken la, toki Sonko li nimi pi nasin toki pi kulupu lawa pi ma Sonko. toki lawa Sonko (anu "toki Putonwa" (普通话, 普通話, Pǔtōnghuà)) li kama tan kulupu toki Kunwa (官话, 官話, Guānhuà).

toki Sonko li toki pi ma mute. ona li toki lawa pi ma Sonko li toki lon ma Tawan, lon ma Sinkapo, lon ma mute ante. ante mute pi toki Sonko li lon. sitelen la ona ale li sama mute. taso toki kalama la ona li ante mute.

kalama

ni li kalama pi toki Sonko lawa. taso, ni li kalama ala pi toki ante Sonko.

kalama suli

		open uta	uta sewi sinpin	linja uta monsi	supa pi uta sewi	uta sewi monsi
nena		m	n			ŋ
pini kalama	kon	pʰ	tʰ			kʰ
	kon ala	p	t			k
pini kalama lili	kon		t͡sʰ	ʈ͡ʂʰ	t͡ɕʰ
	kon ala		t͡s	ʈ͡ʂ	t͡ɕ
pini lili		f	s	ʂ	ɕ	x
kalama telo		w	l	ʐ~ɻ	j, ɥ

kalama lili

kalama lili pi toki Sonko li nasa mute

	sinpin		meso	monsi
sewi	i	y	ɨ	u
insa	e		ə	o
anpa			a

kalama lili	meso kalama	kalama pini
		-	-j	-w	-n	-ŋ
-	-a-	a	aj	aw	an	aŋ
	-ə-	ə	ej	ow	ən	əŋ
	-ɨ-	ɨ
-j-	-ja-	ja		jaw	jen	jaŋ
	-je-	je		jow
	-(j)i-	(j)i			(j)in	(j)iŋ
-w-	-wa-	wa	waj		wan	waŋ
	-wo-	wo	wej		wən	wəŋ
	-(w)u-	(w)u			(w)un	(w)uŋ
-ɥ-	-y-	y			yn
	-ɥe-	ɥe			ɥen

kalama pi pana e kon

nanpa kalama		1	2	3	4	5
toki		sewi	tawa sewi	tawa anpa en sewi	tawa anpa	nasa ala
toki ilo Pinin		ā	á	ǎ	à	a
kalama lawa	pali mute (ma tomo Pesin)	˥ 55, ˦ 44	˨˥ 25	˨˩˨ 21(2)	˥˨ 52, ˥˧ 53	(mute)
	pali mute (ma tomo Tape)	˦ 44	˧˨˧ 323	˧˩˨ 31(2)	˥˨ 52, ˥˧ 53
	pali mute ante	˥˦ 54, ˦˥ 45	˧˨˥ 325, ˨˦ 24	˨˩˧ 21(3), ˨ 22	˦˨ 42
sitelen kalama pi sitelen Apije		/á/	/ǎ/ [a᷄]	/à/ [à̤, a̤᷆, a̤᷉]	/â/
nimi pi kalama pi pana e kon		陰平(阴平) yīnpíng	陽平(阳平) yángpíng	上 shǎng	去 qù	輕(轻) qīng
lukin		巴/bā	拔/bá	把/bǎ	爸/bà	吧/ba

toki ante

toki Sonko li toki wan ala li kulupu pi toki mute. toki lawa pi ma Sonko kama tan toki pi ma tomo Pesin. nimi pi toki ni li "toki Putonwa". toki Sonko la, nimi ni li "toki pi jan mute" anu "toki lawa". jan mute pi ma Sonko li ken toki e toki Sonko lawa. taso, jan mute pi ma Sonko li ken toki e toki ante mute. ma Sonko la, ma lili ali en ma tomo ali li jo e toki ante. jan pi sona toki li kulupu e toki ante ni. ni li kulupu suli:

• kulupu toki Kunwa (官话/官話). toki lawa Sonko li kama tan kulupu ni.
• kulupu toki Min (閩語/闽语). kulupu suli pi toki Min li tu: toki Min pi lon poka telo suli en toki Min insa. toki pi ma Tawan (台灣話/台湾话) en toki ante li lon kulupu toki Min.
• kulupu toki Ju ((吳/吴)). toki Sane (上海話/上海话) en toki ante li lon kulupu toki Ju.
• kulupu toki Jute (粵語/粤语). toki pi ma tomo Enkon (香港) en toki Kantun (廣東話/广东话) en ante li lon kulupu toki Jute.
• kulupu toki Kin (晉語/晋语). toki pi ma lili Sansi (山西) en ante li lon kulupu ni.
• kulupu toki Kan (贛語/赣语). toki pi ma lili Sijansi (江西) en ante li lon kulupu ni.
• kulupu toki Aka (客家話/客家话). toki Aka li jo e toki ante mute.
• kulupu toki Sijan (湘語/湘语). toki pi ma lili Unan (湖南) en ante li lon kulupu ni.

sitelen Sonko

toki ante ali pi toki Sonko li kepeken sitelen Sonko. toki Sonko la, sitelen Sonko li "sitelen Ansi" (漢字/汉字). toki Sonko la, nimi ni li "sitelen pi kulupu jan An". sitelen Kansi li kepeken sitelen nimi. sitelen nimi li ante pi sitelen kalama. sitelen nimi li sitelen e nimi. sitelen kalama li sitelen e kalama. tenpo ni la, jan li kepeken nasin pi sitelen nimi wan taso: sitelen Kansi.

toki ante Sonko ali la, sitelen Sonko li sama. taso, jan li ken toki e sitelen Sonko kepeken kalama ante.

nasin ante pi sitelen Sonko li lon. sitelen Pin In li nasin pi sitelen Sonko kepeken sitelen Lasina. tenpo pini la, jan li sitelen Lasina e toki Sonko kepeken nasin We Sije (Wade-Giles).